Phát biểu khai mạc sự kiện, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về NVNONN Lê Thị Thu Hằng nêu rõ, công tác NVNONN luôn nhận được sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước. Sau khi chiến tranh kết thúc, non sông thu về một mối, một trong những vấn đề Đảng ta đau đáu chính là đại đoàn kết, hòa hợp dân tộc. Ngày 23-11-1959, Ban Việt kiều Trung ương, nay là Ủy ban Nhà nước về NVNONN đã được thành lập.
45 năm sau, ngày 26-3-2004, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 36-NQ/TW về công tác NVNONN (gọi tắt là Nghị quyết 36). Đây là nghị quyết công khai đầu tiên của Đảng ta trong lĩnh vực này, nêu bật tư duy đổi mới về cộng đồng NVNONN và công tác đối với NVNONN, giúp nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và người dân, bao gồm cả người dân trong nước và đồng bào ta ở nước ngoài, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Nhiều chủ trương, chính sách trong các lĩnh vực kiều bào quan tâm như quốc tịch, nhà ở, đất đai, cư trú… đã được ban hành, cơ bản hình thành khung chính sách, pháp lý liên quan đến NVNONN theo hướng tạo điều kiện thuận lợi hơn cho bà con về nước sinh sống, làm việc, đầu tư, kinh doanh.
Nghị quyết 36 đã góp phần khơi thông nguồn lực của kiều bào, khuyến khích bà con tích cực đóng góp cho quá trình phát triển đất nước. Cụ thể, trong 20 năm qua, sự trở về đầu tư, kinh doanh trong nước của các doanh nhân NVNONN ngày càng nổi bật.
Tổng lượng kiều hối từ năm 1993 đến 2023 đạt khoảng 230 tỷ USD, tương đương với nguồn vốn FDI đã giải ngân trong cùng kỳ.
Về dự án đầu tư trực tiếp (FDI) vào Việt Nam, tính tới năm 2023, kiều bào ta từ 32 quốc gia và vùng lãnh thổ đã đầu tư 421 dự án tại 42/63 tỉnh, thành với tổng số vốn đăng ký 1,72 tỷ USD. Bên cạnh đó, có hàng ngàn doanh nghiệp quy mô nhỏ và vừa của NVNONN tham gia đầu tư, hoạt động tại Việt Nam trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.
Không chỉ đóng góp về kinh tế, kiều bào còn là nguồn lực quý báu về chất xám, là “phên dậu” bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, là nguồn lực mềm giúp quảng bá những giá trị của dân tộc ra thế giới, góp phần tăng cường quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và các nước.
Chỉ đạo tại hội thảo, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn khẳng định, Nghị quyết số 36 là văn kiện có ý nghĩa lịch sử, có tầm quan trọng đặc biệt và ý nghĩa chiến lược lâu dài, thể hiện tư duy đổi mới, đột phá của Đảng ta về vai trò, tầm quan trọng của cộng đồng NVNONN; đề nghị Ủy ban Nhà nước về NVNONN trong thời gian tới cần tiếp tục đẩy mạnh việc quán triệt sâu rộng ở các cấp, các ngành, các địa phương, các tổ chức đoàn thể về chủ trương, quan điểm, phương châm và các định hướng lớn đã đề ra trong Nghị quyết số 36, Chỉ thị số 45 và Kết luận số 12, đặc biệt cần chuyển hóa thành hành động để các chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước về NVNONN mang lại kết quả cụ thể,thiết thực cho đất nước và cộng đồng NVNONN.
Tại sự kiện, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất cho Ủy ban Nhà nước về NVNONN và bằng khen cho các cá nhân có thành tích trong công tác NVNONN.
