Bằng hình thức sân khấu hóa sinh động, gần gũi, phiên tòa giả định giúp người dân, nhất là các em trong độ tuổi thanh thiếu niên, học sinh có cơ hội tiếp cận các tình tiết vụ án, quy định pháp luật một cách dễ hiểu, dễ nhớ.
Tình huống giả, kiến thức thật
Đầu tháng 11-2023, UBND quận 11 cùng Đoàn Luật sư TPHCM tổ chức phiên tòa giả định xét xử hành vi “Trốn tránh nghĩa vụ quân sự”. Tình huống đặt ra là xét xử sơ thẩm vụ án hình sự bị cáo Đ.V.S., bị Viện KSND cùng cấp truy tố về tội “Trốn tránh nghĩa vụ quân sự”.
 |
Người dân được tư vấn pháp luật miễn phí tại các chương trình tuyên truyền, phổ biến pháp luật ở TPHCM. Ảnh: THU HOÀI |
Từ phiên tòa, người tham dự nắm bắt được các quy định pháp luật về nghĩa vụ quân sự, các biện pháp xử lý đối với người có hành vi trốn tránh nghĩa vụ quân sự. Phiên tòa thu hút sự tham gia của đông đảo người dân ở quận, nhất là các bạn thanh thiếu niên, học sinh.
Bạn Đức Anh (16 tuổi) đến tham dự phiên tòa, chia sẻ: “Trước đây, em chưa quan tâm nhiều đến nghĩa vụ quân sự, nhưng qua phiên tòa em thấy được nghĩa vụ của bản thân đối với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Em cũng biết pháp luật nước mình rất nghiêm minh với hành vi trốn tránh nghĩa vụ quân sự, nên bản thân em sẽ chấp hành đầy đủ mọi quy định của pháp luật”. Cũng lấy ý tưởng từ trách nhiệm của công dân khi tham gia nghĩa vụ quân sự để tuyên truyền pháp luật, UBND phường 8 (quận 10) cùng Đoàn Luật sư TPHCM và các đơn vị tổ chức phiên tòa giả định xét xử hành vi “Trốn tránh nghĩa vụ quân sự”.
 |
Một phiên tòa giả định tổ chức tại phường 8, quận 10, (TPHCM) thu hút người dân tham gia. Ảnh: THU HOÀI |
Trong khuôn khổ phiên tòa, phường 8 cũng tổ chức trao quà chăm lo các thành viên “Câu lạc bộ hạt giống xanh” hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về đóng góp cho địa phương, trong đó có 4 công dân dân tộc Hoa.
Các phiên tòa giả định cũng được thực hiện ở nhiều quận, huyện, TP Thủ Đức. Trong đó, các vụ án hình sự trực quan, sinh động là phương pháp tuyên truyền pháp luật hiệu quả tại các trường học. Mới đây, Trường THCS Hậu Giang phối hợp Viện KSND quận 11, TAND quận 11 tổ chức phiên tòa giả định xét xử vụ án cố ý gây thương tích chuyên đề “Phòng chống bạo lực học đường”.
Tại phiên tòa giả định, hội đồng xét xử phân tích rõ mục đích, động cơ phạm tội cũng như tính chất, mức độ mà hành vi của các bị cáo gây nên, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, nhân thân của các bị cáo. Đồng thời đi sâu vào phân tích về hành vi phạm tội, hậu quả phải nhận từ hành vi phạm tội gây ra.
“Dù là phiên tòa giả định, nhưng là bài học cho cả các em học sinh và phụ huynh, thầy cô giáo trong việc quan tâm, sâu sát hơn nữa đối với con em, học sinh của mình”, ông Lê Văn Hoàng, Hiệu trưởng Trường THCS Hậu Giang, chia sẻ. Bà Trần Thị Bích Trâm, Phó Chủ tịch UBND quận 11, nhận xét, phiên tòa giả định “Trốn tránh nghĩa vụ quân sự” mà quận tổ chức có tính tuyên truyền, giáo dục cao, giúp thanh niên ý thức hơn trong tự giác thực hiện nghĩa vụ. Điều này góp phần hoàn thành tốt công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ ở quận trong thời gian tới.
Đa dạng hình thức tuyên truyền
Nhằm đảm bảo hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật có chiều sâu, trọng điểm, phục vụ hiệu quả nhiệm vụ chính trị của các cơ quan, đơn vị, địa phương; nhiều đơn vị ở TPHCM đã phối hợp tổ chức nhiều cuộc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật có hiệu quả, lan tỏa sâu rộng đến nhiều ngành nghề, lứa tuổi.
Thượng úy Phan Đình Linh, phụ trách các đội hình tuyên truyền pháp luật trong thanh niên Công an TPHCM, cho biết, ngoài tổ chức các hoạt động gắn với tuyên truyền, giáo dục pháp luật trong đoàn viên thanh niên Công an TPHCM thời gian qua, Đoàn Thanh niên Công an TPHCM đã phối hợp ra quân các đội hình tuyên truyền pháp luật.
Cùng với đó là tổ chức các ngày hội pháp luật, hội thi tìm hiểu về pháp luật, nhằm tạo sân chơi và nâng cao hiệu quả tuyên truyền pháp luật đến học sinh, sinh viên, thanh niên công nhân và địa bàn dân cư. Mới đây, trong 2 ngày 4 và 5-11, tại Khu chế xuất Tân Thuận và 312 xã, phường, thị trấn trên địa bàn thành phố, các đơn vị đã ra quân tuyên truyền pháp luật cho công nhân; ra quân xóa gần 12.700 bảng quảng cáo sai quy định; tuyên truyền 2.250 lượt người dân về phương thức, thủ đoạn của tội phạm tín dụng đen.
Một ngày hội tuyên truyền phổ biến pháp luật được tổ chức ngày 5-11 vừa qua tại quận 5 cũng thu hút hơn 300 đoàn viên, người lao động tham gia nhờ sự phối hợp tổ chức của nhiều đơn vị. Theo đó, Liên đoàn Lao động quận 5, Công an, Quận đoàn và Phòng Tư pháp quận phối hợp cùng Phòng Cảnh sát giao thông, Công an TPHCM tổ chức Ngày hội “An toàn giao thông” tuyên truyền Luật Giao thông đường bộ và Nghị định 100 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ. Người lao động còn được tham gia gian hàng tư vấn pháp luật, trò chơi tìm hiểu pháp luật và “Lái xe an toàn - Bảo toàn tính mạng”…
