Ngoài bị can Lê Tiến Phương, 16 bị can khác bị đề nghị truy tố với tội danh trên, gồm: Nguyễn Văn Phong; Nguyễn Ngọc đều là cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận; Hồ Lâm (cựu Giám đốc Sở TN-MT tỉnh Bình Thuận); Xà Dương Thắng (cựu Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Bình Thuận); Lê Quang Vinh (cựu Phó Chánh Văn phòng UBND tỉnh Bình Thuận); Nguyễn Văn Phong (cựu Phó Giám đốc Sở Tài chính tỉnh bình Thuận); Đỗ Ngọc Điệp, cựu Chủ tịch UBND TP Phan Thiết cùng 7 bị can khác nguyên là lãnh đạo các ngành ở tỉnh Bình Thuận và các bị can Nguyễn Văn Thọ, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Thông tin và Thẩm định giá Miền Nam; Trương Văn Ri, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Thông tin và Thẩm định giá Miền Nam.
Diễn biến vụ án
Ngày 27-7-1993, Ủy ban Nhà nước về Hợp tác và Đầu tư (nay là Bộ KH-ĐT) cấp giấy phép cho phép Công ty Regent International OverSeas Corp (Hồng Kông, Trung Quốc) thành lập Công ty Golf và Câu lạc bộ Golf Phan Thiết được sử dụng khoảng 65ha đất tại phường Phú Thủy, TP Phan Thiết (tỉnh Bình Thuận) trong thời hạn 50 năm để xây dựng và kinh doanh một sân golf đạt tiêu chuẩn quốc tế và các công trình phục vụ kèm theo.
Sau khi được cấp giấy phép đầu tư, tháng 12-1994, UBND tỉnh Bình Thuận cấp giấy chứng nhận Công ty Regent International OverSeas Corp được quyền sử dụng 620.656m2 đất để làm dự án. Dự án sau đó đã trải qua nhiều lần điều chỉnh quy mô và chủ đầu tư.
Đến ngày 26-3-2015, UBND tỉnh Bình Thuận chứng nhận thay đổi lần thứ 6, với việc điều chỉnh nội dung từ đất sân golf sang thực hiện Dự án Khu khu đô thị biển Phan Thiết, do Công ty CP Rạng Đông làm chủ đầu tư.
Ngày 4-3-2014, ông Lê Tiến Phương, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận chủ trì tổ chức cuộc họp, có sự tham dự của các Phó Chủ tịch UBND tỉnh và đại diện lãnh đạo các sở, ngành liên quan để cho chủ trương về việc chuyển mục đích sử dụng đất của dự án sân golf sang đất ở đô thị.
Sau đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận thống nhất để UBND tỉnh báo cáo và đề nghị Thủ tướng cho phép chuyển đổi toàn bộ diện tích đất sân golf sang xây dựng khu đô thị (khoảng 62ha).
Gây thiệt hại cho Nhà nước trên 308 tỷ đồng
Theo kết luận điều tra của Bộ Công an, vụ án liên quan đến Dự án Khu đô thị du lịch biển Phan Thiết có 2 nội dung vi phạm chính, gồm: “Việc xây dựng, thẩm định, phê duyệt giá đất cụ thể để tính tiền sử dụng đất” và “Lập, thẩm định, phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết không bố trí 20% quỹ đất nhà ở xã hội”.
Đối với nội dung vi phạm thứ nhất, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã đề nghị truy tố 17 bị can nêu trên. Trong đó, bị can Lê Tiến Phương là người có vai trò quan trọng trong vụ án.
Trong quá trình triển khai, thực hiện dự án Khu đô thị du lịch biển Phan Thiết, ông Lê Tiến Phương trực tiếp phê duyệt điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung TP Phan Thiết, cấp giấy phép quy hoạch cho chủ đầu tư lập quy hoạch xây dựng dự án, phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng dự án tỷ lệ 1/500; phê duyệt cho chuyển mục đích sử dụng đất sân golf Phan Thiết sang đất ở đô thị để đầu tư xây dựng Khu đô thị du lịch biển Phan Thiết; chỉ đạo Sở TN-MT và Hội đồng thẩm định giá đất tỉnh tham mưu, đề xuất phương án giá đất để ông Lê Tiến Phương phê duyệt giá đất tại dự án Khu đô thị du lịch biển Phan Thiết.
