Vụ việc được dư luận quan tâm thời gian qua, khi vợ ông Dư bức xúc với phán quyết của tòa phúc thẩm (TAND TPHCM) định nhảy lầu, nhưng được ngăn kịp thời.
Theo đó, Hội đồng giám đốc thẩm cho rằng quan hệ pháp luật tranh chấp trong vụ án này được xác định là “tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất”. Bản chất yêu cầu khởi kiện của ông Quý, bà Thủy là đề nghị tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu. Hội đồng giám đốc thẩm cũng xác định hợp đồng không được xem là vô hiệu, bởi xét quá trình chuyển nhượng quyền sử dụng đất, vợ chồng ông Quý chuyển nhượng cho các ông Sỹ, Thắng, Dư tổng cộng 674m² đất, đã nhận đủ tiền và giao đất cho các ông này quản lý, sử dụng.
Theo Điều 129 Bộ luật Dân sự, đối với giao dịch dân sự buộc phải công chứng, chứng thực nhưng các bên không tuân thủ về hình thức, song đã thực hiện gần xong, thanh toán từ 2/3 giá trị trở lên thì không bắt buộc phải công chứng, chứng thực mà tòa án có thể công nhận hợp đồng.
Từ đó, Hội đồng giám đốc thẩm cho rằng cần phải hủy bản án sơ thẩm của TAND quận Gò Vấp và bản án phúc thẩm của TAND TPHCM để giải quyết lại theo hướng nếu không phát sinh thêm tài liệu, chứng cứ nào khác thì phải công nhận hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo yêu cầu phản tố của ông Dư. Nếu có chứng cứ khác xác định hợp đồng chuyển nhượng vô hiệu thì tòa án phải giải quyết hậu quả của hợp đồng vô hiệu mới đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự.
Theo nội dung vụ án, mảnh đất 3.500m² tại phường 15, quận Gò Vấp là đất trồng cây hàng năm. Năm 2002, ông Quý bán 500m² cho ông Khâu Văn Sĩ bằng giấy tay. Năm 2005, ông Quý được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với toàn bộ 3.500m². Tháng 4-2009, ông Quý tiếp tục bán cho ông Lê Văn Dư và ông Lê Sĩ Thắng mỗi người 87m² trong cùng thửa đất trên cũng bằng giấy tay.
Sau khi mua, ông Dư và ông Thắng cùng bán lại đất cho ông Sĩ (tổng cộng 674m²). Năm 2015, ông Sĩ bán lại toàn bộ đất cho ông Dư. Ông Dư đã đưa gia đình về đây sinh sống ổn định, khai báo tạm trú, tạm vắng và được cấp số nhà.
Tháng 6-2017, ông Quý khởi kiện các ông Dư, Thắng, Sĩ ra TAND quận Gò Vấp, yêu cầu tòa tuyên các hợp đồng chuyển nhượng đất giữa ông Quý với các ông Dư, Thắng, Sĩ vô hiệu. TAND quận Gò Vấp xử sơ thẩm, hủy hợp đồng chuyển nhượng đất giữa ông Quý với ông Sĩ, công nhận 2 hợp đồng chuyển nhượng đất giữa ông Quý với ông Dư, ông Thắng. Các bên kháng cáo, Viện trưởng Viện KSND quận Gò Vấp cũng kháng nghị bản án này.
Xử phúc thẩm, TAND TPHCM tuyên không công nhận việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa ông Quý với 3 ông trên và không công nhận việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa ông Sĩ, Thắng với ông Dư. Đồng thời không công nhận quyền sử dụng đất của ông Lê Văn Dư đối với 674m². Tòa buộc các bị đơn trả 674m² đất cho nguyên đơn và nhận lại số tiền đã trả cho nguyên đơn trước đây kèm số tiền lãi với lãi suất 9%/năm. Sau khi tòa tuyên án, vợ ông Dư lao ra lan can định nhảy lầu tự tử nhưng được những người xung quanh ngăn cản kịp thời.
Sau khi rút hồ sơ vụ án lên xem xét, Chánh án TAND cấp cao tại TPHCM kháng nghị theo hướng hủy bản án sơ thẩm, phúc thẩm để giải quyết lại, bởi các bản án này nhiều vi phạm về tố tụng lẫn nội dung.
