Phát biểu tại lễ phát động, bà Momoe Takeuchi, Trưởng Nhóm Phát triển Hệ thống y tế của WHO cho biết, thống kê của WHO, mỗi năm có hàng trăm ngàn người tử vong do kháng thuốc và phải chi trả hàng chục tỷ USD cho kháng thuốc.
Theo báo cáo toàn cầu về kháng thuốc năm 2014 của WHO được tổng hợp từ 114 quốc gia trên khắp các khu vực cho thấy người bệnh phải nằm viện lâu hơn và tỷ lệ tử vong tăng lên ở tất cả các nhóm tuổi do kháng thuốc. Mặc dù từ năm 2013 Việt Nam đã bắt đầu xây dựng hệ thống quản lý kháng sinh, tuy nhiên đến nay vẫn chưa có con số thống kê các chỉ số kháng kháng sinh tại Việt Nam.
Thực tế tình trạng mua - bán, sử dụng kháng sinh một cách bừa bãi đã và đang diễn ra. Đặc biệt là việc mua - bán thuốc kháng sinh không qua kê đơn khá phổ biến. “Có đến 90% nhà thuốc tại Việt Nam bán thuốc kháng sinh không kê đơn, 87% người dân có thể đến nhà thuốc mua kháng sinh. Việt Nam cần có chương trình kiểm soát việc sử dụng kháng sinh chặt chẽ và có trách nhiệm hơn, không chỉ trong ngành y tế mà còn trong cả lĩnh vực nông nghiệp”- bà Momoe Takeuchi thông tin.
Theo PGS-TS Nguyễn Trường Sơn, Thứ trưởng Bộ Y tế, kháng thuốc là hiểm họa ngày càng lớn đối với con người và nền kinh tế Việt Nam do việc sử dụng kháng sinh ngày càng gia tăng và thiếu kiểm soát trong y tế cũng như trong chăn nuôi, đặc biệt báo động hơn khi nó đang xâm nhập vào chuỗi thức ăn và môi trường sinh thái.
Nhận thức được mối nguy hiểm này, từ năm 2013 Bộ Y tế, Bộ NN-PTNT, Bộ Công thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng các đối tác phát triển đã ký kết văn bản thỏa thuận cam kết đa ngành về phòng, chống kháng thuốc. Các bộ ngành thành lập 9 tiểu ban giám sát kháng thuốc; thiết lập mạng lưới giám sát vi khuẩn kháng thuốc trong các cơ sở khám, chữa bệnh; xây dựng kế hoạch hành động quốc gia về kiểm soát nhiễm khuẩn giai đoạn 2016-2020; hướng dẫn sử dụng, quản lý kháng sinh trong các cơ sở khám, chữa bệnh và triển khai thực hiện đề án kê đơn và kiểm soát kê đơn giảm tối đa việc bán thuốc kháng sinh không đơn... nhằm hưởng ứng lời kêu gọi của Tổ chức Y tế thế giới “Không hành động hôm nay, ngày mai không thuốc chữa”.
“Mặc dù nhiều bệnh viện đã thiết lập hệ thống quản lý kháng sinh và đã giảm đáng kể tình trạng sử dụng kháng sinh không đúng, nhưng các nhà thuốc và phòng khám tư nhân là hai nơi ngành y tế vẫn chưa thể kiểm soát được việc bán, chỉ định điều trị kháng sinh bừa bãi”, PGS-TS Nguyễn Trường Sơn thừa nhận.
