Việt Nam - Hoa Kỳ nâng tầm quan hệ “Đối tác chiến lược toàn diện”: Vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững

Vào lúc 16 giờ ngày 10-9, chuyên cơ Air Force One chở Tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ Joseph R. Biden, Jr. hạ cánh xuống sân bay quốc tế Nội Bài (Hà Nội), bắt đầu chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam trong hai ngày 10 và 11-9 theo lời mời của Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hội đàm với Tổng thống Joe Biden. Ảnh: VIẾT CHUNG
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hội đàm với Tổng thống Joe Biden. Ảnh: VIẾT CHUNG

Từ sân bay Nội Bài, Tổng thống Joe Biden và đoàn đại biểu về Phủ Chủ tịch dự lễ đón chính thức, dưới sự chủ trì của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Ngay sau lễ đón, tại trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã hội đàm với Tổng thống Joe Biden và đoàn đại biểu cấp cao Hoa Kỳ.

Quan hệ phát triển mạnh mẽ, sâu sắc, thực chất, hiệu quả

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhiệt liệt chào mừng, đánh giá cao Tổng thống Joe Biden thăm Việt Nam đúng vào dịp hai nước kỷ niệm 10 năm xác lập quan hệ Đối tác toàn diện. Chuyến thăm có ý nghĩa đặc biệt, là dịp để lãnh đạo hai nước trao đổi về quan hệ hai nước và các vấn đề quốc tế vì lợi ích của nhân dân hai nước, đóng góp vào hòa bình, hợp tác, phát triển bền vững ở khu vực và thế giới.

Tổng Bí thư nhắc lại những kỷ niệm tốt đẹp về cuộc trao đổi chân tình với ngài Joe Biden khi Tổng Bí thư thăm Hoa Kỳ hồi tháng 7-2015; đánh giá cao những ý kiến trao đổi giữa hai nhà lãnh đạo trong thời gian qua và cảm ơn Tổng thống Joe Biden vào tháng 6 vừa qua đã gửi thư mời Tổng Bí thư sớm thăm lại Hoa Kỳ.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã trao đổi về những thành tựu Việt Nam đạt được qua gần 40 năm đổi mới toàn diện nhằm các mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” theo các phương hướng chính là phát triển kinh tế, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, phát huy xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và chủ động, tích cực hội nhập quốc tế.

Tổng Bí thư chúc mừng những thành tựu quan trọng về kinh tế - xã hội của Hoa Kỳ dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Joe Biden và những đóng góp của Hoa Kỳ góp phần thúc đẩy hợp tác toàn cầu giải quyết những thách thức lớn đặt ra như y tế, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu và an ninh lương thực.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nêu rõ, đường lối đối ngoại nhất quán của Việt Nam là độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại; chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng; Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế; thực hiện đường lối quốc phòng “bốn không”. Đối với các tình hình phức tạp và xung đột quốc tế, Việt Nam mong muốn các bên đối thoại, giải quyết hòa bình trên cơ sở tôn trọng các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc.

Việt Nam đánh giá cao Hoa Kỳ ủng hộ lập trường của Việt Nam và ASEAN về vấn đề Biển Đông; đề nghị Hoa Kỳ tiếp tục ủng hộ, đóng góp tích cực vào hòa bình, an ninh, hợp tác, bảo đảm các quyền tự do hàng hải, hàng không và lợi ích chính đáng, hợp pháp của các quốc gia ở Biển Đông, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, không có các hành động trái với luật pháp quốc tế làm phức tạp thêm tình hình; giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, thực hiện DOC, sớm ký kết COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước về Luật Biển của Liên hợp quốc năm 1982.

Tôn trọng thể chế chính trị, độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của nhau

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhắc lại việc Việt Nam đã hợp tác với Hoa Kỳ chống phát xít trong Chiến tranh thế giới thứ II. Chủ tịch Hồ Chí Minh trích một phần Tuyên ngôn độc lập của Hoa Kỳ ngay trong phần mở đầu của Bản Tuyên ngôn độc lập của Việt Nam và đã gửi thư đến Chính phủ Hoa Kỳ đề nghị thiết lập quan hệ đầy đủ với Hoa Kỳ.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Joe Biden chụp ảnh chung trước khi tiến hành hội đàm, chiều 10-9. Ảnh: VIẾT CHUNG

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Joe Biden chụp ảnh chung trước khi tiến hành hội đàm, chiều 10-9. Ảnh: VIẾT CHUNG

Tuy nhiên, quan hệ hai nước đã trải qua không ít thăng trầm, đặc biệt là cuộc chiến tranh dài ngày, khốc liệt nhất trong thế kỷ XX sau Chiến tranh thế giới thứ II. Việt Nam vui mừng nhận thấy, kể từ khi hai nước bình thường hóa quan hệ vào năm 1995, đặc biệt là sau khi xác lập quan hệ Đối tác toàn diện vào năm 2013, quan hệ đã có bước phát triển mạnh mẽ, sâu sắc, thực chất, hiệu quả.

