Ngày 23-10, theo kế hoạch, phiên tòa xét xử phúc thẩm vụ án “Buôn lậu”, “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức” xảy ra tại Công ty cổ phần VN Pharma sẽ kết thúc với phần tuyên án. Tuy nhiên, do còn một số vấn đề cần làm rõ nên HĐXX tuyên bố quay lại phần thẩm vấn.
Thẩm phán Trần Văn Mười, chủ tọa phiên tòa, thẩm vấn bị cáo Nguyễn Minh Hùng (nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty cổ phần VN Pharma) về quy trình nhập thuốc từ nước ngoài về Việt Nam.
Bị cáo Hùng khai: sau khi đàm phán, đối tác sẽ cung cấp giấy tờ như nguồn gốc xuất xứ, tiêu chuẩn chất lượng để đối chiếu đúng tiêu chuẩn đặt ra hay không; sau đó lập đơn hàng kèm theo tài liệu, yêu cầu nhà máy thực hiện theo tiêu chuẩn đề ra rồi nộp cho Cục Quản lý Dược - Bộ Y tế.
Theo nguyên tắc, sau khi xây dựng hồ sơ kỹ thuật thuốc, Công ty cổ phần VN Pharma phải chuyển hồ sơ này cho đối tác là Công ty Helix Canada, chờ đối tác chấp nhận, chuyển lại hồ sơ này thì mới gửi cho Cục Quản lý Dược để xin giấy phép nhập khẩu lô thuốc.
Thế nhưng, tại phiên tòa, bị cáo Hùng thừa nhận đã gửi Cục Quản lý Dược bộ hồ sơ do Công ty cổ phần VN Pharma thuê bị cáo Phạm Văn Thông (dược sĩ viết) để xin giấy phép.
Trả lời HĐXX về tờ hướng dẫn sử dụng thuốc H-Capital 500mg Caplet, Hùng cho biết do Công ty cổ phần VN Pharma dịch lại và khẳng định có thể tự viết theo tiêu chuẩn; mẫu mã thuốc do VN Pharma thiết kế.
Theo lời khai của bị cáo Hùng, khi thuốc chữa bệnh nhập từ nước ngoài về Việt Nam sẽ phải điều chỉnh một số vấn đề như ngôn ngữ, mẫu mã để phù hợp với đặc trưng của Việt Nam. Và tuy mẫu mã thuộc bản quyền của nhà sản xuất nhưng có thể thiết kế lại để phù hợp với quốc gia lưu hành(?!).
Ngoài ra, bị cáo Hùng khai: sau 20 năm, thuốc chữa bệnh không còn độc quyền của nhà sản xuất thì có thể sản xuất theo tiêu chuẩn của mình. HĐXX yêu cầu bị cáo đưa ra văn bản có quy định này thì bị cáo này không thể trả lời.
HĐXX phân tích: “Thuốc là hàng hóa đặc biệt, liên quan đến sức khỏe người bệnh, tính mạng con người, bị cáo không thể nói “được biết” chung chung”.
Trả lời thẩm vấn về nguồn gốc, xuất xứ của thuốc H-Capital 500mg Caplet, bị cáo Hùng khẳng định đã đàm phán với bị cáo Võ Mạnh Cường (Giám đốc Công ty Thương mại Hàng hải quốc tế H&C) mua thuốc của Công ty Helix Canada, sản xuất tại nhà máy Helix Canada.
"Thư ký ghi rõ lời khai của Hùng", chủ tọa lưu ý.
Đối với ra Giấy chứng nhận bán hàng tự do (FSC) tại Canada của thuốc H-Capital 500mg Caplet và Giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất thuốc (GMP) do Bộ Y tế Canada cấp cho Công ty Helix Canada do bị cáo Cường cung cấp, bị cáo Hùng cho rằng, các giấy tờ này đều là bản gốc nên không kiểm tra lại, sau đó bị cáo Cường giao cho Phòng Nghiên cứu và Phát triển của Công ty cổ phần VN Pharma để làm hồ sơ.
