Hai bài báo trên phản ánh tình trạng chiếm dụng và cho thuê đất công trái phép tại Phân viện miền Nam của Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam (phường Tân Phú, quận 9, TPHCM). Nay sự việc đã được làm rõ và đang xem xét trách nhiệm.
Cho thuê đất công rồi bỏ mặc
Qua nội dung phản ánh của Báo SGGP, UBND TPHCM đã có ý kiến chỉ đạo: Giao UBND quận 9 kiểm tra thực tế nội dung bài báo phản ánh; xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm; báo cáo kết quả cho UBND TPHCM và trực tiếp thông tin phản hồi cho Báo SGGP theo quy định.
Phó Chủ tịch UBND quận 9 Hoàng Minh Tuấn Anh cho biết, ngay sau khi Báo SGGP phản ánh sự việc, UBND quận 9 đã chỉ đạo UBND phường Tân Phú, Phòng Quản lý đô thị, Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) khẩn trương rà soát lại nguồn gốc đất, quy hoạch và hiện trạng xây dựng trái phép trên khu đất do Phân viện miền Nam của Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam quản lý. Kết quả xác minh cho thấy: Từ cuối năm 1980, UBND TPHCM có quyết định tạm giao khu nhà đất này cho Trường Đoàn Trung ương II làm Trường Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Thanh thiếu niên II (sau đổi tên thành Phân viện miền Nam), với tổng diện tích đất 19,59ha. Năm 1992, Trường Đoàn Trung ương II cho thuê đất sản xuất gạch ngói. Đến khi hết thời hạn thuê, các đơn vị thuê không chịu giao trả mặt bằng, nên đến năm 2007, Phân viện miền Nam khởi kiện ra tòa. Ngày 20-5-2007, Tòa án nhân dân quận 9 đã xử, buộc các bên thuê phải giao trả đất cho Phân viện miền Nam. Trong thời gian sản xuất gạch ngói, các công nhân có chiếm dụng khu đất gần vị trí xưởng sản xuất tiếp giáp đường 138 (trong khuôn viên đất của Phân viện miền Nam) dựng nhà tạm để ở; sau khi đơn vị thuê trao trả mặt bằng thì các công nhân này vẫn tiếp tục ở lại nơi đã chiếm. Do khu đất trước đây trống, bỏ hoang, không có rào chắn, nên các hộ này tiếp tục mở rộng diện tích chiếm dụng và xây dựng trái phép, sau đó tiếp tục chuyển nhượng cho nhiều người khác.
Hiện trạng tại khu đất tiếp giáp đường 138, từ năm 1990 - 2003, có 38 trường hợp chiếm dụng đất xây nhà không phép. Tiếp đó, từ năm 2004 - 2010 có thêm 25 trường hợp xây nhà không phép (do người dân chuyển nhượng bằng giấy tay trên đất đã chiếm dụng trước đó tách nhỏ ra). Tại khu đất tiếp giáp đường Hoàng Hữu Nam, có 3 trường hợp xây dựng không phép trên đất do Phân viện miền Nam cho thuê bán cà phê và bán hàng ăn uống, và có 3 trường hợp do chính Phân viện miền Nam xây dựng không phép. Tại khu đất tiếp giáp đường 154, có 6 trường hợp xây dựng không phép từ năm 2013, 2014, trên đất do Phân viện miền Nam cho thuê kinh doanh.
Thực tế cho thấy, Phân viện miền Nam được giao một khu đất rộng lớn nhưng đã thiếu trách nhiệm quản lý, bỏ hoang và cho thuê rồi bỏ mặc nhiều người chiếm dụng, xây nhà không phép, mua bán chuyển nhượng. Mặc dù tình trạng mất đất công đã kéo dài như vậy, Phân viện miền Nam vẫn tiếp tục cho thuê xây dựng trái phép, dẫn đến mất thêm đất công chưa thu hồi được. Chỉ từ năm 2014, ban lãnh đạo mới của Phân viện miền Nam mới chú trọng quản lý, có phối hợp với chính quyền địa phương, tuy nhiên đến lúc này thì đã quá muộn, khi có đến hơn 10.000m2 đất công trong khuôn viên trường bị chiếm dụng.
