Liên tiếp khuyết giải Nhất
Qua 7 lần tổ chức, tổng số tác phẩm dự cuộc vận động sáng tác Văn học tuổi 20 (VHT20) là 2.133 tác phẩm và lần thứ 7 này có số lượng bài dự thi nhiều nhất, với 511 tác phẩm. Tất cả thể hiện qua cuộc sống và góc nhìn hết sức phong phú của các tác giả - đa số ở lứa tuổi 9X.
Theo bà Phan Thị Thu Hà, Giám đốc NXB Trẻ, đây là kỳ giải hết sức đặc biệt, vì đã có 2 trong 3 năm tổ chức (năm 2020, 2021) chúng ta phải trải qua đại dịch và NXB Trẻ cũng như tất cả mọi người đều ít nhiều bị ảnh hưởng. “Và chúng tôi thấu hiểu rằng quãng thời gian đó không phải là thời điểm lý tưởng nhất để sáng tác, khi mà đại dịch đã thay đổi rất nhiều thứ… Nhưng cùng nhau, chúng ta đã đi đến đích để có mặt trong lễ tổng kết và trao giải hôm nay”, bà Thu Hà chia sẻ.
Với truyện dài Vụn ký ức, nhà văn Nguyễn Ngọc Tư đánh giá: “Một cuốn sách hay, hấp dẫn, có văn”. Còn nhà văn Phan Hồn Nhiên ngắn gọn hơn: “Vượt trội”. Cùng đoạt giải Nhì là tập truyện ngắn Nửa lời chưa nói. Đánh giá về tác phẩm này, PGS-TS Nguyễn Thành Thi cho rằng, người viết truyện và người nghiên cứu ngôn ngữ thường nhập hòa làm một, kể cho bạn đọc nghe những câu chuyện về sự kỳ diệu lẫn giới hạn của ngôn ngữ và giao tiếp bằng ngôn ngữ… Từ đó, một cách nhẹ nhàng, tự nhiên, những câu chuyện kéo người đọc dự phần vào trò chơi nhận thức, khám phá về mối quan hệ phức tạp, trừu xuất giữa ngôn ngữ và nhận thức của con người.
“Giờ đây, các cây bút trẻ đã dừng lại, sống kỹ, đào sâu vào “vùng đất” của riêng mình, hiểu theo cả nghĩa địa lý và nghĩa tinh thần. Chỉ có sống kỹ, đào sâu vào vùng sống của riêng mình, do mình lựa chọn, thì mới có khả năng kết tinh và thành tựu. Thay vì hướng về không gian rộng, người viết trẻ chuyển sang đào sâu, cắm mốc, khoan vỉa. Đây là một lựa chọn nhiều hứa hẹn. Ngay cả một số bạn trẻ đang sống, học tập và làm việc ở nước ngoài cũng chọn cho mình một chỗ đứng như vậy”, PGS-TS Ngô Văn Giá. |
Tác giả Duy Ân hiện đang sống và học tập ở nước ngoài nên không thể tham dự lễ trao giải. Chia sẻ sau lễ trao giải, tác giả Yang Phan cho biết, Vụn ký ức được hình thành từ việc gặp lại một người bạn từ Canada trở về, sau 20 năm không gặp. Câu chuyện và cuộc đời của người bạn này đã trở thành hình mẫu cho nhân vật của anh.
“Đoạt giải Nhì là một bất ngờ rất lớn với tôi. Lúc sách được xuất bản, tôi đã cảm thấy vui rồi. Khi biết tin là một trong 7 tác phẩm đoạt giải, tôi cũng chỉ nghĩ tác phẩm của mình được giải Khuyến khích. Giải thưởng tạo ra một bước đầu tiên, vì trước đó tôi chưa dám thể nghiệm những đề tài mới. Tôi cảm giác thị trường xuất bản vẫn chưa cởi mở với một số đề tài, nhưng sau Vụn ký ức, tôi nghĩ mình có thể thử nghiệm nhiều hơn những ý tưởng mà tôi ấp ủ từ lâu”, tác giả Yang Phan bày tỏ.
PGS-TS Ngô Văn Giá nói thêm: “Chúng tôi căn cứ theo hai tiêu chí quan trọng như vậy và cuối cùng là tìm đến sự đồng thuận như kết quả cuối cùng. Cũng không khó khăn lắm, bởi cách mà những tiêu chí thống nhất đã được trao đổi và suy ngẫm từ trước. Cho nên, việc tiến tới sự thống nhất không có gì khó khăn cả”.
Theo ông Nguyễn Thành Nam, sự tạm dừng này là cần thiết khi VHT20 đã diễn ra gần 30 năm, cần có một khoảng thời gian để cho một thế hệ tiếp nối, một thế hệ trẻ hơn, các bạn đủ sức lực để có những tác phẩm chất lượng cao hơn nữa. Dự kiến, VHT20 sẽ được phát động vào một dịp thích hợp hơn trong tương lai.