Trên cánh đồng cỏ bàng mênh mông xanh mướt trải dài hàng chục hécta tại ấp Tràm Lạc, xã Mỹ Hạnh Bắc, huyện Đức Hòa (Long An), chúng tôi bắt gặp bóng dáng của những nông dân đang lom khom dùng lưỡi liềm cắt cỏ bàng, bó từng bó chất thành hàng dài. Loại cỏ có thân thẳng, tròn lẳn, ruột rỗng, dẻo dai cao quá đầu người này tạo sinh kế cho người dân hàng chục năm qua.
Ông Ngô Văn Bảy (65 tuổi, xã Mỹ Hạnh Bắc) cho hay, cỏ bàng là loại cây mọc trong tự nhiên, không tốn công chăm sóc, được người dân khai thác quanh năm, hết ruộng này đến ruộng khác. Mỗi gia đình có đến hàng chục hécta cỏ bàng, vì vậy cắt xong một lượt thì quay lại ruộng đầu tiên cắt tiếp. Loại cây này nứt lên từ gốc, chỉ cần có nước, rải thêm một ít phân sẽ mọc nhanh và xanh tốt, qua khoảng 3 tháng, cây sẽ cao quá đầu người, khi ấy người dân sẽ cắt bán cho thương lái.
“Hàng chục năm trước, cỏ bàng bán với giá vài ngàn đồng/bó chỉ đủ chi tiêu trong gia đình, nhưng những năm gần đây thương lái đến mua nhiều hơn, giá cả lại tăng lên đến 20.000 đồng/bó, vì vậy gia đình nào có vài hécta cỏ bàng thì có thể thu về cả trăm triệu mỗi năm”, ông Bảy nói.
Mỗi buổi sáng người dân ra đồng cắt cỏ bàng bó thành từng bó, xếp hàng dài trên bờ ruộng. Đến khoảng 10 giờ, thương lái đến thu mua chất lên xe tải và thanh toán tiền tại ruộng. Buổi chiều, người dân có thể làm việc khác để kiếm thêm thu nhập.
Ông Bùi Văn Trường (62 tuổi, xã Mỹ Hạnh Bắc) cho biết, cỏ bàng có trong tự nhiên. Từ thời ông bà tổ tiên người nông dân đã biết khai thác đem về phơi khô lợp mái nhà, đan khay rổ, giỏ xách để đi chợ, nhiều người khéo tay hơn còn đan được chiếu, chẹ… dần dần hình thành nên các làng nghề thủ công mỹ nghệ với nhiều sản phẩm: giỏ, túi, dép, nón được đan tỉ mỉ từ đôi bàn tay khéo léo và sự sáng tạo của người nông dân. Ngoài ra, các sản phẩm được làm từ cỏ bàng còn dùng để trang trí nội thất, đan đệm, ống hút…
Các sản phẩm làm từ cỏ bàng được người dân trong và ngoài nước ưa chuộng bởi sử dụng an toàn, lại thân thiện với môi trường. Vì vậy, giá cỏ bàng tăng lên, người nông dân “sống trên đồng cỏ bàng” khấm khá.
Huyện Tân Phước nằm trong vùng Đồng Tháp Mười (thuộc tỉnh Tiền Giang) là nơi có điều kiện tự nhiên đất phèn thuận lợi để cỏ bàng sinh sôi và phát triển. Huyện đang có hơn 100 hécta cỏ bàng, tập trung nhiều tại các xã Tân Hòa Thành, Tân Hoà Đông, Hưng Thạnh và Phú Mỹ. Sản phẩm giỏ bàng của HTX Dịch vụ nông nghiệp Tân Hòa Thành đạt chuẩn OCOP 3 sao.
Theo Phòng NN-PTNT huyện Tân Phước, cỏ bàng là cây truyền thống đem lại nhiều lợi ích kinh tế, tạo việc làm cho nhiều người lao động, nhất là lao động nữ nhàn rỗi, lớn tuổi, sức lao động hạn chế có thể làm việc và tăng thu nhập, giúp cải thiện kinh tế gia đình và ổn định cuộc sống. Thị trấn Mỹ Phước (Tân Phước) đang có mô hình trồng thử nghiệm 2,2 hécta cỏ bàng làm ống hút và các sản phẩm thân thiện môi trường khác để phục vụ xuất khẩu.