Lê Tiến Phương biết rõ đồ án quy hoạch chi tiết và cơ cấu sử dụng đất tại khu đô thị du lịch biển Phan Thiết; bị can cũng biết phải thực hiện theo quy định của Luật Đất đai 2013 cùng các quy định của Chính phủ và Bộ TN-MT khi xác định giá đất cụ thể để tính tiền sử dụng đất đối với hơn 363.000m2 đất để chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Tuy nhiên, bị can Phương và các bị can khác thực hiện trái quy định, vẫn ký ban hành quyết định phê duyệt giá đất tại Dự án Khu đô thị du lịch biển Phan Thiết với giá hơn 2,5 triệu đồng/m2 trái với quy định, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước số tiền hơn 308 tỷ đồng.
Theo kết luận của cơ quan điều tra, bên cạnh 17 bị can bị đề nghị truy tố, vụ án còn có nhóm 20 cá nhân có liên quan với vai trò khác nhau, tham gia một số nội dung trong quá trình xây dựng, thẩm định, phê duyệt phương án giá đất tại dự án Khu đô thị du lịch biển Phan Thiết, nhưng hành vi không cấu thành tội phạm.
Đối với nội dung, “Lập, thẩm định, phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết không bố trí 20% quỹ đất nhà ở xã hội”.
Theo quy định, dự án Khu đô thị du lịch biển Phan Thiết có quy mô hơn 62ha, trong đó hơn 36ha là đất ở đô thị thì buộc phải bố trí 20% quỹ đất dành cho nhà ở xã hội (tương đương 7,2ha). Tuy nhiên, khi thực hiện dự án, ông Nguyễn Văn Đông, Chủ tịch Công ty CP Rạng Đông (chủ đầu tư dự án Khu đô thị du lịch biển Phan Thiết) lập phương án quy hoạch chi tiết, tờ trình đề nghị Sở Xây dựng và UBND tỉnh Bình Thuận phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỉ lệ 1/500 của dự án, trong đó không bố trí quỹ đất nhà ở xã hội.
Sau đó, UBND tỉnh Bình Thuận chỉ đạo các sở ngành tham mưu, đề xuất để địa phương xin ý kiến Bộ Xây dựng cho phép bố trí quỹ đất dành cho nhà ở xã hội sang vị trí khác, không nằm trong dự án. Tuy nhiên, mặc dù chưa có ý kiến thống nhất của Bộ Xây dựng nhưng ngày 6-4-2025, UBND tỉnh Bình Thuận đã quyết định phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng dự án, không bố trí 20% quỹ đất dành cho nhà ở xã hội. Sau đó, Bộ Xây dựng cũng đồng ý với nội dung này của tỉnh Bình Thuận. Cơ quan điều tra kết luận việc này là trái với quy định.
Tuy nhiên, qua chứng cứ thu thập được, đồng thời kết quả giám định của các giám định viên Bộ Xây dựng, Bộ TN-MT xác định vi phạm trên không gây thiệt hại cho ngân sách. Do đó, cơ quan điều tra không có căn cứ để xử lý hình sự các cá nhân có liên quan.
Cựu Tổng Giám đốc Công ty CP Thông tin và Thẩm định giá Miền Nam và các thuộc cấp xác định giá đất không đúng quy định:
Cơ quan điều tra xác định, ngày 23-4-2024, bị can Nguyễn Văn Thọ, Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty CP Thông tin và Thẩm định giá Miền Nam là người trực tiếp ký hợp đồng nguyên tắc tư vấn - dịch vụ thẩm định giá với Lê Nam Hưng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý đất đai tỉnh Bình Thuận để “xác định giá đất cụ thể sát với giá thị trường đối với 363.000m2 được chuyển mục đích sử dụng đất” tại dự án Khu đô thị du lịch biển Phan Thiết. Tuy nhiên, sau đó công ty này không căn cứ quy hoạch chi tiết mà tính giá đất nhà cao tầng bằng cách thức, phương pháp xác định như đối với nhà thấp tầng… Công ty Thẩm định giá Miền Nam xác định giá đất tại dự án Khu đô thị du lịch biển Phan Thiết với giá 2.577.000 đồng/m2 không đúng quy định pháp luật (không sát với giá thị trường) để làm căn cứ cho Sở TN-MT xây dựng phương án giá đất. Bị can Nguyễn Văn Thọ và các cá nhân của Công ty CP Thông tin và Thẩm định giá Miền Nam đã có hành vi chỉ đạo, trực tiếp xây dựng, ký phát hành chứng thư thẩm định giá trái quy định pháp luật.
