Các luật sư của bị cáo đề nghị HĐXX áp dụng chính sách khoan hồng đặc biệt đối với bị cáo Nguyễn Cao Trí được quy định tại Điều 59 Bộ luật Hình sự năm 2015 về miễn hình phạt: “Người phạm tội có thể được miễn hình phạt nếu thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 54 của Bộ luật này mà đáng được khoan hồng đặc biệt nhưng chưa đến mức được miễn trách nhiệm hình sự”.
Lý do là sự thật khách quan của vụ án đã làm triệt tiêu tối đa tính nghiêm trọng trong hành vi và trong hậu quả vụ án liên quan đến ông Nguyễn Cao Trí.
Theo luật sư Trần Minh Hải, cáo trạng xác định Nguyễn Cao Trí đã nhận 1.000 tỷ đồng từ bà Trương Mỹ Lan và chiếm đoạt số tiền này bằng cách thanh lý 2 hợp đồng gồm: Hợp đồng chuyển nhượng cổ phần 10% vốn điều lệ Công ty Văn Lang và Hợp đồng ủy thác đầu tư 31,22% vốn điều lệ Công ty Cao su Công nghiệp.
Trong đó, hợp đồng chuyển nhượng cổ phần Công ty Văn Lang thực chất chỉ là hình thức kết chuyển giá trị giao dịch cần hoàn lại của ông Trí cho bà Lan phát sinh từ 3 giao dịch trước đó giữa hai bên, gồm thỏa thuận mua bán 31,22% vốn điều lệ tại Công ty Cao su Công nghiệp; thỏa thuận mua bán toàn bộ cổ phần Công ty Đầu tư Du lịch Sài Gòn Đại Ninh và thỏa thuận hợp tác đầu tư dự án tại huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh.
Việc thanh lý hợp đồng chuyển nhượng cổ phần 10% vốn điều lệ Công ty Văn Lang thực chất không giải phóng trách nhiệm của ông Trí khỏi nghĩa vụ hoàn trả tiền cho bà Lan. Khi các tài liệu giao dịch của 3 giao dịch thực tế kia không bị thanh lý, thu hồi hay hủy bỏ thì trách nhiệm trả tiền của ông Trí đối với bà Lan qua 3 giao dịch vẫn còn nguyên vẹn, không bị triệt tiêu.
Bên cạnh đó, bà Trương Mỹ Lan cũng không hề có bất kỳ văn bản thỏa thuận nào xác nhận rằng hợp đồng chuyển nhượng 10% vốn điều lệ Công ty Văn Lang đã kết chuyển giá trị thanh toán của 3 giao dịch thực tế và ông Trí không còn nghĩa vụ thanh toán tiền cho bà Lan từ 3 giao dịch thực tế kia.
Từ đó theo luật sư Hải, xét về mặt pháp lý, ngay cả khi đã thanh lý hợp đồng chuyển nhượng 10% vốn điều lệ Công ty Văn Lang, thì ông Trí vẫn còn nguyên nghĩa vụ thanh toán mọi khoản tiền phát sinh từ 3 giao dịch thực tế đối với bà Trương Mỹ Lan.
Vì vậy, cần xem xét động cơ của ông Trí trong việc thanh lý hợp đồng chuyển nhượng cổ phần 10% vốn điều lệ Công ty Văn Lang nhằm tránh nguy cơ phải nhận trách nhiệm thanh toán gấp đôi số tiền thực phải trả cho bà Trương Mỹ Lan.
Với việc thanh lý hợp đồng ủy thác đầu tư 31,22% vốn điều lệ Công ty Cao su Công nghiệp (gọi tắt là hợp đồng ủy thác số 18), luật sư Hải cho rằng, trước đó, đại diện của bà Trương Mỹ Lan là ông Hồ Quốc Minh và ông Trí đã ký Hợp đồng ủy thác đầu tư và phát triển quỹ đất ngày 12-12-2017, sau đó mới ký hợp đồng ủy thác số 18 vào ngày 15-12-2017.
Việc thanh toán tiền của các bên diễn ra với chủ đích thanh toán cho hợp đồng ủy thác số 18 ngày 15-12-2017, tuy nhiên các chứng từ giao dịch lại thể hiện các khoản tiền được các bên thanh toán, nhận thanh toán cho hợp đồng ủy thác đầu tư và phát triển quỹ đất.
Ngoài ra, luật sư thông tin, bị cáo Nguyễn Cao Trí đã trả hết số tiền 21,25 triệu USD nhiều lần bằng các khoản tiền đồng Việt Nam cho ông Hồ Quốc Minh, với tổng giá trị 484 tỷ đồng và dựa trên việc thanh toán số tiền này, các bên đã thanh lý hủy bỏ hợp đồng ủy thác số 18.
Tuy nhiên, kết luận điều tra vụ án xác định bà Lan không biết việc ông Trí chuyển trả cho ông Minh số tiền 484 tỷ đồng và ông Minh đã xuất cảnh đi nước ngoài, hoàn toàn vắng mặt trong toàn bộ quá trình điều tra nên Cơ quan điều tra đã phủ nhận lời khai của ông Trí về việc hoàn trả khoản tiền này cho ông Hồ Quốc Minh.
Dù vậy bị cáo Nguyễn Cao Trí vẫn nhận trách nhiệm thanh toán đủ số tiền này cho bà Lan. Theo luật sư Hải, cần xem xét rằng việc thanh lý hợp đồng ủy thác số 18 của ông Trí cũng cần được xem xét giảm nhẹ tối đa tính chất nghiêm trọng do xuất phát từ nhận thức muốn bỏ đi sự trùng lặp của 2 hợp đồng ủy thác cùng tồn tại.
Bào chữa bổ sung, luật sư của bị cáo Nguyễn Cao Trí cho biết, luật sư xin nộp cho HĐXX đơn xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo của Tiến sĩ Nguyễn Đắc Tâm, thành viên sáng lập Trường Đại học Văn Lang bày tỏ “thương xót” cho ông Nguyễn Cao Trí, “cầu mong” HĐXX xem xét giảm nhẹ tội. Ngoài ra, hơn 2.000 cá nhân tới từ hệ thống Công ty Văn Lang và Capella ký đơn xin giảm nhẹ.
Bên cạnh đó, luật sư đề nghị HĐXX ghi nhận tinh thần khắc phục triệt để trách nhiệm của bị cáo Trí khi ngay sau khi Viện Kiểm sát luận tội, gia đình bị cáo đã nộp thêm cho Cục Thi hành án dân sự số tiền 20 tỷ đồng.
Luật sư đề HĐXX xem xét yêu cầu của bị cáo Trí và gia đình về việc chấp nhận quy đổi số tiền hơn 3,3 triệu USD bị Cơ quan điều tra thu giữ theo tỷ giá VNĐ/USD tại ngày bắt đầu xét xử sơ thẩm (5-3).
Nếu theo giá quy đổi tỷ giá ngày 5-3, cộng với số tiền VNĐ bị cáo và gia đình đã nộp thì bị cáo Nguyễn Cao Trí đã khắc phục gần hết số tiền chiếm đoạt. Số tiền còn thiếu là hơn 242 tỷ đồng, gia đình xin khắc phục hết trong thời gian 3 tháng kể từ ngày án có hiệu lực. Bị cáo Nguyễn Cao Trí cũng đồng ý tiếp tục duy trì kê biên 6 bất động sản và sau khi hoàn thành nghĩa vụ sẽ có đơn xin giải tỏa kê biên.
