Vui buồn hoa mùa tết

Nhà vườn tất bật 

Thời điểm trước tết Nguyên đán hơn 10 ngày, khắp các nhà vườn, trang trại ở TP Đà Lạt, đến đâu cũng bắt gặp cảnh nông dân chăm chút tỉ mỉ cho từng vườn hoa. Theo Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật tỉnh Lâm Đồng, vụ hoa tết này, các nhà vườn tại TP Đà Lạt và vùng phụ cận đã xuống giống hơn 3.105ha hoa các loại, sản lượng ước đạt khoảng 1,1 triệu bông. Những loại hoa được thị trường tết ưa chuộng các năm qua vẫn được duy trì với diện tích ổn định như lay-ơn (435ha), hồng (520ha)…

Bên cạnh đó, các loại hoa khác cũng được trồng với diện tích lớn như hoa cúc (1.150ha), lily (108ha), lan hồ điệp, lan vũ nữ (108ha), cẩm chướng (170ha), đồng tiền (99ha)… Tại vùng trồng hoa lay-ơn ở xã Hiệp An (huyện Đức Trọng), năm nay nông dân trên địa bàn trồng 306ha hoa các loại, riêng hoa lay-ơn cắt cành chiếm tới 200ha. Ngoài diện tích hoa lay-ơn sản xuất ngay địa bàn xã, còn khoảng hơn 220ha hoa lay-ơn được nông dân trong xã Hiệp An thuê đất sản xuất xâm canh ở các vùng lân cận để đáp ứng đủ số lượng hoa tết cho nhu cầu thị trường cả nước với sản lượng ước trên 91 triệu cành.

Những năm gần đây, hoa lan hồ điệp và lan vũ nữ Đà Lạt được thị trường đặc biệt ưa chuộng trong dịp tết Nguyên đán. Chị Nguyễn Hải Yến (trang trại hoa lan YSA Orchid, phường 9, TP Đà Lạt) cho biết: “Năm nay trang trại trồng hơn 50 giống lan hồ điệp cho thị trường tết. Để chuẩn bị số lượng hoa lớn, hoa được trồng trước khoảng 9 tháng ở tỉnh Ninh Thuận - nơi có khí hậu khô nóng, thời gian chiếu sáng dài, cây có sức đề kháng tốt. Sau đó, chúng tôi đưa hoa về trang trại ở TP Đà Lạt trồng tiếp trong nhà kính 2 lớp, với hệ thống điều chỉnh ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm phù hợp để khi hoa nở và đến tay người tiêu dùng sẽ có độ bền lâu hơn”. Với dòng hoa lily, dù chưa đưa ra chợ tết nhưng nhiều nhà vườn đã chốt giá hoa lily ở mức trung bình từ 170.000 - 200.000 đồng/bó 5 cành.

Năm nay hoa lily tại Đà Lạt có thêm loại lily cánh kép với những cánh hoa nở chồng lên nhau. Bên cạnh đó, tại một số nhà vườn ở Đà Lạt năm nay còn ra mắt các loại hoa “độc, lạ” có nguồn gốc từ nước ngoài như hoa “hạnh phúc” một giống hoa nhập khẩu từ Hà Lan có màu sắc rực rỡ, hoa cẩm quỳ, hoa cát cánh (platycodon grandiflorum), tùng tuyết mai trắng… trồng trong các chậu nhỏ sẽ mang tới sự lựa chọn phong phú cho khách hàng trong dịp tết. 

Dù vậy, nhiều trang trại trồng địa lan tại Đà Lạt cho biết, hiện tỷ lệ hoa địa lan đã nở rộ trung bình từ 70% - 80%. Hoa nở sớm khiến các trang trại buộc phải cắt cành bán vội, mong thu lại phần nào công sức đầu tư, chăm sóc. Trung bình mỗi cành hoa địa lan cắt bán vào thời điểm này có giá từ 50.000 - 150.000 đồng/cành, tùy chủng loại, thấp hơn nhiều so với giá bán hoa chậu vào cận tết.

