* PHÓNG VIÊN: Xin ông cho biết chuyến thăm này có ý nghĩa như thế nào trong quan hệ Việt Nam - Lào, Việt Nam - Campuchia?
* Thứ trưởng ĐỖ HÙNG VIỆT: Nhận lời mời của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Thoonglun Sisulith và Quốc vương Campuchia Norodom Sihamoni, Chủ tịch nước Tô Lâm sẽ thăm cấp Nhà nước tới Lào và Campuchia từ ngày 11 đến 13-7-2024.
Chuyến công tác nước ngoài đầu tiên của Chủ tịch nước Tô Lâm sau khi nhậm chức có ý nghĩa to lớn, thể hiện thông điệp rất quan trọng của Đảng và Nhà nước Việt Nam cũng như của Chủ tịch nước, đó là Đảng và Nhà nước Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao nhất cho mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam – Lào và quan hệ láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài Việt Nam – Campuchia.
Đó cũng là thông điệp khẳng định sự đoàn kết, gắn bó keo sơn giữa ba nước. Việt Nam, Lào và Campuchia có sự gần gũi về địa lý, sự gắn kết về lịch sử văn hóa, 3 đảng lãnh đạo ở 3 nước có chung một nguồn gốc là Đảng Cộng sản Đông Dương. Nhân dân 3 nước đã đoàn kết, gắn bó, hy sinh xương máu vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và phát triển đất nước như hiện nay.
Với quyết tâm đẩy mạnh thực hiện các thoả thuận cấp cao, nhất là kết quả của các cuộc gặp thường niên giữa Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam với Bộ Chính trị Đảng Nhân dân Cách mạng (NDCM) Lào và với Ban Thường vụ Đảng Nhân dân Campuchia (CPP), chuyến thăm sẽ đánh dấu một giai đoạn phát triển mới trong quan hệ Việt Nam – Lào, Việt Nam – Campuchia trên cơ sở bình đẳng, cùng có lợi, hợp tác hiệu quả, tôn trọng lợi ích của nhau, góp phần củng cố tin cậy chiến lược cũng như làm sâu sắc hơn quan hệ với hai nước, tăng cường đoàn kết giữa Việt Nam - Lào - Campuchia và ASEAN.
* Ông đánh giá thế nào về quan hệ Việt Nam với 2 nước và điểm nhấn trong hợp tác với mỗi nước?
* Quan hệ Việt Nam – Lào, Việt Nam – Campuchia đang phát triển hết sức tốt đẹp, toàn diện, ngày càng tin cậy và gắn bó. Hợp tác kênh đảng giữ vai trò nòng cốt, đã và đang định hướng, dẫn dắt quan hệ phát triển mạnh mẽ.
Hợp tác quốc phòng - an ninh giữa Việt Nam với Lào và Campuchia đang trở thành trụ cột hợp tác vững chắc, góp phần quan trọng vào việc giữ vững ổn định, an ninh, chính trị, xã hội ở mỗi nước, đặc biệt là tại khu vực biên giới. Việt Nam với Lào và Campuchia đều kiên định nguyên tắc không cho phép thế lực thù địch sử dụng lãnh thổ nước này để tiến hành các hành động chống phá nước kia. Ba nước đang phát huy tốt cơ chế hợp tác quan trọng như: hội nghị thường niên giữa 3 bộ trưởng công an/nội vụ, cuộc gặp thường niên giữa 3 bộ trưởng quốc phòng và diễn tập cứu hộ, cứu nạn chung giữa quân đội 3 nước.
Hợp tác kinh tế, đầu tư, thương mại tiếp tục tiến triển tích cực và hiệu quả hơn, hợp tác kinh tế khu vực biên giới phát triển năng động, không chỉ gia tăng gắn kết giữa 3 nước mà còn góp phần quan trọng vào việc nâng cao đời sống bà con vùng biên giới giữa Việt Nam – Lào, Việt Nam – Campuchia cũng như giữa 3 nước.
Các kỳ họp của Ủy ban liên chính phủ Việt Nam – Lào được triển khai thường xuyên, kịp thời trao đổi, tìm giải pháp tăng cường hiệu quả hợp tác trong các lĩnh vực trọng điểm. Việt Nam tiếp tục là một trong những nhà đầu tư, đối tác thương mại lớn nhất của Lào và hiện có 255 dự án đầu tư còn hiệu lực tại Lào với tổng số vốn 5,5 tỷ USD.
Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Campuchia và lớn nhất của Campuchia trong ASEAN. Việt Nam hiện có 205 dự án đầu tư còn hiệu lực ở Campuchia với tổng vốn đăng ký đạt 2,94 tỷ USD, đứng đầu ASEAN và trong 5 nước có đầu tư trực tiếp lớn nhất tại Campuchia. Lào và Campuchia đều là những quốc gia đứng đầu trong số 79 quốc gia và vùng lãnh thổ Việt Nam đầu tư ở nước ngoài.
Hợp tác giáo dục, đào tạo nhận được sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo Đảng, Nhà nước 3 nước. Việt Nam và Lào, Campuchia đều dành ưu tiên cao cho việc tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân, nhất là với thế hệ trẻ về giá trị lịch sử đoàn kết gắn bó, truyền thống hữu nghị và hy sinh cho nhau của 3 nước.
Đồng thời, Việt Nam luôn ưu tiên hỗ trợ Lào và Campuchia nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Số sinh viên trao đổi giữa Việt Nam và Lào, Việt Nam và Campuchia ngày càng tăng với chất lượng ngày một cao, là nguồn nhân lực đóng góp tích cực cho sự phát triển của mỗi nước, đồng thời là nền tảng hết sức quan trọng giúp thúc đẩy trao đổi văn hóa, tăng cường hiểu biết và giao lưu giữa nhân dân 3 nước.
Bên cạnh đó, hợp tác trên các lĩnh vực như giao thông - vận tải, văn hóa - xã hội, du lịch, khoa học - kỹ thuật cũng đang phát triển mạnh mẽ. Đặc biệt, công tác giải quyết giấy tờ pháp lý cho người gốc Việt tại Campuchia có bước tiến mới, là tiền đề cho việc tạo điều kiện ngày một tốt hơn cho cộng đồng người gốc Việt sinh sống, làm ăn ở Campuchia. Vừa qua, Quốc vương Campuchia Norodom Sihamoni đã ký sắc lệnh cấp quốc tịch cho 3 trường hợp người gốc Việt.
Trong chuyến thăm, Chủ tịch nước Tô Lâm dự kiến sẽ có các cuộc hội đàm, hội kiến và tiếp xúc với tất cả các lãnh đạo cấp cao của Lào và Campuchia. Đây là dịp để các lãnh đạo cấp cao cùng rà soát các thỏa thuận cấp cao, các lĩnh vực hợp tác quan trọng và đề ra phương hướng hợp tác thời gian tới.
Chuyến thăm chắc chắn sẽ tạo xung lực mới, nhằm phát triển sâu sắc hơn, toàn diện hơn và mạnh mẽ hơn mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam – Lào và quan hệ láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài Việt Nam – Campuchia; cũng như thúc đẩy hợp tác trong các khuôn khổ đa phương như tại ASEAN, các cơ chế hợp tác tiểu vùng sông MêKông và Liên hợp quốc.
