Bị cáo Hoàng Hữu Châu (phải) và Thanh Minh Hùng bị xét xử về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Ảnh: M.HOA Cụ thể, Hoàng Hữu Châu và Phan Văn Anh Vũ có quen biết nhau từ khoảng năm 2010.
Trong khi đó, Châu và Hùng quen biết và có quan hệ làm ăn với nhau từ năm 2014. Thời gian quen biết, Hùng nói với Châu là có thể làm được hộ chiếu quốc tịch Mỹ cho công dân Việt Nam với chi phí 600.000-700.000 USD và phải đặt cọc trước 50%, nếu ai có nhu cầu thì báo cho Hùng.
Do biết Vũ và gia đình có nhu cầu nhập quốc tịch Mỹ, nên đầu tháng 5-2017, Châu nói với Vũ đã tìm được người làm hộ chiếu quốc tịch Mỹ cho vợ chồng Vũ và các con thông qua kênh ngoại giao với tổng chi phí 2,2 triệu USD, trong đó 1 triệu USD là cho hai vợ chồng Vũ, còn 6 người con của Vũ mỗi người là 200.000 USD.
Đồng thời, Châu đưa cho Vũ xem hình ảnh người đàn ông lưu trong Ipad và nói đó là người Mỹ phụ trách Thái Bình Dương, là người làm hộ chiếu quốc tịch Mỹ để cho Vũ tin tưởng. Nghe Châu nói vậy, Vũ đồng ý.
Sau đó, Châu nói với Hùng về việc Vũ nhờ làm hộ chiếu quốc tịch Mỹ. Hùng và Châu thống nhất là Hùng chuẩn bị hồ sơ, còn Châu trực tiếp làm việc và thu tiền của Vũ.
Khoảng giữa tháng 5-2017, tại căn hộ Vũ thuê ở quận 1, TPHCM, Vũ khai đưa cho Châu 2 lần tổng số tiền 700.000 USD (lần đầu đưa 360.000 USD, khoảng 10 ngày sau đưa tiếp 340.000 USD), để nộp lệ phí theo yêu cầu của Châu. Khi đưa tiền, hai bên không viết giấy tờ gì. Châu hẹn Vũ đến tháng 8-2017 sẽ có hộ chiếu.
Khoảng tháng 6-2017, Hùng đưa cho Châu bộ hồ sơ gồm các tờ khai bằng tiếng Anh có mục lăn tay và dặn Châu đem về hoàn thiện. Châu trực tiếp gặp gỡ lăn tay, thu hình ảnh các thành viên gia đình Vũ và thu giấy khai sinh các con của Vũ đưa cho Hùng.
Từ tháng 8 đến tháng 12-2017, Vũ nhiều lần thúc giục yêu cầu Châu giao hộ chiếu nhưng Châu khất lần, nại ra nhiều lý do trì hoãn việc giao hộ chiếu.
Ngày 21-12-2017, Vũ sử dụng hộ chiếu mang tên Lê Văn Sáu nhập cảnh vào Singapore, theo Vũ khai là gặp Châu để lấy hộ chiếu Mỹ, nhưng Châu đưa ra lý do hộ chiếu của Vũ đã có hiệu lực sử dụng từ 1-1-2018 và hiện đang bên Mỹ, Châu yêu cầu Vũ đi sang Mỹ bằng đường biển để nhận nhưng Vũ không đồng ý.
Ngày 27-12-2017, Vũ bị cơ quan chức năng Singapore bắt giữ và trục xuất về Việt Nam. Sau đó Vũ có đơn tố cáo đến Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an về hành vi lừa đảo nhằm chiếm đoạt tài sản của Châu.
Tại cơ quan điều tra, Châu khai nhận bản thân Châu và Hùng không có chức năng, nhiệm vụ làm hộ chiếu nhập quốc tịch Mỹ nhưng vẫn nói với Vũ là làm được. Tuy nhiên, Châu khai chỉ nhận số tiền 150.000 USD của Vũ chứ không phải 700.000 USD như tố cáo của ông Vũ.
Trả lời về số tiền 150.000 USD mà Vũ đưa cho, bị cáo Châu bật khóc nói rằng con bị cáo bị bệnh rất nặng, Vũ cho số tiền này là để giúp đỡ đi chữa bệnh. Trả lời luật sư, Châu xác nhận rằng nhiều lần Vũ đã nói Châu cứ đưa con ra nước ngoài chữa bệnh, có gì Vũ sẽ giúp đỡ.
Về số tiền 700.000 USD, Châu cho biết cơ quan điều tra có tiến hành đối chất nhưng không thành công. Qua đối chất, Châu thừa nhận đã nhận của Vũ 150.000 USD. Số tiền này Châu khai đã đưa cho con của Hùng là Thanh Ngọc Triệu, khi đó có cả bạn gái Triệu chứng kiến. Nhưng tại cơ quan điều tra Triệu và bạn gái không thừa nhận việc này.
Ông Nguyễn Hữu Thế Trạch, đại diện theo ủy quyền cho ông Phan Văn Anh Vũ tham gia phiên tòa cho biết, số tiền 700.000 USD mà Vũ khai là không chính xác, còn 150.000 USD là số tiền Vũ cho Châu chứ không phải đưa để làm hộ chiếu.
Ông Trạch cho hay, gia đình ông Vũ và ông Châu có mối quan hệ rất thân thiết, không bao giờ ông Vũ nghĩ rằng bị Châu lừa. Tại cơ quan điều tra khi được hỏi sang Singapore làm gì, Vũ mới khai ra vụ nhờ làm hộ chiếu Mỹ. Ông Trạch cũng cho biết, số tiền 150.000 USD đã cho ông Châu rồi nên Vũ không có yêu cầu gì về số tiền này cả.
Nói về mục đích làm hộ chiếu Mỹ, bà Nguyễn Thị Thu Hiền – vợ ông Vũ có bản trình bày ý kiến gửi đến tòa cho biết, vợ chồng bà có ý định này từ năm 2015. Khi đó, con gái bà đi du học Mỹ. Chứng kiến những bước trưởng thành của con khi học tập tại đây, vợ chồng bà nghĩ rằng nếu có quốc tịch Mỹ thì các con sẽ có điều kiện học hành và tương lai tốt hơn nên mới nảy sinh ý định làm quốc tịch Mỹ cho cả gia đình.
Bà Hiền khẳng định mục đích làm quốc tịch Mỹ là như vậy chứ không phải để trốn tránh nghĩa vụ pháp luật. Bởi thời điểm đó ông Vũ vẫn chưa vướng vào các vụ án như hiện nay.
Buổi chiều, phiên tòa tiếp tục với phần tranh luận.
