Xây dựng TPHCM thành trung tâm dịch vụ cao cấp

Quy mô sản phẩm gần 70 tỷ USD

Theo Sở Công thương TPHCM, thành phố đóng vai trò “đầu tàu” phát triển trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, có cơ cấu kinh tế hiện đại với tỷ trọng ngành dịch vụ chiếm tỷ lệ hơn 60%. Ước tính, quy mô tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của TPHCM đạt gần 70 tỷ USD, chiếm khoảng 15,5% GDP của cả nước; trong đó, nhóm ngành dịch vụ chiếm tỷ trọng lớn và có xu hướng ngày càng tăng (từ 57,7% năm 2010 lên 62,5% năm 2020 và 64,9% năm 2023).

Hiện tại, 9 ngành dịch vụ chủ lực chiếm hơn 90% khu vực ngành dịch vụ TPHCM, bao gồm: bán buôn, bán lẻ; vận tải, kho bãi; dịch vụ lưu trú và ăn uống; thông tin và truyền thông; hoạt động tài chính, ngân hàng và bảo hiểm; hoạt động kinh doanh bất động sản; hoạt động chuyên môn, khoa học và công nghệ; giáo dục và đào tạo; y tế và hoạt động cứu trợ xã hội.

Tuy vậy, sự phát triển và đóng góp của các ngành dịch vụ hiện nay vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn, bất cập. Đó là lý do UBND TPHCM đã triển khai Đề án “Xây dựng TPHCM trở thành trung tâm dịch vụ lớn của cả nước và khu vực với các ngành dịch vụ cao cấp, hiện đại và có giá trị gia tăng cao”.

Trong đó, đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, TPHCM trở thành thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình, năng động sáng tạo, có nguồn nhân lực chất lượng cao; là thành phố dịch vụ - công nghiệp hiện đại, đầu tàu về kinh tế số, xã hội số, trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại, văn hóa, giáo dục, khoa học - công nghệ của cả nước, hội nhập quốc tế sâu rộng, có vị thế nổi trội trong khu vực Đông Nam Á.

“Phấn đấu đến năm 2045, xây dựng TPHCM phát triển ngang tầm các đô thị lớn trên thế giới, trở thành trung tâm kinh tế, tài chính, dịch vụ của khu vực”, ông Nguyễn Nguyên Phương, Phó Giám đốc Sở Công thương cho biết.

Chính sách ưu đãi phải vượt trội

Dẫn chứng về lợi thế của TPHCM, ông Trần Đức Hiển, Phó Chủ tịch Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài, cho biết, có khoảng 6 triệu người Việt Nam đang sinh sống, học tập ở nước ngoài, cùng khoảng 600.000 chuyên gia, trí thức, tập trung nhiều ở Mỹ, Pháp, Canada, Đông Âu và Liên bang Nga. Đồng bào ở nước ngoài không những đóng góp chất xám, mà còn đóng góp kinh tế cũng cực kỳ to lớn: lượng kiều hối 10 năm qua về TPHCM khoảng 65 tỷ USD; riêng 9 tháng năm 2024 khoảng 9 tỷ USD, khá lớn so với nguồn lực từ các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài FDI…

“Cần có chính sách hỗ trợ rõ ràng, phù hợp thực tế, tạo môi trường thuận lợi thu hút kiều bào về nước tham gia đóng góp, xây dựng quê hương. Do đó, cần đẩy mạnh thông tin về chính sách đầu tư mà thành phố đang kêu gọi; ưu đãi về thuế, giấy phép lao động, nơi ăn ở…”, ông Trần Đức Hiển góp ý.

Với kinh nghiệm quốc tế, bà Sulina Kaur, chuyên gia phát triển cơ sở hạ tầng (Malaysia), chỉ ra rằng, TPHCM có lợi thế rất lớn về vị trí, nền tảng kinh tế… để xây dựng trung tâm tài chính khu vực. Bài học từ mô hình trung tâm tài chính quốc tế ở Dubai, Busan, Dublin cho thấy, các trung tâm này đóng vai trò trụ cột, đồng thời còn thu hút thêm các doanh nghiệp tài chính, từ đó hình thành nên trung tâm tài chính quốc tế...

Tuy vậy, để có được các trung tâm này, chính phủ cần các ưu đãi hấp dẫn về tài chính như giảm thuế, đơn giản hóa quy trình thủ tục, miễn visa cho các chuyên gia quốc tế cũng như phi tài chính… “Trên hết, yếu tố quan trọng vẫn là môi trường kinh doanh ưu đãi, thân thiện; hạ tầng kết nối; môi trường sống giàu trải nghiệm”, bà Sulina Kaur cho hay.

Trong khi đó, TS Trần Du Lịch nêu vấn đề, muốn xây dựng TPHCM trở thành trung tâm dịch vụ lớn của cả nước và khu vực với các ngành dịch vụ cao cấp, hiện đại và có giá trị gia tăng cao, cần phải xác định ngành chủ lực và Nhà nước tác động để phát triển theo ý muốn.

Theo TS Trần Du Lịch, TPHCM đang chuyển đổi kép, tức là chuyển đổi xanh và số, không trừ ngành nào. Trong tương lai, TPHCM sẽ khai thác 5 không gian phát triển gồm: không gian số, không gian trên cao, không gian ngầm, không gian văn hóa, sáng tạo. Những không gian này chi phối quy hoạch phát triển nền kinh tế. Do đó, nếu đủ quyết tâm thì đủ khả năng biến trung tâm tài chính này trở thành trung tâm của khu vực và quốc tế.