Ngày 30-6, tại hội nghị toàn quốc tổng kết 10 năm công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (PCTNTC) giai đoạn 2012 - 2022, bên cạnh những kết quả đã đạt được, đề cập đến nguyên nhân cơ bản của những tồn tại, hạn chế, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nêu rõ: do một số cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị chưa nhận thức thật đầy đủ và sâu sắc tính chất nghiêm trọng của tình hình tham nhũng ở địa phương, cơ quan, đơn vị, lĩnh vực mình quản lý; chưa thực sự gương mẫu, quyết liệt, nói chưa đi đôi với làm; thiếu bản lĩnh, dĩ hòa vi quý, nể nang, né tránh, thậm chí còn bao che cho người vi phạm.
Một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, trong đó có cả cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ cấp cao, thiếu tu dưỡng, rèn luyện, sa vào chủ nghĩa cá nhân, thậm chí suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống.
Cũng tại hội nghị, Trưởng Ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc khẳng định, thực tế thời gian qua cho thấy, đằng sau những vụ việc, vụ án tham nhũng, tiêu cực, nhất là những vụ án đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp kéo dài đều có bóng dáng cán bộ, công chức làm ngơ, dung túng, tiếp tay, bao che, đồng phạm, thậm chí là chủ mưu, cầm đầu.
Như vậy, có thể nói, công tác cán bộ vẫn được xem là yếu tố hàng đầu, quan trọng nhất trong cuộc chiến chống “giặc nội xâm” hiện nay. Vừa qua, Đảng, Nhà nước đã xử lý nghiêm minh nhiều vụ án, vụ việc, cán bộ, đảng viên tham nhũng, tiêu cực theo đúng phương châm “không có vùng cấm, không có ngoại lệ” nhưng vẫn xảy ra một số vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn, liên quan đến nhiều cán bộ cấp cao ở Trung ương và địa phương.
Trong 10 năm qua, Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã kỷ luật hơn 170 cán bộ cấp cao diện Trung ương quản lý, trong đó có 33 Ủy viên, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, 3 Ủy viên Bộ Chính trị, 1 nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, hơn 50 sĩ quan cấp tướng trong lực lượng vũ trang. Đó là những con số không hề nhỏ nếu không nói là “rất lớn” so với nhiều nhiệm kỳ trước.
Điều đáng nói là có những vụ án, vụ việc đến nay mới được xử lý, xét xử vì những sai phạm của các cán bộ từ nhiều nhiệm kỳ trước. Vì sao những sai phạm đó không bị phát hiện, xử lý sớm; để rồi những cán bộ đó tiếp tục “leo cao”, thậm chí là gây ra những sai phạm lớn hơn? Phải chăng công tác kiểm tra giám sát, công tác cán bộ (trong cả tuyển dụng và trọng dụng) trong nhiều thời điểm đã không thực sự sát sao, hiệu quả?
Các quy định của Đảng hiện nay đã tương đối đầy đủ, đồng bộ; pháp luật của Nhà nước ngày càng chặt chẽ, nghiêm minh đối với công tác PCTNTC. Chỉ cần thực hiện đúng và đủ những điều đó, chắc chắn tham nhũng và tiêu cực sẽ “lùi xa”.
Cùng với đó, cần nâng cao hơn nữa trách nhiệm của cấp ủy đảng, kiên trì xây dựng văn hóa liêm chính của cán bộ, đảng viên và nhân dân; trước hết là sự gương mẫu, quyết liệt, nói đi đôi với làm của tập thể lãnh đạo và người đứng đầu trong PCTNTC.
Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế, pháp luật; tổ chức thực hiện có hiệu quả các quy định của Đảng, Nhà nước về lĩnh vực này, để mỗi cán bộ, đảng viên dù “có cơ hội” cũng không dám tham nhũng, tiêu cực; đồng thời tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán; đẩy mạnh điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án; phát hiện sớm, xử lý nghiêm minh các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực; nâng cao hơn nữa hiệu quả thu hồi tài sản tham nhũng.
Xây dựng được đội ngũ cán bộ các cấp có đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ trong tình hình mới; đủ sức và dũng cảm đấu tranh với tham nhũng, tiêu cực là yêu cầu không chỉ cấp bách mà còn mang tính chiến lược đối với công cuộc “giặc nội xâm” hiện nay. Chỉ khi đó, tham nhũng và tiêu cực mới có thể từng bước bị ngăn chặn và đẩy lùi, như mục tiêu mà Đảng và Nhà nước đặt ra, nhân dân kỳ vọng.