Trên những cơ sở quan trọng nêu trên, vì lợi ích của nhân dân hai nước và mong muốn tăng cường hợp tác nhằm các mục tiêu hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững trong bối cảnh mới, Việt Nam hoan nghênh việc hai nước xác lập quan hệ ở tầm cao mới là Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Joe Biden nhất trí cho rằng: Những yếu tố quan trọng hàng đầu đối với sự phát triển của quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ là việc tôn trọng đầy đủ những nguyên tắc cơ bản định hướng cho quan hệ hai nước, trong đó có tôn trọng Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế và thể chế chính trị, độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của nhau.

Tổng Bí thư nhấn mạnh sự hiểu biết lẫn nhau, hoàn cảnh của nhau, tôn trọng các lợi ích chính đáng của nhau và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau luôn có ý nghĩa quan trọng. Phương châm đặc thù cho sự phát triển quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ là “gác lại quá khứ, vượt qua khác biệt, phát huy tương đồng, hướng tới tương lai”. Việt Nam đánh giá cao và coi trọng khẳng định của Hoa Kỳ là ủng hộ Việt Nam “mạnh, độc lập, tự cường và thịnh vượng”.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đánh giá cao các nội dung được thỏa thuận giữa lãnh đạo hai nước về Tuyên bố chung nâng tầm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ lên Đối tác chiến lược toàn diện vì Hòa bình, Hợp tác và Phát triển bền vững. Tổng Bí thư nhấn mạnh một số phương hướng lớn để thúc đẩy quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ, trong đó có việc tiếp tục tăng cường hiểu biết lẫn nhau, thực hiện những nguyên tắc định hướng, tạo ổn định lâu dài, gặp gỡ, hợp tác cấp cao, giữa các ngành, các cấp, giao lưu nhân dân. Tổng Bí thư hoan nghênh việc thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư và tăng trưởng kinh tế bao trùm theo hướng đổi mới sáng tạo tiếp tục là nền tảng trọng tâm, động lực cho quan hệ hai nước và việc hai bên nhất trí tạo đột phá trong hợp tác về khoa học - công nghệ.

Hai nhà lãnh đạo nhất trí cho rằng, cuộc hội đàm đã diễn ra trong không khí hữu nghị, bình đẳng, hiểu biết, tôn trọng lẫn nhau, trao đổi sâu rộng, toàn diện và đạt kết quả tốt đẹp. Những kết quả quan trọng của cuộc hội đàm và chuyến thăm của Tổng thống Joe Biden sẽ đóng góp tích cực vào sự phát triển của quan hệ hai nước trong giai đoạn mới vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình, ổn định và phát triển bền vững.

Chuyến thăm có ý nghĩa lịch sử

Tổng thống Joe Biden bày tỏ sự vui mừng được đến thăm Việt Nam, cảm ơn sự đón tiếp trọng thị đối với cá nhân Tổng thống và đoàn, vui mừng gặp lại Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Tổng thống Joe Biden nhấn mạnh, chuyến thăm có ý nghĩa lịch sử không chỉ đối với quan hệ hai nước mà còn đối với khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và thế giới; đồng thời nêu quan điểm của Hoa Kỳ về ủng hộ một khu vực mở, ổn định, an toàn, liên kết và thịnh vượng.

Tổng thống Joe Biden nhấn mạnh sự coi trọng đối với vai trò, vị trí của Việt Nam ở khu vực; đánh giá cao vai trò tích cực của Việt Nam trên nhiều vấn đề khu vực và toàn cầu, trong đó có vấn đề ứng phó với biến đổi khí hậu. Tổng thống Joe Biden khẳng định sự ủng hộ đối với vai trò trung tâm của ASEAN và mong muốn hợp tác với Việt Nam để đóng góp vào đoàn kết và thịnh vượng của ASEAN.

