Ngày 27-10-1976 là cột mốc quan trọng đánh dấu một bước chuyển mình mới cho giáo dục của Việt Nam - một trường đại học khối ngành kinh tế, quản lý đầu tiên ra đời (trực thuộc Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp) đó là Trường Đại học Kinh tế TPHCM. Cùng thời gian trên, Trường Đại học Tài chính Kế toán TPHCM cũng được thành lập tháng 10-1976, là Cơ sở II của Trường Đại học Tài chính Kế toán Hà Nội tại TPHCM (đến năm 1988 trực thuộc Bộ Tài chính).
Đến 27-1-1995, Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị định 16/CP về việc thành lập Đại học Quốc gia TPHCM, sau đó Bộ trưởng Bộ GD-ĐT ban hành Quyết định số 2819/GD-ĐT ngày 9-7-1996 thành lập Trường Đại học Kinh tế thuộc Đại học Quốc gia TPHCM trên cơ sở hợp nhất Trường Đại học Kinh tế TPHCM, Trường Đại học Tài chính Kế toán TPHCM và Khoa Kinh tế của Trường Đại học Tổng hợp TPHCM.
Ngày 10-10-2000, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 118/2000/QĐ-TTg, thay đổi tổ chức của Đại học Quốc gia TPHCM, trong đó tách Trường Đại học Kinh tế ra khỏi Đại học Quốc gia TPHCM, trở thành Trường Đại học Kinh tế TPHCM (UEH) trực thuộc Bộ GD-ĐT.
Kể từ đó, UEH bắt đầu hành trình tự chủ đại học trên nền tảng truyền thống đáng tự hào của mình. Đến năm 2014, UEH vinh dự trở thành trường đại học công lập đầu tiên của Việt Nam được Thủ tướng Chính phủ tín nhiệm trao quyền tự chủ đại học trong mọi hoạt động.
Khởi đầu (1975 - 1976) là trường đại học khối ngành kinh tế, quản lý đầu tiên của miền Nam sau giải phóng với nhiệm vụ đào tạo, nghiên cứu đáp ứng nhu cầu cấp bách của đất nước, UEH đã thực hiện những bước đi ban đầu với phương châm lấy “Giáo dục chất lượng” làm cơ sở cho quá trình “Xây dựng nền tảng” (1977-1985).
Trong giai đoạn này, UEH đóng vai trò quan trọng trong thực hiện nhiệm vụ đào tạo, nghiên cứu, tư vấn theo yêu cầu Nhà nước, phục vụ cho quá trình tái thiết đất nước sau chiến tranh, đồng thời tham gia hoạt động hoạch định chính sách phát triển của đất nước. Cùng với đường lối đổi mới của đất nước, UEH đã có giai đoạn “Đổi mới và Phát triển” (1986 -2000), tham gia đào tạo nhân lực, đóng góp chính sách cho công cuộc đổi mới của Việt Nam.
Trường cũng đã mạnh dạn cải cách nội dung chương trình đào tạo, đưa nhiều môn học mới liên quan đến yêu cầu vận hành nền kinh tế thị trường vào chương trình đào tạo; các hoạt động liên kết, hợp tác quốc tế được quan tâm và chú trọng bằng việc ra đời nhiều chương trình đào tạo liên kết quốc tế. Giai đoạn 2000-2010, UEH khẳng định thương hiệu là một trường đại học công lập trọng điểm quốc gia, có uy tín, chất lượng, từng bước hội nhập tri thức toàn cầu.
Chương trình đào tạo không ngừng cập nhật theo hướng hiện đại, khoa học, tiệm cận thế giới; hoạt động nghiên cứ khoa học (NCKH) phát triển mạnh mẽ, sâu rộng, tăng cường công bố quốc tế; triển khai nhiều hoạt động hợp tác với các địa phương, doanh nghiệp; nhiều chương trình, đề tài nghiên cứu cấp Nhà nước, cấp Bộ và các tỉnh, thành.
Trong 10 năm kế tiếp (2011-2020), UEH đã thực hiện quá trình “Quốc tế hóa và Tự chủ” bằng những đột phá trong các hoạt động Giáo dục toàn diện - Nghiên cứu vượt trội, thực hiện triết lý “giảng dạy những gì các trường hàng đầu trên thế giới đang dạy và dạy theo phương pháp của chính những trường này đang thực hiện”, khẳng định được vai trò tiên phong của một trường đại học có uy tín hàng đầu trong giáo dục và đào tạo, NCKH và tư vấn khoa học kinh tế, quản trị và luật ở Việt Nam và khu vực. Đồng thời, từng bước tham gia các bảng xếp hạng thế giới.
