Yếu tố Alaska LNG trong cuộc chiến thuế quan

Dự án quy mô lớn

Theo truyền thông Mỹ, dự kiến Hội đồng An ninh Năng lượng của Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ tổ chức một hội nghị thượng đỉnh tại bang Alaska vào đầu tháng 6 tới, hướng tới mục tiêu tối đa hóa sản lượng dầu mỏ và khí đốt. Đây từng là một phần trong chương trình nghị sự của Nhà Trắng nhằm giúp Mỹ “thống trị” lĩnh vực năng lượng. Vào ngày đầu tiên nhậm chức, Tổng thống Donald Trump đã ban hành sắc lệnh hành pháp nhằm khai thác tiềm năng tài nguyên lớn của Alaska, cũng như ưu tiên phát triển LNG tại bang này.

Dự án dự kiến vận chuyển khí đốt từ các mỏ ở sườn phía Bắc của bang Alaska thông qua đường ống dài khoảng 1.300km để sử dụng trong nước và xuất khẩu khí tự nhiên hóa lỏng sang châu Á mà không qua kênh đào Panama. Mặc dù dự án đã được bàn luận trong nhiều năm, song do khối lượng công việc khổng lồ và chi phí cao (khoảng 44 tỷ USD), dự án Alaska LNG đã bị hoãn. Đến nay, dự án đang có những dấu hiệu hồi sinh khi Tổng thống Donald Trump coi đây là dự án ưu tiên quốc gia.

Tại hội nghị năng lượng ở TP Houston vào tháng 3-2025, Thống đốc Alaska Dunleavy thông báo dự án Alaska LNG có 3 hạng mục chính gồm đường ống, một nhà máy xử lý khí ở sườn Bắc và một nhà máy hóa lỏng khí để xuất khẩu tại Nikiski, Alaska. Các cơ sở này ước tính có chi phí lần lượt là khoảng 12 tỷ USD, 10 tỷ USD và 20 tỷ USD.

Theo ông Brendan Duval, Giám đốc Điều hành (CEO) kiêm nhà sáng lập của Glenfarne Group - đơn vị phát triển chính của dự án Alaska, giấy phép cho Alaska LNG đã có hiệu lực và Glenfarne dự kiến đưa ra quyết định đầu tư cuối cùng trong 6 đến 12 tháng tới cho giai đoạn đầu của dự án. Việc xây dựng nhà máy LNG dự kiến bắt đầu vào cuối năm 2026, hoàn thiện trong 4 năm rưỡi và hoạt động thương mại hoàn toàn từ năm 2031.

Từng là nước nhập khẩu ròng LNG, Mỹ đã nhanh chóng trở thành nước xuất khẩu LNG lớn nhất thế giới, đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc cung cấp nhiên liệu cho các nhà máy điện ở châu Á và châu Âu của các đồng minh có nguồn năng lượng trong nước hạn chế. Điển hình là Nhật Bản và Hàn Quốc, mỗi nước chiếm khoảng 8% lượng LNG xuất khẩu của Mỹ năm 2024, theo dữ liệu của Kpler, công ty nghiên cứu thị trường hàng hóa cơ bản có trụ sở chính ở Brussels, Bỉ.

Thận trọng

Dữ liệu của Kpler cho thấy, Alaska LNG có kế hoạch sản xuất 20 triệu tấn LNG mỗi năm, tương đương khoảng 23% trong tổng số 87 triệu tấn LNG mà Mỹ xuất khẩu năm 2024. Kể từ khi trở lại Nhà Trắng đầu năm nay, Tổng thống Donald Trump một mặt thúc đẩy các đồng minh là Nhật Bản và Hàn Quốc tăng cường mua năng lượng của Mỹ, một mặt cảnh báo áp đặt thuế quan.

Theo hãng tin CNBC, dưới áp lực từ chính phủ của Tổng thống Donald Trump, các nền kinh tế như Nhật Bản, Hàn Quốc và lãnh thổ Đài Loan đang cân nhắc đầu tư vào dự án khí đốt tự nhiên khổng lồ tại bang Alaska của Mỹ nhằm đạt thỏa thuận thương mại với Washington, vừa đáp ứng được yêu cầu của Tổng thống Donald Trump, vừa tránh được mức thuế quan cao của Mỹ.

Trước mắt, Công ty Dầu khí CPC Corp. của Đài Loan đã ký một ý định thư về việc mua 6 triệu tấn khí đốt từ Alaska LNG vào tháng 3 vừa qua. CPC Corp. cũng đề nghị đầu tư trực tiếp vào Alaska LNG và cung cấp thiết bị cho dự án này. Ấn Độ, Thái Lan và các nước châu Á khác cũng quan tâm đến dự án này.

Mặc dù có sự quan tâm nhất định, nhưng các đồng minh châu Á vẫn thận trọng trong việc cam kết đầu tư vào dự án do lo ngại về chi phí và hiệu quả kinh tế. Dự án LNG Alaska, mặc dù có tiềm năng về địa chính trị, vẫn đối mặt với nhiều thách thức về chi phí và cạnh tranh từ các nguồn LNG rẻ hơn như Qatar và Australia.

Theo tờ Ked Global, Chính phủ Hàn Quốc đang xem xét hợp tác với Mỹ trong lĩnh vực năng lượng, nhưng các công ty năng lượng Hàn Quốc tỏ ra hoài nghi về hiệu quả kinh tế của dự án LNG Alaska, đặc biệt là chi phí và thời gian xây dựng kéo dài. Mặc dù Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba bày tỏ sự quan tâm đến dự án trong cuộc gặp với Tổng thống Donald Trump mới đây, nhưng Chính phủ Nhật vẫn e ngại tính khả thi và chi phí cao của dự án.​