Tổng thống Joe Biden nhấn mạnh, Biển Đông có vị trí quan trọng đối với sự thịnh vượng, ổn định quốc tế và khẳng định lại quan điểm của Hoa Kỳ về Biển Đông. Ngài Tổng thống cũng nêu sự coi trọng của Hoa Kỳ đối với những mục tiêu của Khuôn khổ hợp tác kinh tế Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Tổng thống Joe Biden bày tỏ sự trân trọng đối với đất nước Việt Nam, đánh giá cao những thành tựu của Việt Nam về phát triển, đóng góp vào công việc quốc tế và những đóng góp, vai trò lãnh đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; đồng thời bày tỏ sự ủng hộ đối với sự phát triển của Việt Nam, trong đó có hợp tác kinh tế và khoa học - công nghệ giai đoạn mới, phát triển công nghiệp điện tử, ứng phó với biến đổi khí hậu, phát triển năng lượng sạch. Tổng thống Joe Biden đánh giá cao việc hai nước nâng cấp quan hệ lên quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, có lợi cho cả hai nước và lợi ích quốc tế chung.

Sau cuộc hội đàm, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Joe Biden đã phát biểu với báo chí Việt Nam, Hoa Kỳ và quốc tế. Tại đây, hai nhà lãnh đạo thông tin về kết quả tốt đẹp của cuộc hội đàm; thông báo hai bên đã thông qua Tuyên bố chung, nâng tầm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ lên Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình, hợp tác, phát triển bền vững.

Phát biểu với báo chí, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nêu rõ, quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện tiếp tục dựa trên cơ sở tôn trọng đầy đủ những nguyên tắc cơ bản, định hướng quan hệ hai nước thời gian qua, trong đó có tôn trọng Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế và thể chế chính trị, độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của nhau. Hai bên cũng nhấn mạnh, sự hiểu biết lẫn nhau, hoàn cảnh của nhau, tôn trọng những lợi ích chính đáng của nhau và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau là những nguyên tắc cơ bản luôn có ý nghĩa quan trọng cho quan hệ hai nước và quan hệ quốc tế. Việt Nam đánh giá cao và coi trọng khẳng định của Hoa Kỳ ủng hộ Việt Nam “mạnh, độc lập, tự cường, thịnh vượng”.

Các nội hàm của mối quan hệ hợp tác mới kế thừa những nội dung hợp tác hiện có giữa hai nước và đưa lên tầm cao mới thông qua việc thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại - đầu tư theo hướng đổi mới sáng tạo là nền tảng, trọng tâm và động lực của quan hệ hai nước; tăng cường hợp tác khoa học - công nghệ là đột phá mới của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình, hợp tác, phát triển bền vững. Trong thời gian tới, các cơ quan liên quan của hai nước sẽ phối hợp triển khai thực hiện các thỏa thuận đã đạt được.

“Việt Nam thúc đẩy quan hệ với Hoa Kỳ và các đối tác quốc tế khác theo tinh thần Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu rõ sau khi Việt Nam giành lại độc lập là Việt Nam làm bạn với tất cả các nước. Đối với Hoa Kỳ, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định nền độc lập hoàn toàn của Việt Nam và Việt Nam sẵn sàng hợp tác đầy đủ với Hoa Kỳ; nền độc lập và hợp tác đó có lợi cho toàn thế giới. Chúng ta đều biết rằng, trong nhiều năm tháng sau đó nhân dân Việt Nam đã phải trải qua muôn vàn hy sinh, gian khổ để bảo vệ độc lập, thống nhất đất nước”, Tổng Bí thư nói.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh: Đại hội XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam cũng xác định chủ trương đẩy mạnh và làm sâu sắc quan hệ hợp tác song phương trong khuôn khổ của đường lối đối ngoại nhất quán là độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại. Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế.

Hai bên đã thông tin cho nhau về tình hình hai nước, bày tỏ sự trân trọng đối với những nỗ lực và kết quả tích cực đạt được về phát triển kinh tế - xã hội ở mỗi nước. Đối với các tình hình phức tạp và xung đột quốc tế, Việt Nam mong muốn các bên đối thoại, giải quyết hòa bình trên cơ sở tôn trọng các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc.

Tổng thống Joe Biden bày tỏ vui mừng hai nước nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện. Đây là bước đi quan trọng, làm sâu sắc thêm hợp tác trong lĩnh vực công nghệ trọng yếu và mới nổi, đặc biệt là trong việc xây dựng một chuỗi cung ứng có khả năng chống chịu tốt hơn cho ngành công nghiệp bán dẫn; mở rộng mối quan hệ đối tác kinh tế nhằm thúc đẩy hơn nữa đầu tư và thương mại giữa hai nước; thúc đẩy trao đổi giáo dục.