Thời điểm này, dọc các tuyến phố chuyên bán địa lan tại TP Đà Lạt, hoạt động chuẩn bị cho chợ hoa tết cũng kém sôi động hơn mọi năm. Tại khu vườn của gia đình ông Đoàn Văn Quỳnh (chuyên trồng hoa địa lan tại Đà Lạt), nhiều loại hoa địa lan cao cấp đã nở rộ, chiếm gần 70% diện tích. Những nhà vườn có kinh nghiệm trồng địa lan lâu năm cho rằng, do hoa nở sớm nên nguồn cung đúng vào dịp tết có thể giảm, nhưng giá hoa địa lan khó tăng đột biến do xu hướng người tiêu dùng những năm gần đây đã chuyển qua thích lan hồ điệp và sự cạnh tranh gay gắt của hoa địa lan Trung Quốc nhập khẩu.

Để hoa không “dội chợ”

Nhà vườn trồng hoa tại Đà Lạt cũng như giới tiểu thương vẫn chưa quên vụ hoa Đà Lạt bị “dội chợ” tại TPHCM với số lượng lớn vào những ngày cận Tết Mậu Tuất 2018. Khi đó, tại chợ hoa Đầm Sen (một trong những chợ hoa sỉ lớn nhất TPHCM) vào những ngày 24, 25 tháng Chạp luôn trong tình trạng thiếu hoa, nhưng đến ngày 28 và 29 Tết, từng đoàn xe tải chở đầy hoa từ Đà Lạt xuống phải xếp hàng dài vì gần như “vỡ trận” khi nhiều chủ vựa từ chối nhận hàng do lượng cung quá nhiều, trong khi sức mua có hạn. Sau đó, một lượng lớn hoa buộc phải đổ bỏ vì bán không kịp.

Để tránh tái diễn tình trạng tương tự, trước những ngày cao điểm tiêu thụ hoa tết 2019, Hiệp hội Hoa TP Đà Lạt đã tổ chức buổi gặp gỡ, gồm hội viên của hiệp hội (trong đó có các hộ nông dân sản xuất), giới tiểu thương, nhà xe vận chuyển, ban quản lý các chợ, các cửa hàng hoa, vựa hoa sỉ chợ đầu mối tại TPHCM, Sở Công thương TPHCM… Tại đây, các bên đã trao đổi, tháo gỡ những nút thắt để hoa Đà Lạt năm nay, dù sản xuất với số lượng lớn nhưng vẫn đảm bảo được lưu thông thuận lợi. Ông Phan Thanh Sang, Chủ tịch Hiệp hội Hoa Đà Lạt, xác định nguyên nhân hoa “dội chợ” vào dịp Tết 2018 là do bị dồn vào cùng thời gian, địa điểm tại TPHCM.

Một phần do nông dân giữ hàng đến cận tết để được giá cao nên “ém” hàng, thông tin không rõ ràng. Bên cạnh đó, có một số thương lái “phản kèo” không đến nhận hoa, khiến người sản xuất buộc tìm mọi cách đưa xuống thị trường TPHCM vào giờ chót. “Thời gian tới, nông dân nên xem lại số lượng trồng, hạn chế tập trung sát ngày lễ, tết. Nâng cao chất lượng, giảm số lượng sẽ hạn chế được tình trạng được mùa mất giá. Đồng thời, từng bước xây dựng mối quan hệ sòng phẳng giữa bên bán và bên mua thông qua hợp đồng thỏa thuận rõ ràng. Giữa người gửi hàng và bên vận chuyển cũng cần có hợp đồng rõ ràng, quy định mức bồi thường thiệt hại để có trách nhiệm với nhau”, ông Phan Thanh Sang phân tích.

Trong khi đó, ông Nguyễn Nhu, Phó giám đốc Công ty CP Quản lý và kinh doanh chợ nông sản Thủ Đức, cho rằng, Hiệp hội Hoa Đà Lạt cần tuyên truyền đến nông dân việc chốt giá sớm để các thương nhân, người buôn bán trung gian đặt hàng về số lượng, chủng loại loại hoa phù hợp. Sau đó, các đơn vị sẽ chủ động trong khâu vận chuyển tiêu thụ, hạn chế cảnh hoa dội chợ, tránh thiệt hại cho các bên.