Vụ việc gần đây nhất, ngày 8-11, Công an huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ bắt giữ Nguyễn Văn Lộc (sinh năm 2003, trú tại huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa, hiện đang tạm trú trên địa bàn huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ) khi người này đang mang ma tuý tổng hợp dưới dạng thuốc lá điện tử đi bán cho các đối tượng trên địa bàn.
Qua đấu tranh khai thác, Lộc khai nhận, từ cuối 10-2022, có lên mạng đặt mua nhiều loại thuốc lá điện tử và tinh dầu (là các loại ma tuý tổng hợp mới) về bán cho các đối tượng chủ yếu là thanh, thiếu niên trên địa bàn sử dụng, kiếm lời. Qua giám định dung dịch thu giữ từ Lộc đều có chứa ma tuý ADB-Butinaca.
Trước đó, tháng 9-2022, Công an quận Nam Từ Liêm (TP Hà Nội) điều tra khám phá các đối tượng trong vụ án thông qua mạng xã hội liên kết với nhau hình thành các nhóm tội phạm mua bán trái phép chất ma tuý ở các địa bàn khác nhau. Hình thức chủ yếu thông qua hệ thống vận chuyển hàng hóa bằng giao hàng online, với mặt hàng thuốc lá điện tử, thảo mộc sấy khô, sau đó phun, tẩm các dung dịch chứa chất ma tuý loại ADB-Butinaca.
Theo Công an TP Hà Nội, chất ADB-Butinaca thuộc nhóm chất cần sa tổng hợp, mới được đưa vào quản lý theo Nghị định 57 của Chính phủ quy định về các danh mục chất ma tuý và tiền chất.
Theo đó, khi sử dụng chất ma túy trên sẽ gây ra ảo giác, kích thích thần kinh Trung ương giống như hoạt chất THC có trong cần sa. Tuy nhiên, chất ADB-Butinaca được tổng hợp từ các hóa chất và có tác dụng tương tự như hoạt chất ma túy cần sa.
Ngoài chất ADB-Butinaca, cơ quan công an cho hay, hiện nay trên thị trường đã xuất hiện tinh dầu cần sa (CBD), dùng để trộn vào tinh dầu thuốc lá điện tử. CBD là một chiết xuất cần sa có chứa hàm lượng cao CBD và một ít hoặc không có THC (thành phần chính trong cây cần sa, cho cảm giác “phê”).
Thực tế, trong tinh dầu của thuốc lá điện tử có chất nicotin và một số các chất thơm. Khi chế tạo, các đối tượng đã pha thêm chất ma tuý nhóm cần sa tổng hợp. Vì chất ma tuý mới không màu, không mùi nên bằng cảm quan thông thường khó có thể nhận biết.
Để lôi kéo người sử dụng, các đối tượng cho người sử dụng dùng thử như thuốc lá điện tử thông thường. Khi người dùng đã “bị lệ thuộc”, có nhu cầu sử dụng thường xuyên, các đối tượng sẽ bán với giá thành cao.
Công an TP Hà Nội khuyến nghị các gia đình nên dành nhiều thời gian quan tâm, lắng nghe con cái ở độ tuổi vị thành niên; phối hợp chặt chẽ với nhà trường để khuyến cáo không sử dụng ma tuý, không sử dụng thuốc lá, thuốc lá điện tử nói riêng. Các nhà trường cần tổ chức thực hiện hiệu quả chương trình giáo dục về phòng, chống ma túy; phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống ma túy cho học sinh, sinh viên, học viên; quản lý chặt chẽ, ngăn chặn học sinh, sinh viên, học viên vi phạm pháp luật về phòng, chống ma túy và có biện pháp ngăn chặn hiệu quả.
Theo thông tin từ Sở Y tế Hà Nội, tại Việt Nam, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ đang có xu hướng gia tăng. Năm 2015 tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử là 0,2% thì đến năm 2019, điều tra sức khỏe học sinh toàn cầu của WHO (Tổ chức Y tế thế giới) tại 21 tỉnh, thành phố của Việt Nam cho thấy, có đến 2,6% học sinh trong độ tuổi từ 13 đến 17 hút thuốc lá điện tử, tỷ lệ này ở học sinh thành thị là 3,4%. Tại Hà Nội, nghiên cứu mới nhất của Viện Chiến lược và Chính sách y tế, Bộ Y tế cho thấy, tỷ lệ thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử gia tăng, trong đó học sinh lớp 8-12 là 8,35%; lớp 10-12 là 12,6%; với nữ là 4,8%, nam là 12,4%. Mới đây, Bộ Y tế đã đề nghị cấm toàn bộ các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới, bao gồm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. |