Tỷ lệ nợ xấu nội bảng được duy trì ở mức dưới 2%

Đề xuất áp dụng cơ chế thí điểm cho mọi khoản nợ xấu

Tại phiên họp thứ 10 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), trình bày báo cáo đánh giá việc tổng kết thực hiện Nghị quyết số 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng (Nghị quyết 42) và thẩm tra dự thảo Nghị quyết về kéo dài thời hạn áp dụng toàn bộ quy định của Nghị quyết 42, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng, không chỉ cần kéo dài thời hạn mà cần mở rộng phạm vi áp dụng nghị quyết này. Cụ thể, cơ quan thẩm tra đề nghị cho phép áp dụng nghị quyết với cả các khoản nợ được hình thành sau ngày 15-8-2017 và được xác định là nợ xấu trong thời gian Nghị quyết 42 có hiệu lực.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh

Theo Ủy ban Kinh tế, trong thời gian áp dụng Nghị quyết 42, nợ xấu được xử lý của hệ thống các tổ chức tín dụng có nhiều tiến triển, nhất là nợ xấu xác định theo nghị quyết này. Các hình thức xử lý nợ xấu được đa dạng hóa, đặc biệt là xử lý nợ xấu nội bảng thông qua hình thức khách hàng tự trả nợ tăng mạnh so với trước đây.

Các cơ chế tại nghị quyết cũng đã tạo động lực khuyến khích các tổ chức tín dụng bán nợ xấu theo giá thị trường, các tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu hoạt động sôi động hơn, hoạt động của Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng (VAMC) đạt kết quả cao hơn so với giai đoạn trước.

Từ khi Nghị quyết 42 có hiệu lực, kết quả thu hồi nợ của VAMC đạt 120.738 tỷ đồng, từ đó bước đầu tạo lập, phát triển thị trường mua bán nợ. “Cùng với ngành ngân hàng, các bộ, ngành, cơ quan liên quan đã vào cuộc để thúc đẩy mạnh mẽ hơn công tác xử lý nợ xấu, tạo sự thay đổi đáng kể về nhận thức từ khi nghị quyết có hiệu lực. Nhờ đó, đến cuối năm 2021, nợ xấu đã cơ bản được kiểm soát, tỷ lệ nợ xấu nội bảng được duy trì ở mức dưới 2%, trong đó nhiều ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu giảm đáng kể so với thời điểm trước khi Nghị quyết số 42 có hiệu lực”, người đứng đầu Ủy ban Kinh tế nhấn mạnh.

Tuy nhiên, để bảo đảm đánh giá khách quan, toàn diện, đầy đủ các kết quả đã đạt được cũng như tác động, ảnh hưởng của những quy định thí điểm trong Nghị quyết số 42, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị cần phân tích, làm rõ thêm về thực trạng nợ xấu và kết quả xử lý nợ xấu tương ứng.

Vẫn theo Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh, năm 2020, khi đánh giá 3 năm thực hiện Nghị quyết 42, đã kiến nghị một số nội dung để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, song đến nay Chính phủ vẫn tiếp tục nêu 6 nhóm vấn đề khó khăn, vướng mắc. Để bảo đảm tính cấp thiết, khả thi, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị cân nhắc xem xét sửa đổi, bổ sung đối với 2 nội dung.

Một là, bổ sung phạm vi áp dụng là các khoản nợ được hình thành sau ngày 15-8-2017 và được xác định là nợ xấu trong thời gian Nghị quyết có hiệu lực.

Hai là, bổ sung đối tượng áp dụng các cơ chế xử lý nợ xấu tại Nghị quyết là Công ty TNHH Mua bán nợ Việt Nam (DATC), trực thuộc Bộ Tài chính, tương tự như Công ty VAMC.

Đối với các nội dung khác, cơ quan thẩm tra đề nghị tiếp tục nghiên cứu trong quá trình xây dựng khuôn khổ pháp lý về xử lý nợ xấu.

Thường trực Ủy ban Kinh tế nhận định, việc xây dựng khuôn khổ pháp lý về xử lý nợ xấu và tài sản bảo đảm trong thời gian tới là hết sức cần thiết, trong đó cần nghiên cứu kỹ lưỡng trên cơ sở kế thừa các quy định phát huy được hiệu quả của Nghị quyết số 42, giải quyết được những vướng mắc, bất cập trong quá trình thực thi cũng như đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, tạo được động lực thúc đẩy xử lý nợ xấu của nền kinh tế và phát triển hơn nữa thị trường mua, bán nợ xấu trong tương lai.

Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị cần quan tâm hơn đến chính sách đa dạng hóa các đối tượng tham gia trực tiếp vào công tác xử lý nợ xấu, chính sách quy định về giao dịch nợ xấu, chứng khoán hóa nợ xấu cũng như các dịch vụ hỗ trợ xử lý nợ xấu. Có ý kiến cho rằng khuôn khổ pháp lý về xử lý nợ xấu trong thời gian tới không nên chỉ giới hạn đối với nợ xấu của các tổ chức tín dụng mà cần tính đến nợ xấu của nền kinh tế để có tính bao quát; hơn nữa, việc xử lý nợ xấu sẽ đóng góp nhiều hơn cho nền kinh tế.

Phát biểu tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà và Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Hà Thị Mỹ Dung chia sẻ quan điểm của cơ quan thẩm tra, theo đó, không chỉ kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết 42 mà phải sửa đổi, bổ sung một số nội dung để tháo gỡ các vướng mắc, ách tắc mà báo cáo của Chính phủ đã nêu. Tuy nhiên, về nội dung sửa đổi cụ thể, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà nhấn mạnh yêu cầu chỉ áp dụng để xử lý nợ xấu, tồn đọng từ 2017 trở về trước và các khoản phát sinh thêm (do chưa xử lý xong nợ, vẫn tiếp tục phải trả lãi…), không áp dụng cho nợ mới phát sinh từ sau 2017.

“Các khoản này phải xử lý bằng Luật Các tổ chức tín dụng và phải đảm bảo thực hiện nghĩa vụ thuế”, ông Trần Xuân Hà nêu quan điểm.