Chủ tọa phiên tòa cũng hỏi bị cáo Hùng về khoản chi 7,5 tỷ đồng (khoản tiền mà trong quá trình điều tra, bị cáo khai rằng có được từ việc nâng khống giá thuốc, và Công ty cổ phần VN Pharma đã chi cho bác sĩ của các bệnh viện mà công ty cung cấp thuốc). Tuy nhiên, lại một lần nữa, bị cáo Hùng phủ nhận lời khai trên của mình.
Theo bị cáo, khoản tiền 7,5 tỷ đồng là để phục vụ hoạt động mua bán hàng của Công ty cổ phần VN Pharma như marketing, tiếp khách, ăn trưa… chứ không phải chi cho các bác sĩ.
Được gọi lên hỏi về khoản tiền này, bị cáo Ngô Anh Quốc (nguyên Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần VN Pharma) cũng xác nhận chi cho các nhân viên bán hàng.
Tham gia thẩm vấn, Thẩm phán Phạm Thị Duyên nhắc lại những hành vi bị cáo Hùng bị truy tố, xét xử.
Thẩm phán Duyên đặt vấn đề: “Trong suốt quá trình điều tra, bị cáo không khiếu nại về kết luận điều tra, cáo trạng cũng như không khiếu nại tại phiên xử phúc thẩm. Đơn kháng cáo của bị cáo cũng xin giảm nhẹ hình phạt chứ không kêu oan, nghĩa là bị cáo nhận tội”.
Trả lời thẩm vấn, bị cáo Võ Mạnh Cường cho biết, Giấy chứng nhận bán hàng tự do (FSC) tại Canada của thuốc H-Capital 500mg Caplet và Giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất thuốc (GMP) do Bộ Y tế Canada cấp cho Công ty Helix Canada là do ông Raymundo gửi qua mail và qua chuyển phát nhanh, bị cáo không có hành vi làm giả những giấy tờ này.
Bị cáo Cường cũng thừa nhận hành vi nâng khống giá thuốc từ 27 USD/hộp lên 75 USD/hộp, nhưng là do chìu theo ý khách hàng (Công ty cổ phần VN Pharma) và không được hưởng lợi.
Đối với hành vi môi giới, cung cấp thuốc kém chất lượng, bị cáo Cường khẳng định không biết đây là thuốc kém chất lượng do ông Raymundo cho biết nguồn gốc thuốc là từ Canada.
Tại phiên xử phúc thẩm, các bị cáo Ngô Anh Quốc, Nguyễn Trí Nhật (nguyên Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần VN Pharma), Phan Cẩm Loan (nguyên Phó Trưởng Phòng Xuất nhập khẩu Công ty cổ phần VN Pharma), Lê Thị Vũ Phương (nguyên Kế toán trưởng Công ty cổ phần VN Pharma), Bùi Ngọc Duy (nguyên Trưởng Phòng Nghiên cứu và Phát triển Công ty cổ phần VN Pharma) đều kêu oan hoặc xin giảm nhẹ hình phạt với lý do chỉ làm theo lệnh của cấp trên.
Thẩm phán Phạm Thị Duyên yêu cầu các bị cáo đứng trước vành móng ngựa và hỏi: “Ai thấy việc làm của mình là đúng thì giơ tay lên”.
Các bị cáo cúi đầu im lặng. Thẩm phán Duyên hỏi tiếp: “Nếu cấp trên chỉ đạo sai thì các bị cáo vẫn làm theo, mặc kệ hậu quả xảy ra?”.
Các bị cáo tiếp tục im lặng.
Thẩm phán Phạm Thị Duyên nhấn mạnh: cơ quan pháp luật sẽ xem xét hành vi, phân hóa vai trò của từng bị cáo để có mức án phù hợp.