Năm 2017, ông Biên có đơn xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) nhưng đến nay chưa được cấp do khu đất được xác định có nguồn gốc là đất thuộc quản lý của Công ty Cao su (CS) Đồng Phú. Sau nhiều lần cơ quan chức năng xác minh, thanh tra, dù đã đủ điều kiện, nhưng đến nay ông Biên vẫn chưa được cấp GCNQSDĐ, vì sao?
Đất sử dụng liên tục, phù hợp quy hoạch
Ngày 15-7-2020, UBND tỉnh Bình Phước có Quyết định số 1590/QĐ-UBND thành lập đoàn thanh tra (Đoàn TT-1590) với thành phần gồm Sở TN-MT, Thanh tra tỉnh, Ban Quản lý các khu kinh tế (BQLKKT), UBND TP Đồng Xoài cùng tiến hành xác minh nguồn gốc khu đất.
Sau thời gian xác minh, Đoàn TT-1590 đã có báo cáo số 40/BC-ĐT. Kết quả xác minh cho thấy: Thửa đất ông Biên kiến nghị cấp GCNQSDĐ có nguồn gốc là đất trồng cao su từ thời Pháp thuộc, sau giải phóng được Công ty CS Đồng Phú quản lý và năm 1995 được UBND tỉnh cấp GCNQSDĐ cho công ty với diện tích 9.160,25ha (thuộc thửa số 228-CN, tờ bản đồ địa chính Nông trường Thuận Phú). Do công ty quản lý không chặt chẽ nên một số hộ dân sinh sống, lấn chiếm sử dụng, trong đó có hộ ông Biên.
Năm 2004, UBND tỉnh Bình Phước đã có Quyết định số 2772/QĐ-UB thu hồi đất của Công ty CS Đồng Phú, giao cho BQLKKT. Nhưng việc giao nhận chỉ diễn ra trên bản đồ mà không thực hiện giao nhận về diện tích, ranh mốc, vị trí cụ thể ngoài thực địa.
Năm 2007, UBND tỉnh có quyết định thu hồi đất của BQLKKT giao cho Trường Cao đẳng nghiệp vụ CS để xây dựng trung tâm sát hạch lái xe, và năm 2009 bàn giao ngoài thực địa cũng không có thửa đất 5.000m2 ông Biên đang sử dụng. Khu đất này được quy hoạch khu dân cư theo Quyết định số 1501/QĐ-UBND ngày 6-7-2020 của UBND tỉnh về phê duyệt điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 của TP Đồng Xoài.
Theo Luật Đất đai 2013 và căn cứ điểm c, Khoản 2, Điều 22 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP (ngày 15-5-2014) quy định việc xử lý cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất đối với hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất có vi phạm pháp luật đất đai trước ngày 1-7-2014 thì: “Trường hợp lấn, chiếm đất và nay đang sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp hoặc làm nhà ở và không thuộc quy hoạch bảo vệ và phát triển rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, xây dựng công trình hạ tầng giao thông thì người đang sử dụng đất được xem xét cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất”.
Đoàn TT-1590 đã kiến nghị UBND tỉnh ban hành kết luận thanh tra với nội dung: “Thửa đất ông Biên kiến nghị cấp GCNQSDĐ là có cơ sở để xem xét”, đồng thời kiến nghị “giao UBND TP Đồng Xoài căn cứ theo quy định pháp luật hiện hành xem xét cấp GCNQSDĐ cho hộ ông Biên”.
Nhùng nhằng không cấp GCNQSDĐ
Tưởng chừng vụ việc sẽ kết thúc có hậu cho người dân thì bất ngờ, đến ngày 31-12-2020, UBND tỉnh Bình Phước ban hành Thông báo số
742/TB-UBND chỉ đạo Đoàn TT-1590 tiếp tục xác minh lần 2. Đến ngày 13-1-2021, Đoàn TT-1590 có văn bản số 41/BC-ĐTTr bổ sung kết quả thanh tra, tiếp tục đề nghị xét cấp GCNQSDĐ cho gia đình ông Biên.
Tiếp sau đó, ngày 15-3-2021, UBND tỉnh Bình Phước có văn bản số 836/UBND-TD gửi Bộ TN-MT xin ý kiến chỉ đạo hướng giải quyết đối với trường hợp của ông Biên. Đến ngày 21-6-2021, Tổng cục Quản lý đất đai đã có công văn số 1261/TCQLĐĐ hướng dẫn giải quyết vụ việc.
Theo đó, nếu khu đất do hộ ông Biên sử dụng không thuộc diện tích đất do cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao cho Công ty CS Đồng Phú quản lý, sử dụng nhưng bị khoanh vào ranh giới của Công ty CS Đồng Phú thì xem xét cấp GCNQSDĐ cho ông Biên theo quy định tại Điều 101 Luật Đất đai 2013, Điều 20 của Nghị định 43/2014. Trường hợp “có cơ sở khẳng định diện tích đất ông Biên đang sử dụng có nguồn gốc lấn, chiếm đất của Công ty CS Đồng Phú thì xem xét giải quyết cấp GCNQSDĐ theo quy định tại Điều 22, Nghị định số 43/NĐ-CP.
Mọi việc đã quá rõ ràng, tuy nhiên ngày 25-6-2021, UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo Đoàn TT-1590 xác minh lần 3 đối với khu đất nêu trên. Ngày 4-8-2021, Đoàn TT-1590 đã có báo cáo số 124 gửi UBND tỉnh về việc tham mưu giải quyết đơn kiến nghị của ông Biên.
Báo cáo của đoàn nêu rõ: Năm 2007 khi thu hồi đất của BQLKKT giao cho Trường Cao đẳng Nghiệp vụ CS thì các bên mới tiến hành bàn giao ngoài thực địa, khi bàn giao không có thửa đất ông Biên đang kiến nghị cấp GCNQSDĐ. Và dù khu đất ông Biên đang sử dụng có nguồn gốc lấn chiếm đất do Công ty CS Đồng Phú quản lý nhưng ngay từ khi ông Biên khai hoang, sử dụng đến khi bàn giao cho BQKKKT cũng không được bàn giao ngoài thực địa.
Đến nay chưa có văn bản nào ghi nhận, xử lý việc lấn chiếm đất của ông Biên và ông Biên vẫn sử dụng ổn định từ đó đến nay. Chiếu theo quy định tại điểm c, Khoản 22 Nghị định 43/2014, Đoàn TT-1590 tiếp tục bảo lưu quan điểm, kiến nghị xem xét cấp GCNQSDĐ cho ông Biên.
Theo luật sư Nguyễn Thành Ngoan (Đoàn Luật sư TPHCM), căn cứ theo quy định của pháp luật đất đai có thể khẳng định: Khu đất của ông Biên thuộc trường hợp được xem xét, cấp GCNQSDĐ. Các cơ quan chức năng của tỉnh Bình Phước và TP Đồng Xoài phải có trách nhiệm cấp GCNQSDĐ theo trình tự, thủ tục và thời gian được qui định trong Luật Đất đai để đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người sử dụng đất. |