Tự hào sát cánh cùng Việt Nam

Phóng viên: Bà đánh giá thế nào về những tác động của UKVFTA đến hoạt động kinh tế, thương mại giữa hai nước trong năm qua?

Bà EMILY HAMBLIN: Vẫn còn khá sớm để nhận thấy cũng như đánh giá về những tác động của UKVFTA đối với thương mại và đầu tư song phương, nhưng tôi thực sự rất vui với những tín hiệu tích cực ban đầu. Trong 9 tháng đầu năm 2021, thương mại song phương đã tăng 16% so với cùng kỳ năm trước, một thành quả ấn tượng trong bối cảnh đầy thách thức của đại dịch Covid-19. 

Bà Emily Hamblin, Tổng Lãnh sự Anh tại TPHCM

Là đối tác chiến lược của Anh, Việt Nam có vai trò ra sao trong Chính sách Nước Anh toàn cầu (Global Britain)?

Nội dung chính của Chính sách Nước Anh toàn cầu là liên tục tái đầu tư vào các mối quan hệ của Anh với tư cách của một đối tác cởi mở, hướng ngoại và tin cậy. Trong bối cảnh toàn cầu hiện nay, Anh nhận thức rằng cần dựa vào các mối quan hệ ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, trong đó có Đông Nam Á, khu vực đang trên đà trở thành nền kinh tế lớn thứ 4 của thế giới vào năm 2025.

Anh vui mừng khi trở thành Đối tác đối thoại đầu tiên của ASEAN sau hơn 20 năm qua và đang tìm cách xây dựng mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với ASEAN, trong đó có thành viên quan trọng Việt Nam, theo các trụ cột: chính trị, văn hóa - xã hội và kinh tế. Chúng tôi cũng cam kết tăng cường thương mại song phương với khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Đó là lý do tại sao việc gia nhập Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) là ưu tiên hàng đầu của Chính phủ Anh.

Chúng tôi rất vui khi Việt Nam, một thành viên sáng lập CPTPP, đã ủng hộ Anh gia nhập khối thương mại này. Việt Nam là một đối tác chiến lược quan trọng của Anh ở châu Á - Thái Bình Dương. Năm 2021, quan hệ Đối tác chiến lược Anh - Việt Nam tiếp tục được củng cố với các chuyến thăm đến Việt Nam của 5 bộ trưởng Anh, chiến hạm HMS Richmond. Và không thể không nhắc đến chuyến thăm Anh của Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính, tham dự Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên hiệp quốc về biến đổi khí hậu (COP26), cũng như chứng kiến việc ký kết một loạt thỏa thuận hợp tác Anh - Việt. Chúng tôi thực sự mong chờ năm 2023, thời điểm hai nước kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.  

Thời gian tới, Anh sẽ tập trung thúc đẩy hợp tác với Việt Nam trong các lĩnh vực ưu tiên nào, thưa bà?

Giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu sẽ tiếp tục được ưu tiên, dựa trên những cam kết của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại COP26. Tôi rất vui khi Việt Nam đặt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, cũng như hỗ trợ các sáng kiến về bảo vệ rừng, chuyển đổi sang năng lượng tái tạo, hỗ trợ thích ứng với tác động của biến đổi khí hậu đối với các cộng đồng dân cư và giảm phát thải khí methane. 

Anh sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam thực hiện các tham vọng này, bao gồm việc tiếp cận nguồn tài chính quốc tế về khí hậu; chia sẻ chuyên môn, nhất là trong các lĩnh vực như năng lượng tái tạo và điện gió ngoài khơi. Việt Nam có tiềm năng rất lớn về năng lượng mặt trời và điện gió. Chúng tôi hy vọng sẽ thấy nhiều dự án tham vọng hơn được cơ quan chức năng thông qua, mở ra cơ hội cho các nhà đầu tư quốc tế từ khu vực tư nhân. Chúng tôi sẽ tiếp tục xây dựng các chương trình hợp tác về giảm phát thải và thích ứng với các tác động của biến đổi khí hậu.

Phát triển hợp tác thương mại giữa hai nước cũng sẽ là ưu tiên hàng đầu của Anh. Anh sẽ tận dụng tối đa các cơ hội từ UKVFTA cũng như việc gia nhập CPTPP để thúc đẩy hợp tác thương mại với Việt Nam. Năng lượng tái tạo, phát triển cơ sở hạ tầng thông minh, dịch vụ tài chính, chăm sóc sức khỏe, giáo dục, nông nghiệp và công nghệ vẫn là những lĩnh vực ưu tiên của Anh tại Việt Nam. Anh sẽ cung cấp các giải pháp công nghệ cao và hỗ trợ tăng trưởng xanh mới trong một nền kinh tế carbon thấp. Với TPHCM, Anh sẽ tiếp tục cung cấp công nghệ để hỗ trợ các giải pháp bền vững trong các lĩnh vực như phát triển giao thông công cộng, kiểm soát ngập lụt và hỗ trợ thành phố về dịch vụ tài chính, góp phần hiện thực hóa tham vọng đưa thành phố trở thành trung tâm tài chính của khu vực.

Anh cũng tập trung vào việc hỗ trợ phát triển các giá trị của xã hội cởi mở như thúc đẩy bình đẳng giới và hỗ trợ cộng đồng LGBT; nỗ lực hợp tác trong các mục tiêu an ninh chung và tăng trưởng bao trùm ở Việt Nam; hỗ trợ mục tiêu trở thành nước có thu nhập trung bình cao vào năm 2025 của Việt Nam.

Từ bài học dịch Covid-19, trong năm 2022, Anh có chương trình hợp tác, hỗ trợ nào để giúp Việt Nam đối phó với dịch bệnh?

Anh luôn đi đầu trong hoạt động ứng phó của toàn cầu với dịch Covid-19. Chúng tôi đã hỗ trợ việc triển khai khoa học tiên tiến để đối phó với thách thức này, cũng như phân phối vaccine công bằng cho mọi người. Đó là lý do tại sao Anh đã đầu tư 90 triệu bảng (khoảng 119 triệu USD) để hỗ trợ phát triển vaccine Oxford - AstraZeneca. Và chúng tôi tự hào là một trong những nhà tài trợ lớn nhất cho cơ chế COVAX, chương trình cung cấp vaccine cho các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam.

Trong năm 2021, Anh đã tặng Việt Nam hơn 415.000 liều vaccine Covid-19 AstraZeneca vào tháng 8 và thêm gần 320.000 liều nữa vào tháng 12. Vào tháng 10-2021, chúng tôi cũng đã công bố khoản tài trợ thiết bị y tế cho Việt Nam trị giá 500.000 bảng (hơn 663.000 USD) với mong muốn giúp đỡ những người gặp hoàn cảnh khó khăn và đẩy nhanh quá trình phục hồi kinh tế ở Việt Nam. Anh cũng đã thành lập một trung tâm nghiên cứu và kiểm soát bệnh tật tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM, hỗ trợ các chương trình đào tạo và nâng cao năng lực cho nhân viên y tế Việt Nam.

Đáng chú ý, Anh là quốc gia đầu tiên chia sẻ toàn bộ tài liệu giáo dục - đào tạo của mình về Covid-19 cho Việt Nam. Chúng tôi sẽ tiếp tục chia sẻ kinh nghiệm của mình trong việc triển khai vaccine và xét nghiệm bộ gene, để đảm bảo các chương trình về y tế của Việt Nam thành công. Chúng tôi tự hào sát cánh cùng Việt Nam vượt qua giai đoạn khó khăn này.