Tại cuộc tọa đàm “Phát triển nông nghiệp thông minh: Đột phá từ Nghị quyết 57” do Báo Đại biểu Nhân dân tổ chức ngày 28-2 tại Hà Nội, các đại biểu khẳng định, Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22-12-2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và Nghị quyết 193/2025/QH15 về thí điểm một số chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia thể chế hóa Nghị quyết số 57 là “luồng gió mới” thúc đẩy nông nghiệp chuyển từ “nâu” sang “xanh”.
Tại tọa đàm, PGS-TS Nguyễn Ngọc Sơn, ĐBQH hoạt động chuyên trách Trung ương (Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội) nhấn mạnh, giá trị sản xuất toàn ngành nông nghiệp năm 2024 đã đạt tăng trưởng 3,3%, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu nông, lâm, thủy sản đạt 62,5 tỷ USD, tăng 18,7%, xuất siêu đạt tới 19,7%...; đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế và ổn định xã hội.
Theo ông, Nghị quyết số 193/2025/QH15 của Quốc hội đã cho phép các nhà nghiên cứu có thể thành lập, điều hành doanh nghiệp từ kết quả nghiên cứu, cho phép thương mại hóa kết quả nghiên cứu. Các nghị quyết nêu trên cũng khẳng định yêu cầu chế độ đãi ngộ thích hợp thu hút nhà khoa học tham gia vào quá trình sản xuất nông nghiệp, trong đó khuyến khích đầu tư công nghệ mới.
Tuy nhiên, theo TS Trần Hồng Nguyên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội, Nghị quyết 193 của Quốc hội cũng mới quy định có tính nguyên tắc. Để đưa nghị quyết vào cuộc sống sớm nhất, Chính phủ và các bộ, ngành liên quan cần sớm có hướng dẫn chi tiết để các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số có đầy đủ cơ sở pháp lý trong việc thực thi, áp dụng.
“Nhất là những quy định chưa có tiền lệ, thí dụ như quy định về miễn trách nhiệm dân sự khi gây ra thiệt hại cho Nhà nước trong quá trình thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước; quy định về quyền sở hữu, quản lý, sử dụng đối với kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ; việc thương mại hóa từ kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ”, bà Trần Hồng Nguyên nhận định.
Đại diện Ngân hàng Agribank tham dự tọa đàm, ông Lê Văn Tuấn, Phó Trưởng Ban Chính sách tín dụng của Ngân hàng Agribank nêu rõ, Agribank luôn xác định cho vay nông nghiệp, nông thôn là trọng tâm, trong đó nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch là lĩnh vực được ưu tiên và luôn dành nhiều ưu đãi cho khách hàng vay vốn qua việc đồng bộ triển khai nhiều giải pháp để tạo nguồn vốn cho tăng trưởng tín dụng và hỗ trợ khách hàng.
Cụ thể, ngay khi Ngân hàng Nhà nước ban hành Quyết định số 813/QĐ-NHNN ngày 24-4-2017 chỉ đạo các ngân hàng thương mại triển khai chương trình cho vay khuyến khích phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch, Agribank đã hưởng ứng mạnh mẽ triển khai ngay lập tức gói tín dụng 50.000 tỷ đồng và là ngân hàng có mức cam kết cho vay cao nhất trong tổng các ngân hàng thương mại đăng ký tham gia. Kết quả đến nay, doanh số cho vay từ khi bắt đầu triển khai chương trình của Agribank đã đạt hơn 25.000 tỷ đồng với hơn 40.000 lượt khách hàng vay vốn (trong đó, hơn 98% khách hàng là cá nhân, hộ gia đình, chủ trang trại...).
“Mặc dù vậy, ngân hàng vẫn gặp một số khó khăn do chính sách liên quan đến phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch ở nước ta thời gian qua còn nhiều bất cập, đơn cử việc cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản trên đất nông nghiệp để tạo điều kiện hỗ trợ khách hàng làm thủ tục thế chấp vay ngân hàng còn gặp nhiều hạn chế; các tiêu chí để xác định dự án nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch chưa được cụ thể”, ông Tuấn phát biểu. Bên cạnh đó, muốn phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch thì phải có nguồn vốn lớn, thời gian dài, lãi suất thấp, trong khi nguồn vốn huy động của các tổ chức tín dụng lại chủ yếu là tiền gửi của các tổ chức, dân cư có kỳ hạn ngắn, được huy động theo cơ chế thị trường.