Với những nỗ lực không ngừng và những thành tích to lớn đối với sự nghiệp giáo dục, đào tạo, EUH đã được Đảng, Nhà nước, các cấp, các ngành ghi nhận, đánh giá cao với nhiều phần thưởng, danh hiệu cao quý được trao tặng như: Danh hiệu Anh hùng Lao động, Huân chương Độc lập, Huân chương Lao động, cờ thi đua Chính phủ, cờ thi đua của các bộ ngành và nhiều Bằng khen của các bộ, UBND các tỉnh/thành;... cùng sự ghi nhận của cộng đồng quốc tế thông qua các bảng xếp hạng uy tín như: UEH thuộc tốp 25 trường đại học hàng đầu trên thế giới về lĩnh vực chuyển giao tri thức, theo tiêu chuẩn “Đóng góp cho sự phát triển nghề nghiệp suốt đời” liên tiếp trong 5 năm (U-Multirank 2016-2020); là trường đại học khối ngành kinh tế đầu tiên và duy nhất Việt Nam vào bảng xếp hạng QS 601+ châu Á năm 2021 và giữ vị trí tốp đầu nhiều bảng xếp hạng uy tín khác (bảng xếp hạng quốc tế các cơ sở nghiên cứu SCImago; bảng xếp hạng đánh giá năng lực số hóa và mức độ lan tỏa, ảnh hưởng về tài nguyên học thuật Webometrics; bảng xếp hạng uy tín học thuật Eduniversal…).
Trong kỷ nguyên 4.0 với những phát triển không ngừng của công nghệ, UEH một lần nữa tiên phong xây dựng một nền giáo dục toàn diện hơn, đóng góp cho chất lượng cuộc sống tốt hơn, gắn kết hơn nữa với cộng đồng và xã hội, Trường Đại học Kinh tế TPHCM thực hiện chiến lược tái cấu trúc, nâng cấp Trường Đại học Kinh tế TPHCM thành Đại học UEH đa ngành và bền vững (giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn 2030). Với nhận diện thương hiệu cùng slogan mới của UEH “Unbounded creativity. Empowered futures. Holistic values” - “Thỏa sức sáng tạo. Chủ động tương lai. Toàn diện giá trị” và chính thức ra mắt 3 trường thuộc UEH vào ngày 27-10-2021:
(1) Trường Kinh doanh UEH (UEH College of Business) đào tạo nhân lực chất lượng cao, đẩy mạnh quan hệ quốc tế, nghiên cứu, tư vấn và chuyển giao tri thức mới trong lĩnh vực Kinh doanh, Tài chính - Ngân hàng - Bảo hiểm, Kế toán - Kiểm toán, Du lịch, Khách sạn, Thể thao và Dịch vụ cho các cá nhân đến cộng đồng doanh nghiệp, học giả, nhà quản lý trong khu vực và trên thế giới.
(2) Trường Kinh tế, Luật và Quản lý nhà nước UEH (UEH College of Economics, Law and Government) đào tạo nhân lực chất lượng cao, đẩy mạnh quan hệ quốc tế, nghiên cứu, tư vấn và chuyển giao tri thức mới trong lĩnh vực Kinh tế và hành vi, Tài chính công, Quản lý nhà nước, Pháp luật, Môi trường cho các nhà hoạch định chính sách, quản lý, giới học giả và cộng đồng doanh nghiệp trong khu vực và trên thế giới.
(3) Trường Công nghệ và thiết kế UEH (UEH College of Technology and Design) đào tạo nhân lực chất lượng cao, đẩy mạnh quan hệ quốc tế, nghiên cứu, tư vấn và chuyển giao tri thức mới trong lĩnh vực Toán, Thống kê, Hệ thống thông tin kinh tế, Khoa học dữ liệu, Công nghệ, Máy tính, Đổi mới sáng tạo, Kiến trúc, Quy hoạch, Thiết kế cho các nhà hoạch định chính sách, quản lý, giới học giả và cộng đồng doanh nghiệp trong khu vực và trên thế giới.
Tái cấu trúc trở thành Đại học UEH đa ngành và bền vững là một quyết định có ý nghĩa quan trọng với UEH nhưng là tất yếu đối với việc duy trì và phát huy thành quả trong 45 năm qua, là đòi hỏi của bối cảnh thời đại toàn cầu hóa, là sứ mạng đóng góp cho tri thức nhân loại và là trách nhiệm của UEH đối với xã hội, đất nước. Thử thách phía trước sẽ rất nhiều, nhưng toàn thể UEHer, với giá trị và sức mạnh truyền thống vốn có cùng với sự gắn kết của cộng đồng sẽ nỗ lực để đạt được kỳ vọng và thành quả như các thế hệ đi trước.