Bộ Nội vụ vừa có cuộc làm việc với các bộ, ban, ngành Trung ương, UBND tỉnh Quảng Ninh và Giáo hội Phật giáo Việt Nam về việc chùa Ba Vàng, tỉnh Quảng Ninh tổ chức trưng bày vật thể được gọi là “xá lợi tóc Đức Phật” gây xôn xao dư luận những ngày vừa qua.
Nhiều ngày qua, dư luận xã hội quan tâm tới sự việc chùa Ba Vàng, tỉnh Quảng Ninh tổ chức trưng bày vật thể được gọi là “xá lợi tóc Đức Phật”, được nhà chùa giới thiệu là một trong tám sợi tóc mà Đức Phật tự tay nhổ trên đầu mình, trao cho hai thương buôn người Myanmar hơn 2.600 năm trước. Vật thể kể trên do đoàn chư tăng Myanmar cung rước sang Việt Nam nhân dịp tham dự lễ kỷ niệm 765 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông đản sinh theo lời mời của Đại đức Thích Trúc Thái Minh, trụ trì chùa Ba Vàng.
Hoạt động trưng bày vật thể từ ngày 23 đến 27-12 đã thu hút hàng chục ngàn phật tử, người dân từ nhiều địa phương trong cả nước tìm đến chùa Ba Vàng để chiêm bái, đồng thời, với 259 tin bài được đăng tải trên báo chí, mạng xã hội cũng liên tục cập nhật thông tin xung quanh vật thể được gọi là “xá lợi tóc Đức Phật” đã gây xôn xao dư luận, trong đó có nhiều ý kiến hoài nghi về nguồn gốc của của “xá lợi tóc Đức Phật” này.
Tại cuộc làm việc trên, Trưởng Ban Tôn giáo Chính phủ Vũ Hoài Bắc cho biết, việc chùa Ba Vàng mời đoàn chức sắc, chư tăng Myanmar sang Việt Nam tổ chức rước, trưng bày cho phật tử chiêm bái vật thể được gọi là “xá lợi tóc Đức Phật” cùng với việc Đại đức Thích Trúc Thái Minh xuất cảnh nhiều lần trong năm 2023 vi phạm các quy định về hoạt động tôn giáo có yếu tố nước ngoài tại Việt Nam, thông báo danh mục hoạt động tôn giáo, tham gia hoạt động tôn giáo ở nước ngoài, lần lượt được quy định tại điều 48, điều 43, điều 50 của Luật Tín ngưỡng, tôn giáo.
Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Hạnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết, hoạt động diễn ra tại chùa Ba Vàng từ ngày 23 đến 27-12 đã thu hút khoảng 50.000 người tham dự, trong khi nhà chùa trước đó thông báo với UBND TP Uông Bí dự kiến 20.000-25.000 người. Hoạt động trưng bày vật thể được gọi là “xá lợi tóc Đức Phật” của chùa Ba Vàng là hoạt động triển lãm, vi phạm Nghị định 23/2019 về hoạt động triển lãm.
“Hoạt động này cũng chưa đáp ứng quy định về chủ thể cũng như thời gian đăng ký theo Luật Tín ngưỡng, tôn giáo và Nghị định số 162/2017/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Tín ngưỡng, tôn giáo. Tỉnh sẽ sớm đưa ra xử lý nghiêm khắc theo đúng quy định”, bà Hạnh cho biết.
Thượng tọa Thích Đạo Hiển, Phó Trưởng ban kiêm Chánh Thư ký Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh cho rằng, Giáo hội Quảng Ninh rất buồn vì 3 lần lên họp để giải quyết vụ chùa Ba Vàng. Việc chùa Ba Vàng rước, tổ chức cho chiêm bái “xá lợi tóc Đức Phật”, chùa Ba Vàng không báo cáo và xin phép nên Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP Uông Bí và tỉnh Quảng Ninh không biết.
Thượng tọa Thích Đức Thiện, Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Hội đồng Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam khẳng định, hoạt động vừa qua tại chùa Ba Vàng không phải là hoạt động của Ban Phật giáo Quốc tế Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, đơn thuần là Phật sự của chùa Ba Vàng do Đại đức trụ trì tổ chức.
Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã yêu cầu sư trụ trì chùa Ba Vàng báo cáo sự việc, giải trình nguồn gốc của vật thể được gọi là “xá lợi tóc Đức Phật”; đồng thời, kiểm điểm việc phát ngôn của sư trụ trì và các hoạt động tuyên truyền trên website nhà chùa, mạng xã hội về vật thể được gọi là “xá lợi tóc Đức Phật” khi chưa được kiểm chứng và chưa được sự chấp thuận của Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam.
Thượng tọa Thích Đức Thiện đề nghị các bộ, ban, ngành Trung ương, cơ quan chức năng giúp đỡ, phối hợp với Giáo hội Phật giáo Việt Nam trong quá trình xác minh, thẩm định nguồn gốc vật thể được gọi là “xá lợi tóc Đức Phật”.
Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng cho biết, căn cứ theo quy định của pháp luật, hoạt động của chùa Ba Vàng đã vi phạm điều 43, điều 48, điều 50 của Luật Tín ngưỡng, tôn giáo và pháp luật về xuất nhập cảnh, hoạt động triển lãm, quy định của Nhà nước về tập trung đông người ở nơi công cộng.
Thứ trưởng Vũ Chiến Thắng đề nghị Giáo hội Phật giáo Việt Nam tăng cường công tác quản lý chức sắc, chức việc, nhà tu hành; kịp thời có biện pháp chấn chỉnh các hoạt động trong toàn giáo hội, đảm bảo đúng chính pháp của Đức Phật, Hiến chương của Giáo hội Phật giáo Việt Nam và pháp luật của Nhà nước; xem xét những hoạt động của chùa Ba Vàng và Đại đức Thích Trúc Thái Minh thời gian qua; nghiêm khắc chấn chỉnh, xử lý các vi phạm theo Hiến chương và Quy chế của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, không để ảnh hưởng tới sự ổn định xã hội và uy tín của Giáo hội Phật giáo Việt Nam.