Xử lý toàn diện, triệt để
Phó Chủ tịch UBND quận 9 Hoàng Minh Tuấn Anh nêu quan điểm của UBND quận 9 về sự việc này như sau: Phân viện miền Nam đã sử dụng đất không đúng mục đích được giao, cho thuê để sản xuất gạch và làm nơi kinh doanh; không quản lý, dẫn đến phát sinh tranh chấp và bị lấn chiếm xây nhà và chuyển nhượng qua nhiều người, nhiều năm liền. Đây là việc vi phạm Điều 6 Luật Đất đai 2013. Do đó, UBND quận 9 kiến nghị UBND TPHCM, Sở TN-MT xem xét trách nhiệm của Phân viện miền Nam. UBND quận 9 đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn và UBND quận Tân Phú phối hợp với Phân viện miền Nam tiếp tục rà soát, kiểm tra bắt buộc để xác định đúng đối tượng vi phạm, đúng hành vi vi phạm, củng cố hồ sơ xử lý theo quy định pháp luật.
Giám đốc Sở Xây dựng TPHCM Trần Trọng Tuấn đã tổ chức cuộc họp xem xét xử lý vụ chiếm dụng và cho thuê đất công trái phép tại Phân viện miền Nam mà Báo SGGP phản ánh. Dự cuộc họp có đại diện Sở TN-MT, UBND quận 9, UBND phường Tân Phú, Phân viện miền Nam, cùng các phòng ban liên quan. Ông Trần Trọng Tuấn kết luận: Trong khuôn viên Phân viện miền Nam hiện có đến 75 công trình xây dựng không phép, có nhiều trường hợp tự chuyển nhượng đất đã chiếm dụng bằng giấy tay qua nhiều người. Để đảm bảo việc xử lý mang tính toàn diện và triệt để, Sở Xây dựng cùng các cơ quan dự họp đề nghị Phân viện miền Nam của Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam có văn bản báo cáo nguồn gốc, quá trình quản lý sử dụng khu đất từ khi tiếp nhận quản lý đến nay; các trường hợp chiếm dụng đất; việc Phân viện miền Nam tự giao đất cho cán bộ công viên xây dựng nhà ở; việc cho thuê mướn mặt bằng để sản xuất kinh doanh… Qua đó đề xuất hướng xử lý cụ thể đối với các vi phạm về đất đai, xây dựng; có phương án khai thác, sử dụng đất hiệu quả; khẩn trương chấm dứt việc cho thuê đất công sai quy định, không để phát sinh thêm trường hợp chiếm dụng đất công và xây dựng trái phép trong khu đất quản lý. Vụ việc đang được Sở Xây dựng báo cáo UBND TPHCM xem xét chỉ đạo ª
Cho thuê đất công rồi bỏ mặc
Qua nội dung phản ánh của Báo SGGP, UBND TPHCM đã có ý kiến chỉ đạo: Giao UBND quận 9 kiểm tra thực tế nội dung bài báo phản ánh; xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm; báo cáo kết quả cho UBND TPHCM và trực tiếp thông tin phản hồi cho Báo SGGP theo quy định.
Phó Chủ tịch UBND quận 9 Hoàng Minh Tuấn Anh cho biết, ngay sau khi Báo SGGP phản ánh sự việc, UBND quận 9 đã chỉ đạo UBND phường Tân Phú, Phòng Quản lý đô thị, Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) khẩn trương rà soát lại nguồn gốc đất, quy hoạch và hiện trạng xây dựng trái phép trên khu đất do Phân viện miền Nam của Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam quản lý. Kết quả xác minh cho thấy: Từ cuối năm 1980, UBND TPHCM có quyết định tạm giao khu nhà đất này cho Trường Đoàn Trung ương II làm Trường Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Thanh thiếu niên II (sau đổi tên thành Phân viện miền Nam), với tổng diện tích đất 19,59ha. Năm 1992, Trường Đoàn Trung ương II cho thuê đất sản xuất gạch ngói. Đến khi hết thời hạn thuê, các đơn vị thuê không chịu giao trả mặt bằng, nên đến năm 2007, Phân viện miền Nam khởi kiện ra tòa. Ngày 20-5-2007, Tòa án nhân dân quận 9 đã xử, buộc các bên thuê phải giao trả đất cho Phân viện miền Nam. Trong thời gian sản xuất gạch ngói, các công nhân có chiếm dụng khu đất gần vị trí xưởng sản xuất tiếp giáp đường 138 (trong khuôn viên đất của Phân viện miền Nam) dựng nhà tạm để ở; sau khi đơn vị thuê trao trả mặt bằng thì các công nhân này vẫn tiếp tục ở lại nơi đã chiếm. Do khu đất trước đây trống, bỏ hoang, không có rào chắn, nên các hộ này tiếp tục mở rộng diện tích chiếm dụng và xây dựng trái phép, sau đó tiếp tục chuyển nhượng cho nhiều người khác.
