Về giải pháp căn cơ xử lý tình trạng gian lận thi cử, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình cho biết, ngay khi xảy ra gian lận thi cử, Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ Công an khẩn trương tiến hành điều tra, nếu có dấu hiệu vi phạm thì phải khởi tố xử lý nghiêm. Vấn đề này đã và đang được Bộ Công an và công an các địa phương tiến hành điều tra, xử lý. Trong phiên họp Chính phủ gần đây, Thủ tướng tiếp tục yêu cầu Bộ GD-ĐT tổ chức kỳ thi THPT quốc gia năm 2019 bảo đảm trung thực, khách quan, tạo niềm tin cho học sinh và phụ huynh cả nước với các giải pháp chấn chỉnh kịp thời đối với công tác này.
Theo Phó Thủ tướng, xảy ra tình trạng gian lận thi cử là do có những phụ huynh muốn con em mình được vào các trường đại học nên đã có hành vi tiêu cực, lại được người trong ngành giáo dục tiếp tay, quản lý nhà nước chưa chặt chẽ nên để xảy ra sai sót dẫn đến hành vi gian lận trong thi cử. Ông cũng khẳng định nếu đã phát hiện vi phạm thì ở mức nào phải xử lý ở mức đó, không làm oan và cũng không có vùng cấm.
Trước đó, về tiến độ xử lý, điều tra vụ án gian lận điểm thi, gian lận thi cử THPT năm 2018, nhất là quá trình điều tra, làm rõ hành vi "đưa tiền cho bị can của các phụ huynh” với cả tỷ đồng/trường hợp như vừa qua báo chí thông tin, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho hay, vụ gian lận thi cử ở các tỉnh Sơn La, Hà Giang, Hòa Bình, lực lượng chức năng đã điều tra 3 vụ, 16 bị can. Kết quả điều tra đủ căn cứ kết luận hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn, nhiệm vụ được giao, can thiệp sửa chữa, nâng điểm cho thí sinh. Qua điều tra cũng xác định 214 thí sinh được nâng điểm trong kỳ thi, trong đó Hòa Bình 66 thí sinh, Hà Giang 107 và Sơn La là 44. Trước mắt để đảm bảo điều tra đúng thời hạn, cơ quan điều tra đề nghị truy tố các bị can đã xác định rõ hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn, nhiệm vụ được giao. “Còn việc "các phụ huynh đưa, nhận tiền đang được tiếp tục điều tra, củng cố chứng cứ", công an sẽ công bố sau khi có kết luận điều tra”, Bộ trưởng nói.
Đồng thời Bộ trưởng cho rằng, điều tra vụ gian lận chủ yếu là trách nhiệm của công an địa phương, do đó gian lận ở Hà Giang, Sơn La do công an địa phương làm. Còn ở Hòa Bình do địa phương đề nghị Bộ Công an điều tra, cũng như Bộ Công an nhận định đây là tội phạm mới nên Bộ Công an điều tra để có kinh nghiệm. “Trong quá trình điều tra ở cả ba tỉnh, Bộ Công an quan tâm đặc biệt đến tội phạm mới này, phối hợp chặt chẽ với Viện kiểm sát để giám sát chặt quá trình điều tra, đảm bảo khách quan khi điều tra vụ án. Đến nay, chưa phát hiện vi phạm trong điều tra về các vụ án gian lận thi cử”, Bộ trưởng khẳng định.