Giá trị bất biến
Một số tài khoản người dùng trên các mạng xã hội bắt đầu chia sẻ hình ảnh vẽ hoặc treo cờ Tổ quốc ở nhà, thôn xóm, từ cuối tháng 7-2024 để chuẩn bị dần cho việc chào mừng Ngày Quốc khánh 2-9 sắp tới. Và đỉnh điểm là khi L.Q.V. ở tỉnh Vĩnh Phúc (người có hơn 118.000 lượt thích trên nền tảng TikTok) chia sẻ video vẽ lá cờ Tổ quốc trên mái nhà sau khi hoàn thành việc xây nhà tặng ba mẹ.
Video này nhanh chóng trở thành nội dung thịnh hành hàng đầu trên các nền tảng mạng xã hội. Nhiều bạn trẻ tham gia mạng xã hội bắt đầu hưởng ứng và đồng loạt chia sẻ hình ảnh, video vẽ cờ ở nhiều tỉnh thành trên cả nước với hàng loạt lời kêu gọi theo ngôn ngữ “thời thượng” của mạng xã hội như: “Hô biến mái nhà thành cờ Tổ quốc”, “Các bạn gọi chúng tôi đáp lời, vẽ cờ thôi”, “Tự hào Việt Nam ơi”, “Vẽ cờ thôi các bạn ơi!”…
Tham gia đủ các hội nhóm chia sẻ câu chuyện vẽ cờ lên mái nhà, tường, hay cửa, Nguyễn Hoài Hồng Ân (23 tuổi, nhân viên tài chính, ngụ quận Bình Thạnh, TPHCM) cũng đặt mua lá cờ nhỏ để trên bàn làm việc ở nhà và check-in. Hồng Ân chia sẻ: “Vì tôi ở trọ nên không được vẽ lên tường, hay cửa. Ở phòng tôi có thiết kế góc bàn làm việc khá rộng, tranh thủ để một lá cờ để bàn vừa đủ mình chụp hình, quay clip, cũng hứng khởi theo tinh thần yêu nước cùng các bạn đang vẽ cờ Tổ quốc trên mái nhà, hay các không gian lớn hơn ở trong gia đình”.
Ở góc độ mạng xã hội, trào lưu là câu chuyện mỗi ngày, xu hướng này chưa kịp qua, nội dung khác đã nổi lên. Chuyện người trẻ hưởng ứng theo các nội dung thịnh hành trên mạng xã hội cũng không xa lạ gì, càng độc lạ càng thu hút, bởi đó là cách nhanh chóng đạt lượt thích, lượt người theo dõi tài khoản. Nhưng trong guồng quay hàng triệu nội dung mà các nền tảng tiếp nhận mỗi ngày, người ta hưởng ứng theo một tinh thần tự hào và yêu nước là điều đáng khích lệ, bởi thực tế mỗi ngày hàng chục ngàn nội dung độc hại vẫn “lọt sàng” tiêu chuẩn cộng đồng của các nền tảng, ảnh hưởng tiêu cực đến xã hội.
Và nếu nhìn mạng xã hội ở góc độ giải trí hời hợt, thì nó cũng chóng vánh đi qua theo tốc độ tiếp nhận nội dung sáng tạo của người dùng. Nhưng cũng không phải trong thế giới cách nhau một màn hình, ai cũng hời hợt, vô tri. Phan Đăng Bảo Duy (24 tuổi, kiến trúc sư cảnh quan, ngụ quận Tân Phú, TPHCM) bày tỏ: “Tôi tin lòng yêu nước thì ai cũng có, nhưng mỗi thế hệ, mỗi thời đại có cách khơi gợi khác nhau, để người ta hưởng ứng. Mạng xã hội cũng là một phần trong đời sống hiện đại bây giờ, và tương lai sự phát triển của công nghệ như thế nào thì không ai biết chắc được, nhưng lòng tự hào về quê hương, xứ sở của mỗi người là giá trị bất biến và mỗi người sẽ biết cách lan tỏa tùy vào điều kiện, hoàn cảnh mình đang sống”.
Nhìn về thẩm mỹ cộng đồng
Dù biết nội dung thịnh hành trên mạng xã hội có được hưởng ứng đến đâu, cũng theo quy luật “sóng sau xô sóng trước”. Nhưng khi người ta còn biết tận dụng sự phổ biến của các nền tảng số để chia sẻ một hình ảnh, video mang giá trị tích cực, khơi dậy tinh thần yêu nước trong mỗi người, đó là điều xứng đáng được trân quý và lan tỏa.
Tuy nhiên, trào lưu và hưởng ứng cũng là một câu chuyện cần suy ngẫm và nhìn xa hơn là tính quan trọng của việc nâng cao thẩm mỹ cộng đồng hiện nay. Vẽ cờ Tổ quốc trên mái nhà, tường, hay cửa là một câu chuyện đẹp, nhưng sẽ đẹp hơn nếu người ta biết cân nhắc ở đó sự phù hợp trong thẩm mỹ đại chúng.
Lá cờ vẽ trên mái nhà, vách tường, hay cửa là một kích thước lớn, dù là trong không gian tư gia nhưng cũng cần sự chuẩn mực về tỷ lệ cờ đỏ - sao vàng, để tránh sự nhầm lẫn hay tương đồng với quốc kỳ của các quốc gia khác. Và cấu trúc mái nhà mỗi gia đình một khác, chưa kể vật liệu làm nên mái nhà liệu có phù hợp để vẽ và bảo trì. Theo thời gian, tác phẩm ít nhiều sẽ bị ảnh hưởng bởi thời tiết, chính vì thế trào lưu vẽ cờ cũng cần cân nhắc tính phù hợp và thẩm mỹ chung.
Từ một trào lưu văn hóa đẹp, chia sẻ và khơi gợi tinh thần tự hào qua lá cờ Tổ quốc, nhìn xa hơn đến thẩm mỹ cộng đồng, có lẽ là câu chuyện cần sự kết hợp liên ngành để thúc đẩy khả năng cảm thụ và mỹ cảm trong thẩm mỹ đại chúng. Bởi cái đẹp cần đặt đúng vị trí để phát huy giá trị, cũng như câu chuyện hay và tử tế cần hiểu đúng những giá trị liên quan để trở thành một dấu ấn trong hành trình văn hóa đất nước chứ không phải thoáng qua như một trào lưu đến rồi đi.