Hiện trạng tại khu đất tiếp giáp đường 138, từ năm 1990 - 2003, có 38 trường hợp chiếm dụng đất xây nhà không phép. Tiếp đó, từ năm 2004 - 2010 có thêm 25 trường hợp xây nhà không phép (do người dân chuyển nhượng bằng giấy tay trên đất đã chiếm dụng trước đó tách nhỏ ra). Tại khu đất tiếp giáp đường Hoàng Hữu Nam, có 3 trường hợp xây dựng không phép trên đất do Phân viện miền Nam cho thuê bán cà phê và bán hàng ăn uống, và có 3 trường hợp do chính Phân viện miền Nam xây dựng không phép. Tại khu đất tiếp giáp đường 154, có 6 trường hợp xây dựng không phép từ năm 2013, 2014, trên đất do Phân viện miền Nam cho thuê kinh doanh.
Thực tế cho thấy, Phân viện miền Nam được giao một khu đất rộng lớn nhưng đã thiếu trách nhiệm quản lý, bỏ hoang và cho thuê rồi bỏ mặc nhiều người chiếm dụng, xây nhà không phép, mua bán chuyển nhượng. Mặc dù tình trạng mất đất công đã kéo dài như vậy, Phân viện miền Nam vẫn tiếp tục cho thuê xây dựng trái phép, dẫn đến mất thêm đất công chưa thu hồi được. Chỉ từ năm 2014, ban lãnh đạo mới của Phân viện miền Nam mới chú trọng quản lý, có phối hợp với chính quyền địa phương, tuy nhiên đến lúc này thì đã quá muộn, khi có đến hơn 10.000m2 đất công trong khuôn viên trường bị chiếm dụng.
Xử lý toàn diện, triệt để
Phó Chủ tịch UBND quận 9 Hoàng Minh Tuấn Anh nêu quan điểm của UBND quận 9 về sự việc này như sau: Phân viện miền Nam đã sử dụng đất không đúng mục đích được giao, cho thuê để sản xuất gạch và làm nơi kinh doanh; không quản lý, dẫn đến phát sinh tranh chấp và bị lấn chiếm xây nhà và chuyển nhượng qua nhiều người, nhiều năm liền. Đây là việc vi phạm Điều 6 Luật Đất đai 2013. Do đó, UBND quận 9 kiến nghị UBND TPHCM, Sở TN-MT xem xét trách nhiệm của Phân viện miền Nam. UBND quận 9 đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn và UBND quận Tân Phú phối hợp với Phân viện miền Nam tiếp tục rà soát, kiểm tra bắt buộc để xác định đúng đối tượng vi phạm, đúng hành vi vi phạm, củng cố hồ sơ xử lý theo quy định pháp luật.
Giám đốc Sở Xây dựng TPHCM Trần Trọng Tuấn đã tổ chức cuộc họp xem xét xử lý vụ chiếm dụng và cho thuê đất công trái phép tại Phân viện miền Nam mà Báo SGGP phản ánh. Dự cuộc họp có đại diện Sở TN-MT, UBND quận 9, UBND phường Tân Phú, Phân viện miền Nam, cùng các phòng ban liên quan. Ông Trần Trọng Tuấn kết luận: Trong khuôn viên Phân viện miền Nam hiện có đến 75 công trình xây dựng không phép, có nhiều trường hợp tự chuyển nhượng đất đã chiếm dụng bằng giấy tay qua nhiều người. Để đảm bảo việc xử lý mang tính toàn diện và triệt để, Sở Xây dựng cùng các cơ quan dự họp đề nghị Phân viện miền Nam của Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam có văn bản báo cáo nguồn gốc, quá trình quản lý sử dụng khu đất từ khi tiếp nhận quản lý đến nay; các trường hợp chiếm dụng đất; việc Phân viện miền Nam tự giao đất cho cán bộ công viên xây dựng nhà ở; việc cho thuê mướn mặt bằng để sản xuất kinh doanh… Qua đó đề xuất hướng xử lý cụ thể đối với các vi phạm về đất đai, xây dựng; có phương án khai thác, sử dụng đất hiệu quả; khẩn trương chấm dứt việc cho thuê đất công sai quy định, không để phát sinh thêm trường hợp chiếm dụng đất công và xây dựng trái phép trong khu đất quản lý. Vụ việc đang được Sở Xây dựng báo cáo UBND TPHCM xem xét chỉ đạo ª
