Thí điểm thu phí tự động
Khoảng 8 giờ sáng 28-3, chúng tôi (phóng viên Báo SGGP) thử đậu xe vào ô kẻ vạch sơn trắng trên đường Lê Lai (nằm sát Công viên 23-9 và chợ Bến Thành, quận 1), một nhân viên mặc đồ đồng phục màu xanh của lực lượng thanh niên xung phong tiến đến gần, đưa máy quẹt vào thẻ thu phí tự động không dừng, sau đó in ra hóa đơn thanh toán số tiền 25.000 đồng kẹp vào cần gạt nước kính lái.
Trao đổi với chúng tôi, anh Huỳnh Vũ Tiến Anh (nhân viên thu phí), thông báo mức thu phí: “Giờ đầu tiên 25.000 đồng, 2 giờ tiếp theo là 30.000 đồng. Hầu hết xe đã dán thẻ thu phí tự động không dừng nên việc thu phí thuận tiện; nếu xe không có thẻ thì tài xế phải tải ứng dụng My Parking để thanh toán phí”.
Ghi nhận của phóng viên Báo SGGP, trong hơn 3 giờ của buổi sáng, khu vực đậu xe thu phí trên đường Lê Lai có 74 ô đậu và lúc nào cũng kín ô tô. Đây là một trong những tuyến đường có nhiều điểm giữ xe dưới lòng đường.
Trong khi đó tại khu vực đậu xe có thu phí trên đường Huyền Trân Công Chúa (quận 1), xe đậu khá thưa thớt, có khoảng 6-10 xe, còn lại khoảng 40 ô trống. Quy trình thu phí ở đây cũng như khu vực đường Lê Lai. Nhân viên thu phí tại đây cho biết, đường này ít xe đậu vì đa số họ đưa xe vào trong Hội trường Thống Nhất. Ngày nào nhiều lắm cũng chỉ có hơn chục ô tô đậu trả phí.
Theo Sở GTCC TPHCM, hiện Công ty TNHH MTV dịch vụ công ích Thanh niên xung phong đang tổ chức trông giữ xe có thu phí trên 20 tuyến đường (quận 1 có 12 tuyến; quận 5 có 3 tuyến; quận 10 có 5 tuyến). Trong đó, từ ngày 1-1-2025, 3 tuyến đường Hai Bà Trưng, Lê Lai, Phạm Hữu Chí áp dụng thu phí qua tài khoản giao thông nhờ thiết bị đọc thẻ thu phí tự động không dừng (Etag/ePass) dán trên xe hoặc qua mã QR của chủ xe; các điểm giữ xe còn thu phí thủ công.
Kỳ vọng cao, thực tế trái ngược
Trong báo cáo gửi UBND TPHCM về tình hình thực hiện Nghị quyết số 01/2018/NQ-HĐND về mức thu phí sử dụng tạm thời lòng đường để đậu ô tô trên địa bàn TPHCM, Sở GTCC TPHCM cho biết, từ tháng 12-2020 đến tháng 10-2024, công tác thu phí ô tô ở lòng đường thu về hơn 22 tỷ đồng. Trong giai đoạn này, số phí thu tăng lên và chi phí giảm dần theo thời gian. Tuy nhiên, tính trên tổng thể, số chi phí cho công tác thu phí đến nay vẫn vượt số thu là 2,28 tỷ đồng.
Trước khi triển khai, ngành giao thông tính toán với số vị trí cho đậu xe này sẽ thu được khoảng 6,7 tỷ đồng/tháng (khoảng 80 tỷ đồng/năm). Mục tiêu của chính sách này nhằm hạn chế ô tô đậu quá lâu, chiếm dụng lòng đường. Đặc biệt, hạn chế người dân gửi xe ở khu vực trung tâm, góp phần giảm bớt nạn ùn tắc giao thông; đồng thời khuyến khích, tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân đầu tư các bãi đậu xe ngầm, cao tầng, hiện đại. Tăng nguồn thu ngân sách từ việc sử dụng không gian công cộng. Thế nhưng, sau nhiều năm triển khai, kết quả thu về lại không như mong đợi.
Lý giải nguồn thu thấp, Sở GTCC TPHCM cho biết một bộ phận lớn người dân, người điều khiển phương tiện giao thông vẫn chưa tự giác chấp hành quy định về thu phí sử dụng tạm thời lòng đường để đậu xe. Ngoài ra, hiện nay xuất hiện tình trạng đối phó phổ biến như đóng phí 1 giờ đầu nhưng đậu xe trong thời gian dài.
Trong khi đó, công tác phối hợp, xử lý vi phạm giữa đơn vị thực hiện thu phí và lực lượng chức năng thuộc UBND các quận, Công an TPHCM vẫn chưa chặt chẽ và triệt để. Ngoài ra, tiến độ triển khai nâng cấp các giải pháp công nghệ và các tiện ích như kết nối liên thông các điểm đậu xe, lắp đặt camera giám sát, cảm biến còn chậm. Số lượt vi phạm về dừng đậu, nộp phí được ghi nhận có giảm so với cùng kỳ, tuy nhiên lượt vi phạm vẫn còn cao, tập trung trên một số tuyến đường có hoạt động kinh doanh dịch vụ ăn uống, sửa chữa xe…
