Ngày 21-5, Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh Sơn La đã mở phiên tòa sơ thẩm xét xử 17 bị cáo trong vụ án “Cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” liên quan tới việc bồi thường tái định cư dự án Nhà máy Thủy điện Sơn La. Đây là vụ án được dư luận, người dân địa phương rất quan tâm khi nhiều bị cáo từng giữ các vị trí lãnh đạo quan trọng tại một số sở, ban ngành của tỉnh Sơn La và huyện Mường La.
Quá trình làm thủ tục tại phiên tòa, một số luật sư đã đề nghị hội đồng xét xử triệu tập ông Cầm Ngọc Minh (nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La) vì ông Minh nguyên Phó ban Chỉ đạo Dự án tái định cư tỉnh Sơn La; triệu tập ông Nguyễn Thái Hưng (Bí thư TP Sơn La, nguyên Giám đốc Sở TN-MT tỉnh Sơn La) và ông Nguyễn Thành Công (Phó Giám Sở NN-PTNT, nguyên Chủ tịch UBND huyện Mường La) để làm rõ một số vấn đề liên quan tới vụ án.
Theo cáo trạng vụ án, năm 2013 khi trả tiền bồi thường, nhiều hộ dân có đất bị thu hồi tại khu vực mặt bằng công trường Nhà máy Thủy điện Sơn La không đồng ý vì cho rằng còn thiếu nhiều diện tích chưa được bồi thường, hỗ trợ. Để xác định, tỉnh Sơn La chỉ đạo UBND huyện Mường La đo đạc lại, thống kê diện tích đất từng hộ và đưa phương án bồi thường trên diện tích chưa được bồi thường trước đó. Năm 2014, bị cáo Trương Tuấn Dũng, khi đó là Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện Mường La, kiêm Chủ tịch Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư đã ký ban hành Kế hoạch số 41 để triển khai thực hiện chỉ đạo của tỉnh, cho phép Văn phòng Đăng ký đất đai và Công ty Bảo Bình có trụ sở tại Hà Nội đo đạc, lập bản đồ địa chính. Tuy nhiên Kế hoạch 41 được ban hành sai quy định, chỉ đạo của UBND tỉnh Sơn La; đo đạc trước, hoàn thiện hồ sơ pháp lý sau. Khi thực hiện Kế hoạch 41, tại Sơn La xuất hiện nhiều đơn thư vượt cấp, đặc biệt là đơn của ông Đèo Văn Ban là một cá nhân nằm trong diện được đền bù đã gây ảnh hưởng xấu tới an ninh trật tự, buộc công an phải điều tra.
Qua điều tra, ông Đèo Văn Ban từng được cấp 1 thửa đất rộng 32.400m2 tại xã Tạ Bú, huyện Mường La và đã nhận đủ tiền đền bù từ dự án thủy điện. Tuy vậy, ông Ban liên tục gửi đơn thư vượt cấp, đề nghị được bồi thường theo khung giá đất năm 2015 thay vì giá năm 2013. Năm 2014, khi đo đạc lại theo Kế hoạch 41 nói trên, ông Ban đã tự ý khoanh vùng đất của mình trên bản đồ với diện tích lớn hơn nhiều lần thực tế. Ông Ban cũng đề nghị và được bị cáo Bùi Văn Tân (Tổ trưởng tổ đo đạc, Văn phòng Đăng ký đất đai huyện Mường La) chuyển loại đất để được bồi thường giá cao. Ông Đèo Văn Ban cùng bị cáo Vũ Hồng Giang (cán bộ đo đạc Công ty cổ phần Tư vấn và đo đạc Bảo Bình) chia, số hóa đất trên bản đồ thành 97 thửa, trong khi thực tế ông Ban chỉ có 1 thửa. Ông Ban còn tự nhận là trưởng bản để ký xác nhận hồ sơ cho chính mình. Kết quả, ông Đèo Văn Ban được huyện Mường La phê duyệt thu hồi gần 170.000m2, với số tiền hơn 1,2 tỷ đồng.
Từ việc chỉ đạo sai của bị cáo Trương Tuấn Dũng, Ban di dân huyện Mường La và các đơn vị tư vấn đo đạc đã thực hiện sai quy định về đo đạc, lập bản đồ địa chính đối với đất nông nghiệp của hộ ông Đèo Văn Ban, dẫn đến việc thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ sai hơn 1,2 tỷ đồng. Bị cáo Phan Tiến Diện thời điểm phạm tội là Phó Chủ tịch UBND huyện Mường La biết Kế hoạch số 41 của UBND huyện Mường La có nhiều nội dung không đúng nhưng vẫn ký các quyết định phương án thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ, dẫn đến việc bồi thường hỗ trợ sai cho các hộ dân, trong đó có hộ ông Đèo Văn Ban.
Đối với bị cáo Triệu Ngọc Hoan (nguyên giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Sơn La) - có thẩm quyền ký ban hành bản đồ địa chính do đơn vị chuyên môn và Văn phòng Đăng ký đất đai thực hiện - đã không thực hiện đúng quy trình, quy định, không kiểm tra hồ sơ, không biết kết quả đo đạc, bản đồ địa chính lập đúng hay sai, nhưng vẫn ký xác nhận để ban hành phục vụ công tác thu hồi đất, bồi thường, dẫn đến việc hỗ trợ sai.
Các bị cáo khác dù biết Kế hoạch số 41 của UBND huyện Mường La trái với văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh Sơn La, Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhưng vẫn thực hiện dẫn đến việc thất thoát ngân sách nhà nước số tiền lớn.
Phiên tòa xét xử dự kiến kéo dài 10 ngày.
