Do tác động của cơn bão số 10, tại Hà Nội, Ninh Bình, Hưng Yên và Quảng Ninh đã xuất hiện những cơn dông lốc, đặc biệt là hiện tượng vòi rồng, tàn phá hàng trăm ngôi nhà, làm 48 người bị thương và thiệt mạng. Trong đó, có tới 90% trường hợp thương vong tập trung ở miền Bắc (Ninh Bình 9 người tử vong, Hưng Yên 2 người tử vong).
Các chuyên gia khí tượng cho biết, bão Bualoi có đặc điểm hoàn lưu phía Bắc mạnh và rộng hơn phía Nam, tạo nên nhiều ổ dông lớn khi tràn vào đất liền. Đây là đặc trưng chung của đa số cơn bão vì rìa phía Bắc thường nằm sát áp cao cận nhiệt đới, nơi có sự chênh lệch rõ về nhiệt độ, áp suất và độ ẩm giữa các khối khí. Giao tranh mạnh mẽ của hai khối khí khiến mưa dông dữ dội và gió giật thường tập trung ở phía Bắc tâm bão.
Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng - thủy văn quốc gia Hoàng Phúc Lâm cho biết, khi bão tiến vào Bắc Trung bộ, rìa phía Bắc đã trùm qua đồng bằng Bắc bộ, gây ra loạt dông lớn kèm lốc xoáy tại nhiều địa phương như Ninh Bình, Hưng Yên, Hải Phòng. Những vòi rồng này chỉ có quy mô vài chục đến vài trăm mét, tồn tại trong thời gian rất ngắn và thường xuất hiện ở khu vực trống trải như cánh đồng, ven cao tốc...
Theo ông Hoàng Phúc Lâm, việc quan sát lốc xoáy chủ yếu nhờ người dân ghi hình tình cờ, còn hệ thống trạm đo chuyên ngành hiếm khi ghi nhận vì hiện tượng này quá nhỏ để radar hoặc vệ tinh phát hiện. “Chúng tôi chỉ có thể cảnh báo khả năng xuất hiện trong các cơn dông mạnh, chứ không thể dự báo vị trí hay thời điểm cụ thể vòi rồng xuất hiện”, ông Hoàng Phúc Lâm nói.
Mặc dù quy mô nhỏ, lốc xoáy lại có sức gió tương đương bão, gây thiệt hại nặng cho nhà cửa, cây cối và tài sản dọc đường đi. Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng - thủy văn quốc gia, bổ sung: “Về bản chất, lốc xoáy cũng là một dạng bão nhưng cực nhỏ cả về kích thước lẫn thời gian tồn tại. Với bão lớn, vệ tinh và radar cho phép theo dõi cấu trúc, hình hài để dự báo nhưng với lốc xoáy, quan sát gần như chỉ dựa vào mắt thường”.
Theo ông Mai Văn Khiêm, ngành khí tượng chỉ có thể đưa ra cảnh báo chung về khả năng xảy ra lốc xoáy, vòi rồng hoặc mưa đá khi xuất hiện các đám mây dông mạnh trong môi trường nóng ẩm và bất ổn định. Dự báo chi tiết về cường độ hay đường đi của lốc xoáy hiện vẫn nằm ngoài khả năng khoa học.
