Vụ án gian lận, nâng điểm thi tại kỳ thi THPT Quốc gia năm 2018 tại tỉnh Sơn La được dư luận rất quan tâm. Ngay từ đầu giờ sáng, tình hình an ninh xung quanh khu vực Tòa án Nhân dân tỉnh Sơn La được thắt chặt nghiêm ngặt. Rất nhiều người dân và phóng viên tới theo phiên tòa trong sự kiểm soát chặt chẽ của lực lượng chức năng.
8 bị cáo bị đưa ra xét xử gồm: Trần Xuân Yến (nguyên Phó Giám đốc Sở GD-ĐT Sơn La, Lò Văn Huynh (nguyên Trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục, Sở GD-ĐT Sơn La), Nguyễn Thị Hồng Nga (nguyên chuyên viên Sở GD-ĐT Sơn La), Cầm Bun Sọn (nguyên Phó trưởng Phòng chính trị, Sở GD-ĐT), Đặng Văn Thủy (nguyên Phó Hiệu trưởng Trường THPT Tô Hiệu, Sơn La), Đinh Hải Sơn (nguyên cán bộ Công an tỉnh Sơn La) bị truy tố về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" quy định tại khoản 2, Điều 356 Bộ luật Hình sự năm 2015.
Cùng bị truy tố về tội danh này là bị cáo Nguyễn Thanh Nhàn (nguyên Phó trưởng Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục, Sở GD-ĐT Sơn La) và bị cáo Đỗ Khắc Hưng (nguyên cán bộ Công an tỉnh Sơn La) bị truy tố theo khoản 1, Điều 356 Bộ luật Hình sự năm 2015.
Phiên tòa diễn ra dưới sự điều hành của Chủ tọa phiên tòa - Thẩm phán Quản Hữu Chiến. Có 10 luật sư tham dự phiên tòa với tư cách là người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các bị cáo. Để làm rõ tình tiết của vụ án trong quá trình xét xử Tòa án Nhân dân tỉnh Sơn La đã tiến hành triệu tập 47 người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan (gồm phụ huynh có con được nâng điểm) và 43 người làm chứng, trong đó có ông Hoàng Tiến Đức (Giám đốc Sở GD-ĐT Sơn La).
Tuy nhiên trong quá trình làm thủ tục ban đầu, Thư ký tại phiên tòa cho biết trong số những người làm chứng và có nghĩa vụ liên quan được triệu tập, vắng mặt nhiều người.
Cụ thể, trong số những người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan chỉ có 4 người được triệu tập có mặt, 22 người có đơn xin xét xử vắng mặt, những người còn lại vắng mặt không lý do.
Đối với người làm chứng, 12 người có mặt, 15 người có đơn xin xét xử vắng mặt, trong đó có ông Hoàng Tiến Đức (Giám đốc Sở GD-ĐT Sơn La) vắng mặt vì lý do sức khỏe.
Trước sự vắng mặt của nhiều người làm chứng và người có liên quan tới vụ án, một số luật sư có ý kiến cho rằng việc triệu tập người làm chứng là hết sức cần thiết để làm rõ tình tiết của các bị cáo nên đề nghị Hội đồng xét xử tiếp tục triệu tập những người vắng mặt.
Đại diện cơ quan tố tụng cho rằng, sự vắng mặt của nhiều người đã được triệu tập sẽ làm khó cho công tác xét xử nên đề nghị hoãn phiên tòa để vụ án được xét xử khách quan. Trước các ý kiến này, Hội đồng xét xử đã tiến hành hội ý và quyết định hoãn phiên tòa.
Phiên tòa sẽ mở lại vào ngày 15-10-2019.
Đặc biệt một số lãnh đạo của Sở GD-ĐT Sơn La đã trực tiếp chuyển thông tin của thí sinh cho các bị cáo từng là cán bộ cấp dưới để nâng điểm cho thí sinh.
Trong đó, ông Hoàng Tiến Đức chuyển thông tin 10 thí sinh cho Trần Xuân Yến để gửi gắm việc nâng điểm. Nguyễn Thị Hồng Nga nhận từ ông Nguyễn Duy Hoàng (Phó Giám đốc Sở GD-ĐT Sơn La) thông tin 1 thí sinh để nâng điểm cho thí sinh 2 môn Sử và Địa. Ông Nguyễn Ngọc Hà (Trưởng Phòng Giáo dục THPT, Sở GD-ĐT Sơn La) chuyển thông tin 10 thí sinh để nhờ nâng điểm. Đinh Hải Sơn và Đỗ Khắc Hưng đặt vấn đề với Nguyễn Thị Hồng Nga nâng điểm cho 2 thí sinh đạt môn Toán và tiếng Anh cùng 9,8 điểm và một thí sinh 9 điểm môn Toán.
Ngoài ra, Sơn còn nhờ nâng điểm cho thí sinh là người nhà đạt môn Toán và môn tiếng Anh cùng 9,8 điểm. Còn Khoa nhờ Huynh nâng điểm cho 2 thí sinh khác.
Quá trình điều tra, Nguyễn Thị Hồng Nga khai đã cầm 1,04 tỷ đồng để nâng điểm cho 4 thí sinh. Cẩm Bun Sọn khai đã nhận 440 triệu đồng để nâng điểm cho 1 thí sinh. Lò Văn Huynh khai nhận 1 tỷ đồng nâng điểm cho 2 trường hợp; Đặng Hữu Thủy khai đã cầm 500 triệu đồng…
Một số bị cáo đã tự giác nộp lại số tiền thu lợi bất chính.