Nhấn mạnh, tất cả những gì đạt được trong những năm qua không hề ngẫu nhiên hay là tất yếu mà đòi hỏi nỗ lực của các nhà lãnh đạo hai nước, Tổng thống Joe Biden cho biết, 10 năm trước đây hai nước đã đạt được một cột mốc lớn khi xác lập mối quan hệ Đối tác toàn diện. Tổng thống Joe Biden đánh giá cao cách thức mà hai quốc gia và nhân dân hai nước đã tiến hành xây dựng lòng tin và sự hiểu biết lẫn nhau để xử lý các hậu quả chiến tranh như: rà phá vật liệu nổ còn sót lại, tẩy rửa ô nhiễm môi trường do dioxin gây ra, mở rộng chương trình giúp đỡ người khuyết tật và tìm kiếm, quy tập những hài cốt lính Mỹ còn mất tích trong chiến tranh ở Việt Nam cũng như những bộ đội Việt Nam còn mất tích trong cuộc chiến tranh này.

Tổng thống Joe Biden bày tỏ sự trông đợi và đón chờ một chương mới trong quan hệ của hai nước.

Thời điểm chín muồi

Việc Việt Nam và Hoa Kỳ xác lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững đã nhận được sự ủng hộ rất lớn của dư luận. Phóng viên Báo SGGP ghi nhận một số ý kiến về vấn đề này.

Đại sứ NGUYỄN QUỐC DŨNG, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền nước CHXHCN Việt Nam tại Hoa Kỳ: Phản ánh và đáp ứng lợi ích chung của hai nước

Tôi rất lạc quan về tương lai quan hệ hai nước dựa trên cơ sở nhìn vào tiến trình và thành quả mà hai nước đã đạt trong thời gian qua; tiềm năng và nguyện vọng của người dân hai nước, những khuôn khổ mới mà lãnh đạo hai nước sẽ tạo dựng thông qua chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Joe Biden.

Với việc nâng cấp lên quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, những gì hai nước cùng hợp tác sẽ đóng góp tích cực vào các mục tiêu phát triển của Việt Nam mà Đại hội XIII của Đảng đã đề ra cho các mốc rất quan trọng năm 2030 và năm 2045. Sự phát triển tích cực của quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ phản ánh và đáp ứng lợi ích chung của hai nước, đồng thời cũng phù hợp với xu thế và lợi ích chung của cả khu vực.

Trên hết, đó là kết quả của tầm nhìn, quyết tâm, đóng góp của nhiều thế hệ lãnh đạo, nhân dân hai nước vào việc tăng cường hiểu biết lẫn nhau, vượt qua quá khứ, dần thu hẹp khác biệt, tôn trọng thể chế chính trị, độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của nhau.

Đại biểu Quốc hội VŨ TRỌNG KIM (Nam Định): Đủ điều kiện để xây dựng mối quan hệ phát triển toàn diện lâu dài

Việt Nam luôn sẵn sàng là bạn, đối tác tin cậy của các quốc gia trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, hướng tới hợp tác toàn diện, không phân biệt. Đến thời điểm này đã đủ thời gian, thử thách, chín muồi để Việt Nam và Hoa Kỳ xác lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, phù hợp với tình hình mới. Đây là mong muốn, là nhu cầu của cả hai bên, trên tinh thần rất tự nguyện. Mọi quan hệ của hai bên trên mọi lĩnh vực đã có những bước đi vững chắc, đủ điều kiện để xây dựng mối quan hệ phát triển toàn diện lâu dài.

Cả hai bên đều cần nhau, đó là một mối quan hệ sòng phẳng, không có áp lực nào, cũng không phải là mong muốn của một bên mà là sự đồng điệu của đôi bên. Việc Việt Nam và Hoa Kỳ xác lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện không chỉ là mong muốn, là ý chí của lãnh đạo hai nước mà là mong muốn của nhân dân trong việc khép lại quá khứ để hướng tới tương lai như từ trước đến nay đã từng làm.

Đại tá LÊ THẾ MẪU, nguyên Trưởng phòng Thông tin Khoa học quân sự, Viện Chiến lược quân sự, Bộ Quốc phòng: Mở ra kỷ nguyên mới trong quan hệ giữa hai nước

Chuyến thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden lần này có ý nghĩa lịch sử, mở ra kỷ nguyên mới trong quan hệ giữa hai nước, đáp ứng lợi ích chiến lược, thiết thực, căn bản và lâu dài của cả Hoa Kỳ và Việt Nam. Trong đó, Hoa Kỳ sẽ hỗ trợ Việt Nam trở thành quốc gia hùng cường, thịnh vượng, còn Việt Nam sẽ cùng phối hợp với Hoa Kỳ để hóa giải những thách thức chung mà đơn phương mỗi bên không thể hóa giải được.

Trước hết phải kể đến hai nước cùng phối hợp duy trì môi trường hòa bình, quyền tự do hàng hải ở Biển Đông trên cơ sở các bên có liên quan nghiêm túc tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982.

PHAN THẢO - HOÀNG VĂN SƠN - ĐỖ TRUNG ghi

Tin cùng chuyên mục