Theo thống kê của FIFA, vòng đấu bảng World Cup 2014 có số lượng bàn thắng cao gần gấp đôi so với cùng kỳ 4 năm trước. Tuy nhiên, những ai tôn thờ thứ bóng đá tấn công chớ vội lấy đó làm mừng nếu xem xét kỹ những điều làm nên bảng thống kê ấy.
Xu hướng chung của các đội bóng tại vòng chung kết lần này: ưu tiên đầu tiên là không để thủng lưới nhà. Có thể dễ dàng nhận thấy điều đó qua Hà Lan và Colombia, 2 đội được đánh giá chơi tấn công tốt nhất tính đến thời điểm này nhưng thực tế, chỉ giành chiến thắng sau khi “nhường” phần lớn thời gian kiểm soát bóng cho đối thủ. Trong khi, Đức và Argentina quan tâm nhiều đến việc chuyền bóng và sở hữu bóng lại “bị” đánh giá là 2 đội tẻ nhạt nhất trong số 16 đội lọt vào vòng hai.
Tại Nam Phi 4 năm trước, lối chơi tiki-taka lên ngôi khi Tây Ban Nha chủ trương kiểm soát bóng bằng những đường chuyền ngắn và nhanh, xé toang hàng phòng thủ đối phương. Tây Ban Nha năm đó kiểm soát bóng đến 64% thời gian trên sân qua từng trận nhưng phải đánh đổi bằng tỷ lệ ghi bàn cực thấp, chỉ 1,3 bàn/trận, ít nhất trong số các đội từng vô địch thế giới. Việc đội bóng này giành cúp đã manh nha báo trước một xu hướng mới: thắng bằng mọi giá và lối chơi tấn công đẹp mắt sẽ dần bị triệt tiêu.
Tuyển Đức và thế trận phong tỏa trong trận đối đầu Pháp ở tứ kết.
Theo một công trình nghiên cứu chuyên biệt của tạp chí Forbes, 3 đội chơi ấn tượng nhất World Cup 2014 là Argentina, Đức và Brazil. Sau vòng 16, Argentina ghi trung bình 2,5 bàn/trận, sở hữu bóng 60% thời gian trận đấu. Những con số tương tự là 2,3 bàn/trận và 55% cho Đức, 2,0 bàn/trận và 59% cho Brazil. Tuy nhiên, sau 2 trận tứ kết đầu tiên có mặt Đức và Brazil, con số này đã thay đổi, đưa Hà Lan và Colombia vượt lên trước với 3 bàn/trận và 2,8 bàn/trận, nhưng thời gian sở hữu bóng ít hơn hẳn so với 3 đối thủ kể trên, chỉ 47% cho cả 2 đội.
Góp phần tạo nên những con số thiếu lạc quan này, có sự hiện diện của những đường chuyền. Đức và Argentina từng đứng đầu về số đường chuyền bóng trong trận: Đức có 3.060 đường chuyền với 84% đến đúng địa chỉ còn Argentina có 2.650 đường chuyền với hiệu quả đạt 80%. Chuyền bóng là một kỹ năng, một yếu tố không thể thiếu trong việc sở hữu bóng và tìm khoảng trống để đưa đến đồng đội gần nhất. Phòng ngự phản công lại chủ trương những đường bóng dài và cần những bước chân sải thần tốc. Hà Lan chỉ xếp thứ 13 với 1.813 đường chuyền đạt hiệu quả 75% trong khi Colombia xếp ở vị trí…19 với chỉ 1.700 đường chuyền với hiệu lực 72%.
Trần Phương
