Sáng 13-9, phiên họp thứ 26 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục với nội dung xem xét, cho ý kiến về các báo cáo trong lĩnh vực tư pháp năm 2023.
Thẩm tra báo cáo về công tác phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật của Chính phủ, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội cơ bản tán thành với nhận định, đánh giá của Chính phủ. Theo đó, những khó khăn về kinh tế - xã hội tích tụ sau hai năm đại dịch Covid-19, nhất là về đời sống, việc làm, thu nhập của một bộ phận người dân, đã tác động mạnh đến tình hình vi phạm pháp luật, tội phạm cũng như hiệu quả hoạt động của các cơ quan chức năng.
Đáng lưu ý, chất lượng hoạt động điều tra còn một số hạn chế trong thu thập, đánh giá chứng cứ. Đơn cử, số trường hợp cơ quan điều tra phải đình chỉ điều tra do không có sự việc phạm tội hoặc hành vi không cấu thành tội phạm và hết thời hạn điều tra mà không chứng minh được bị can thực hiện tội phạm có giảm so với cùng kỳ, nhưng vẫn còn 13 trường hợp.
Số đối tượng truy nã mặc dù giảm hơn 11%, nhưng vẫn còn rất lớn (gần 8.700 người), trong đó số đối tượng nguy hiểm, đặc biệt nguy hiểm gần 4.400 đối tượng. “Vẫn để xảy ra một số trường hợp dùng nhục hình trong giai đoạn điều tra” - cơ quan thẩm tra nêu rõ.
Tình hình tội phạm về ma túy cũng có những diễn biến nghiêm trọng. Dẫn báo cáo của Chính phủ, cơ quan thẩm tra cho hay, số vụ tội phạm ma túy phát hiện được tăng hơn 18%; số ma túy tổng hợp dạng tinh thể bị thu giữ tăng đặc biệt cao (gần 1.500%).
“Điều này cho thấy diễn biến hết sức phức tạp của tội phạm ma túy. Hành vi mua bán, vận chuyển trái phép ma túy từ các nước vào Việt Nam hoặc quá cảnh qua Việt Nam để vận chuyển đi nước khác với nhiều thủ đoạn tinh vi; trong đó nổi lên là việc vận chuyển qua đường hàng không gia tăng”, Ủy ban Tư pháp bày tỏ quan ngại.
Điển hình là vụ 4 tiếp viên hàng không vận chuyển hơn 11kg ma túy ketamin và MDMA (được giấu trong 327 tuýp kem đánh răng) phát hiện tại cửa khẩu Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất. Đến nay, cơ quan chức năng đấu tranh mở rộng vụ án, đã truy xét toàn bộ đường dây, khởi tố 78 bị can, thu giữ gần 50kg ma túy tổng hợp các loại, 2 khẩu súng và nhiều tang vật liên quan.
Liên quan đến công tác quản lý, thi hành án tử hình, cơ quan của Quốc hội cho biết, công tác tổ chức thi hành án tử hình đảm bảo an ninh trật tự, an toàn, đúng quy định của pháp luật. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất hiện nay là số người bị kết án tử hình đã có hiệu lực thi hành nhưng chưa thi hành còn cao, gây áp lực cho công tác quản lý, giam giữ, trong đó có một số trường hợp người bị kết án tử hình đã đủ điều kiện thi hành án nhưng chưa thể tổ chức thi hành, do sai sót về thủ tục.
Ngoài ra, cơ sở vật chất, trang thiết bị nghiệp vụ chưa tương xứng với yêu cầu công tác quản lý giam giữ, thi hành án tử hình. Còn nhiều trại giam chưa có khu giam riêng người bị kết án tử hình, không bảo đảm yêu cầu quản lý giam giữ.
