Nhà nhà mở hội
NXB Phụ nữ vừa công bố chương trình “Đại tiệc Giáng sinh”, diễn ra từ 21 đến 23-12 tại các cửa hàng và website của NXB. Chương trình mang đến nhiều chính sách về giá như: Sách đồng giá 5K, 10K, 20K, 30K, 50K. Riêng các đầu sách mới, đơn vị này sẽ giảm 40% trên giá bìa với nhiều đầu sách hấp dẫn như: Những nhân chứng cuối cùng, Bà đỡ, Anh đã trở về, Sơn ca vẫn hót, Bà đại sứ…
Từ ngày 22 đến 25-12, mừng lễ Giáng sinh và năm mới 2019, Công ty Sách Thái Hà tổ chức chương trình “Đến Thái Hà khuân sách về nhà”, áp dụng tại hệ thống nhà sách Thái Hà ở Hà Nội, TPHCM và trên website của công ty. Theo đó, mức giảm cao nhất mà đơn vị này đưa ra là 40%, cùng những phần quà đi kèm. Giống như các năm trước, từ ngày 15 đến 31-12, NXB Kim Đồng cũng tổ chức chương trình giảm giá 30% - 50% áp dụng cho kênh online; còn từ ngày 20-12-2018 đến 2-1-2019, chương trình giảm giá với cùng mức chiết khấu sẽ được tổ chức tại các cửa hàng của Kim Đồng.
Trước đó, NXB Trẻ cũng vừa tổ chức “Ngày hội sách cũ”, diễn ra trong 2 ngày 15 và 16-12 tại sân của NXB với hơn 1.000 tựa sách xuất bản trong khoảng 5 năm trở về trước, được giảm giá 50%. Đặc biệt khác với mọi năm, năm nay “Ngày hội sách cũ” còn hướng đến những nhóm và tổ chức thiện nguyện cùng với nhiều ưu đãi hấp dẫn. NXB Trẻ sẽ bán theo các gói sách (tủ sách) được đóng gói sẵn với giá trị từ 1 triệu, 3 triệu, 5 triệu đồng (chiết khấu 50%), kèm những chương trình khuyến mãi đặc biệt. Đối với các tổ chức thiện nguyện, khi mua một tủ sách sẽ được tặng một tủ sách...
Bán sách theo cân - bình thường hay bất thường?
Một đơn vị ở Hà Nội cũng vừa công bố chương trình “Xả kho sách cuối năm - Bán sách theo cân”, diễn ra tại Hà Nội và TPHCM từ ngày 20 đến 23-12, với cam kết: “Không bán sách lậu, sách được bán ra đều là sách thật, đền 200% trị giá đơn hàng nếu các bạn phát hiện bán sách lậu. Sách đảm bảo mới từ 90% đến 100%, khui thùng trực tiếp, không rách hay nhàu nát”.
Điều khiến những ai đọc được thông báo này không khỏi choáng váng là hình thức bán sách của đơn vị. Theo đó, mỗi ký sách (khoảng 3 - 6 cuốn tùy vào loại giấy) sẽ được bán với giá 49.000 đồng! Đơn vị này cũng cho biết, sẽ có 1.000 tấn sách được đưa vào chương trình với đầy đủ thể loại: sách văn học (bao gồm truyện ngắn, tiểu thuyết, truyện dài, ngôn tình) đến sách kỹ năng, sách kinh tế, sách nấu ăn, sách mẹ bé, sách ngoại văn, sách khoa học, sách chiêm tinh.
Ngoài mức giá ưu đãi 30% - 60% và sách đồng giá với các mức 5K, 10K, 20K; Công ty Sách Alpha chi nhánh tại Nghệ An cũng áp dụng hình thức bán theo cân trong chương trình “Hội sách dọn kho cuối năm” từ ngày 20 đến 27-12. Khác với đơn vị trên, giá bán của đơn vị này là 88.000 đồng/kg. Trước đó, từ ngày 18-12 đến 23-12, đơn vị này đã tổ chức chương trình “Hội sách nửa giá” tại Thanh Hóa với 200.000 cuốn sách được chiết khấu 30% - 60%, 100.000 cuốn sách được bán đồng giá 5K, 10K, 20K.
Câu chuyện bán sách theo cân không phải mới. Nó đã xuất hiện từ năm ngoái và ngay lập tức nhận phản ứng dữ dội từ dư luận. Đến mức, ngay sau đó đơn vị tổ chức đã phải phát đi thông cáo báo chí “lấy làm tiếc” về việc này. Tuy nhiên, năm nay câu chuyện đó tiếp tục tái diễn. Và “buồn vậy”, “đau lòng quá”, “ôi, sao sách lại bán ký thế này?”… là những trạng thái mà các độc giả thốt lên khi hay tin về chương trình bán sách theo cân. Một bạn đọc có tên H.K.P. cảm thán: “Sao giờ sách bán đồng nát thế này kia chứ. Cứ in bừa phứa rồi thành ra nông nỗi này”.
Giám đốc một công ty sách ở Hà Nội kể: Cách đây cũng chưa lâu, một tác giả tâm sự với mình: “Buồn quá cháu ạ! Sách người ta bán đổ đống ngoài hội sách. La liệt, ngổn ngang trên tấm nilon trải ra nền bê tông. Không khác gì người ta bán hàng second hand hoặc hàng lỗi ở lề đường. Người mua thì bới, móc, vứt...”. Hôm đó, tác giả đứng đối diện gian hàng, cách khoảng chục mét, đã rơi nước mắt khi nhìn đứa con tinh thần mà mình mang nặng đẻ đau sau bao tháng ngày thai nghén bị đối xử như vậy. Rồi, người nhà, anh em, bạn bè... góp tiền mua khá nhiều để tặng cho những người thực sự cần. Câu chuyện này ám ảnh mình mãi.
Nhà văn Văn Thành Lê cho rằng, sách cũng là một loại hàng hóa, lại không phải hàng hóa bao cấp/phân phối như trước đây, nên vòng - đời - sách tuân theo kinh tế thị trường, theo phương thức kinh doanh là điều tất yếu. Chuyện lời, lỗ và cắt lỗ luôn được quan tâm hàng đầu, vì liên quan đến sự sống còn của mỗi đơn vị, nhất là những đơn vị nhỏ, vốn chưa đủ lớn để bù qua sớt lại, để “chịu nhiệt” lâu. Kết quả là sách giảm giá để kích cầu, để giải phóng kho tương tự như mọi hàng hóa khác.
Cũng theo nhà văn Văn Thành Lê, sách lại là hàng hóa đặc thù, gắn với tri thức, với văn hóa, vậy nên cần thiết có một sự ứng xử riêng, phù hợp. Anh bày tỏ: “Ứng xử sao cho phải, cho không phản văn hóa trong mỗi mùa giảm giá cũng thể hiện “tầm vóc” của đơn vị kinh doanh. Vẫn biết thời truyền thông số bùng nổ, một từ gây tò mò là có thể kéo được cả đám đông, lan truyền chóng mặt, nhưng làm sao để thấy sách không bị rẻ rúng, tác giả nhìn vào sách mình cảm giác không phải bị... bỏ rơi, sách giảm giá mà vẫn trân trọng thì sẽ hay hơn, thì cả làng đều vui”.