Tại phiên họp sáng 25-3, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hỏa Bình đã trình bày Báo cáo công tác của các tòa án trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV.
Theo đó, trong nhiệm kỳ qua, mặc dù số lượng công việc tăng (bình quân mỗi năm tăng khoảng 8%) với tính chất phức tạp, quy mô lớn và phải thực hiện nghiêm việc tinh giản biên chế, nhưng các tòa án đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ Quốc hội giao và đạt được nhiều kết quả nổi bật.
Đặc biệt đã xét xử các vụ án hình sự đạt tỷ lệ 99,5%; đã giải quyết các vụ việc dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh thương mại và lao động đạt tỷ lệ 97,3%, vượt chỉ tiêu Nghị quyết của Quốc hội. Việc xét xử các vụ án hình sự bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, trong nhiệm kỳ không để xảy ra trường hợp nào kết án oan người không có tội. Việc giải quyết, xét xử các vụ việc dân sự, vụ án hành chính đúng pháp luật.
Một thành công quan trọng khác, theo người đứng đầu ngành Toà án, là việc tổ chức xét xử các vụ án tham nhũng, chức vụ, kinh tế được Đảng, Nhà nước và nhân dân đánh giá cao, dư luận đồng tình, ủng hộ
Thực hiện chỉ đạo của Ban chỉ đạo phòng, chống tham nhũng trung ương, các Tòa án đã đưa ra xét xử nghiêm 7.463 vụ án tham nhũng, chức vụ, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp với 14.540 bị cáo và áp dụng hình phạt tương xứng với tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội; nghiêm khắc đối với người chủ mưu, cầm đầu, lợi dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản của Nhà nước. Đã áp dụng các biện pháp thu giữ, tạm giữ, kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản để thu hồi hàng chục nghìn tỷ đồng theo đúng quy định của pháp luật.
Vẫn theo Chánh án Nguyễn Hòa Bình, với tinh thần cải cách tư pháp theo hướng công tác xét xử phải tuân thủ pháp luật, đảm bảo nguyên tắc tranh tụng, các thẩm phán đã thực hiện nghiêm Chỉ thị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao về việc không hạn chế thời gian tranh tụng, ghi nhận tất cả các vấn đề tranh tụng và căn cứ vào kết quả tranh tụng để đưa ra phán quyết. Những kiến nghị của Tòa án không chỉ khắc phục sai sót của các cơ quan tiến hành tố tụng mà còn khắc phục sơ hở trong cơ chế, chính sách quản lý vĩ mô và thực thi pháp luật của các cơ quan nhà nước, chính vì vậy chất lượng xét xử không ngừng được nâng lên. Qua hoạt động xét xử, đóng góp của tòa án trong quản lý điều hành đất nước ngày càng thiết thực, rõ ràng.
Việc công khai bản án, quyết định của tòa án trên Cổng thông tin điện tử Tòa án nhân dân được các tòa án trong toàn quốc thực hiện nghiêm túc, thực chất, có hiệu quả và đến nay đã dần đi vào nề nếp với chất lượng các bản án ngày càng tốt hơn. Đã công bố được hơn 600.000 bản án, quyết định trên Internet, thu hút sự quan tâm của nhân dân với tổng lượng truy cập để tìm hiểu về các bản án là hơn 22 triệu lượt người và hàng chục triệu ý kiến bình luận, góp ý đối với các bản án, quyết định. Qua đó đề cao trách nhiệm của thẩm phán, nâng cao chất lượng xét xử, tạo cơ chế để nhân dân giám sát hoạt động tư pháp.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, hoạt động của các tòa án cũng còn một số hạn chế, thiếu sót đã được nêu cụ thể trong Báo cáo chính gửi Quốc hội. Nguyên nhân là do: Số lượng các loại vụ việc mà tòa án phải thụ lý, giải quyết tiếp tục gia tăng với tính chất ngày càng phức tạp. Số lượng đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm rất lớn, trong khi số lượng cán bộ, thẩm phán chưa đủ để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Chế độ chính sách đối với cán bộ, thẩm phán còn chưa thu hút được nguồn nhân lực chất lượng cao vào công tác tại tòa án…