Vụ tiêu hủy 20.000 viên thuốc, lúng túng trong tiếp nhận viện trợ

Sáng 10-5, Sở Y tế TPHCM cho biết, Sở đã có văn bản gửi Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) về việc tiêu hủy thuốc Tasigna hết hạn sử dụng tại Bệnh viện (BV) Truyền máu Huyết học  mà dư luận đang bức xúc trong những ngày vừa qua. Trước đó Sở Y tế đã tổ chức họp kiểm điểm các đơn vị liên quan đến vấn đề này.

Chậm vì… đúng quy trình

Như báo SGGP đã đưa tin, số thuốc Tasigna 200mg được Công ty Novartis cung cấp điều trị cho số người mắc bệnh Bạch cầu mạn dòng tủy (CML) kháng Glive đã về trễ so với dự kiến và lúc đó hạn dùng còn 10 tháng là do phụ thuộc vào thủ tục xin tiếp nhận thuốc của các đơn vị chức năng. Tổng thời gian từ lúc BV bắt đầu tiếp nhận thư đồng ý hiến tặng thuốc Tasigna của Công ty Novartis đến khi hoàn tất thủ tục của chương trình hiến tặng thuốc là 13 tháng 8 ngày (kể cả ngày lễ, tết, thứ bảy và chủ nhật), trong đó thủ tục qua lại giữa BV và công ty ở giai đoạn đầu mất trên 4 tháng 11 ngày; giai đoạn BV bổ sung giấy tờ theo yêu cầu Cục Quản lý Dược mất 25 ngày và bổ sung giấy tờ cho Sở Y tế mất 1 tháng 7 ngày; thời gian Sở Y tế xử lý hồ sơ mất 21 ngày, Liên hiệp các Tổ chức Hữu nghị TP xử lý hồ sơ mất 3 tháng, UBND TP xử lý hết 10 ngày làm việc, thời gian còn lại là thời gian BV và công ty làm thủ tục tiếp nhận thuốc về kho.

Như vậy, quá trình từ lúc tiếp nhận thư đồng ý hiến tặng thuốc cho đến khi hoàn tất các thủ tục đưa về sử dụng của BV bị kéo dài, trong khi thuốc Tasgna 200mg có hạn sử dụng chỉ 23 tháng. Tại thời điểm Cục Quản lý Dược cấp Giấy phép nhập khẩu thuốc (tháng 14-7-2014), thì thuốc Tasigna chỉ còn hạn dùng còn 10 tháng. Nhưng trước đó, để hoàn tất thủ tục hồ sơ trình Cục Dược thì BV đã mất 21 ngày làm việc với Sở Y tế để Sở hoàn tất hồ sơ gửi UBND TP và Liên hiệp các Tổ chức Hữu nghị xem xét chấp thuận cho BV tiếp nhận lô thuốc viện trợ. Mặc dù, theo quy định trên phần mềm xử lý hồ sơ công việc, các thủ tục hành chính không thường xuyên, Sở Y tế cho phép được xử lý không quá 18 ngày. Lý giải về điều này, ông Nguyễn Tấn Bỉnh, Giám đốc Sở Y tế cho rằng, do đây là lần đầu tiên Sở giải quyết hồ sơ tiếp nhận thuốc viện trợ có điều kiện nên các chuyên viên của các phòng chức năng thuộc Sở còn lúng túng trong việc trao đổi ý kiến qua lại giữa các phòng và tham mưu cho lãnh đạo Sở, dẫn đến việc chậm xử lý hồ sơ nhận thuốc viện trợ mất 3 ngày.

Bài học kinh nghiệm sâu sắc

Theo lãnh đạo Sở Y tế TPHCM, vụ tiêu hủy 20.000 viên thuốc đặc trị ung thư hết hạn dùng là sự cố không mong muốn bởi nhiều lý do từ thủ tục nhập thuốc quá nhiêu khê, đến việc đơn vị đối tác là Công ty Novartis không đồng ý chuyển số thuốc đến đơn vị khác hay mở rộng đối tượng thụ hưởng (bởi đây là chương trình viện trợ có điều kiện, bệnh nhân không được miễn phí thuốc hoàn toàn và BV không có quyền tự ý sử dụng khi chưa có sự đồng ý và chấp thuận của công ty) khiến lô thuốc hết hạn buộc phải tiêu hủy.

Trước thực trạng này, Sở Y tế cũng đã thừa nhận trách nhiệm về mình và yêu cầu giám đốc BV kiểm điểm và rút kinh nghiệm sâu sắc nhất là trong vấn đề lập kế hoạch dự trù số thuốc đề nghị hiến tặng của BV không sát với thực tế sử dụng, dự trù số lượng thuốc dùng cho 6 tháng nhưng ngay cả 10 tháng BV vẫn không sử dụng được 1/2 số thuốc đã nhận do số lượng người tham gia chương trình Tasigna Copay (chương trình thuốc viện trợ nhân đạo) chỉ bằng 1/2 so với dự trù. Ngoài ra, khi ký hợp đồng tham gia chương trình này, bệnh viện không xác định rõ chủ sở hữu của lô hàng Tasigna 200mg là của bệnh viện hay của Công ty Novartis nên bệnh viện không thể tự quyết định khi biết số thuốc tồn kho khá lớn nhưng không được sử dụng cho những người bệnh không tham gia chương trình cho dù biết sẽ hủy khi hết hạn dùng và BV cũng không thông báo cho Sở Y tế để hỗ trợ can thiệp.

Thông qua bài học này, ông Bỉnh chỉ đạo BV Truyền máu Huyết học nói chung và các BV khác nói riêng phải nghiêm túc thực hiện trong việc thực hiện các hồ sơ, thủ tục xin thuốc phải nhanh chóng, không nhận thuốc có viện trợ ngắn, BV cần phải nghiêm túc thực hiện tiêu hủy thuốc hết hạn dùng sau khi được cơ quan chức năng cho phép phải thực hiện theo đúng Thông tư của Bộ Y tế về việc hướng dẫn quản lý chất lượng thuốc. Cùng với đó, Sở Y tế cũng đã có công văn gửi toàn ngành y tế TP trong việc hướng dẫn tiếp nhận, quản lý tiền, hàng viện trợ, quà biếu tặng… cho các đơn vị trực thuộc Sở Y tế và công văn về việc xử lý kinh phí kết dư nguồn tài trợ, viện trợ theo kết luận của Thanh tra TP.