Sáng 22-7, tại Hội trường Diên Hồng, Nhà Quốc hội, tiếp tục diễn ra Hội nghị toàn quốc nghiên cứu, học tập, quán triệt Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ 5 khóa XIII.
Hội nghị do Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng tổ chức bằng hình thức trực tuyến từ điểm cầu Trung ương tại Hội trường Diên Hồng, Nhà Quốc hội đến điểm cầu các đảng ủy, tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương, đường truyền mở rộng đến cơ sở.
Trong sáng 22-7, hội nghị đã nghe đồng chí Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương truyền đạt chuyên đề “Tăng cường củng cố, xây dựng tổ chức cơ sở Đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong giai đoạn mới”.
Vừa qua, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ký ban hành Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 16-6-2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tăng cường củng cố, xây dựng tổ chức cơ sở Đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong giai đoạn mới.
Báo cáo tại hội nghị, đồng chí Trương Thị Mai cho biết, toàn Đảng có 51.988 tổ chức cơ sở đảng. Đến thời điểm này, chúng ta có 28 loại hình đảng bộ, chi bộ cơ sở đã được Ban Bí thư ban hành quy định.
Một số tổ chức, cơ sở đảng chưa thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ. Theo đồng chí Trương Thị Mai, nguyên tắc tập trung dân chủ là một trong nguyên tắc cốt tử của Đảng ta. Vừa rồi, chúng ta kỷ luật một số tổ chức Đảng, cơ bản là vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ.
“Dùng ý chí của người đứng đầu áp đặt chủ quan, không tôn trọng dân chủ; nhưng ngược lại có một số nơi thả nổi, người đứng đầu không chịu trách nhiệm, sợ trách nhiệm. Cả hai việc này đều không tốt cho Đảng, vì vậy, nguyên tắc tập trung dân chủ phải được tiếp tục, làm rõ và phải được cụ thể hóa để dễ thực hiện, dễ chấp hành”, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương nêu.
Về tình hình thi hành kỷ luật đảng, nhiệm kỳ 2016 - 2020, có 664 tổ chức cơ sở đảng bị thi hành kỷ luật (khiển trách 503 tổ chức, cảnh cáo 161 tổ chức), tăng 114 tổ chức so với nhiệm kỳ 2010 - 2015, trung bình mỗi năm thi hành kỷ luật hơn 100 tổ chức cơ sở Đảng (khoảng 0,2%).
Theo đồng chí Trương Thị Mai, 0,2% là thấp trong hơn 50.000 tổ chức cơ sở đảng nhưng không thể xem thường, mỗi một nơi, tổ chức cơ sở đảng bị kỷ luật thì ở đó lòng tin của nhân dân bị giảm sút. Năm 2021, dù đang dịch bệnh nhưng chúng ta đã thi hành kỷ luật 223 tổ chức đảng (khiển trách 159 tổ chức; cảnh cáo 64 tổ chức).
“Sau này, đề nghị đồng chí Trần Cẩm Tú - Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương - phối hợp. Ở đâu, tổ chức cơ sở đảng bị kỷ luật phải thay cấp ủy viên, bởi không thay thì sẽ không có được lòng tin của dân, bởi bộ phận này nằm sát cơ sở, với dân. Không thể để mấy ông cán bộ bị kỷ luật ngồi đó mãi để ảnh hưởng lòng tin của dân với Đảng, trong khi đó hàng chục ngàn tổ chức cơ sở đảng làm tốt”, đồng chí Trương Thị Mai nói.
Về chất lượng đảng viên, đồng chí Trương Thị Mai cho rằng một bộ phận đảng viên có năng lực, trình độ, trách nhiệm chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới; phai nhạt lý tưởng cách mạng, thiếu bản lĩnh chính trị, đấu tranh tự phê bình và phê bình yếu; tinh thần trách nhiệm, ý chí phấn đấu giảm sút; chưa gương mẫu, sống thực dụng; suy thoái, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", vi phạm nguyên tắc, kỷ luật đảng, vi phạm pháp luật. Nhận thức về Đảng, động cơ phấn đấu vào Đảng của không ít đảng viên chưa đúng, không trong sáng.
“Ngay từ lúc vào Đảng mà anh có động cơ không đúng, không trong sáng thì gắn bó với Đảng cũng khó trong sáng. Do đó, phải xem xét kỹ. Người vào Đảng thì động cơ phải trong sáng. Tôi nói không biết có chủ quan không nhưng một người vào Đảng không trong sáng thì cả cuộc đời đi theo Đảng cũng như thế”, đồng chí Trương Thị Mai nêu.
Bước vào Đảng với động cơ trong sáng thì mới hy vọng cả cuộc đời người ta đi theo Đảng trong sáng, đúng đắn. Đảng mong muốn một người đi với Đảng suốt đời, một người được đề bạt, bổ nhiệm thì phải tiếp tục phát triển. “Rất tiếc có một bộ phận cán bộ, đảng viên giữa đường gãy cánh. Đó là điều rất là buồn”, Trưởng Ban tổ chức Trung ương nêu quan điểm.
Chỉ ra những nguyên nhân của tình trạng này, đồng chí Trương Thị Mai cho rằng, có nguyên nhân từ vấn đề nhận thức. Nhận thức của một số cấp ủy, một bộ phận cán bộ, đảng viên, trong đó có cả cán bộ lãnh đạo, quản lý chưa sâu sắc, toàn diện về vai trò, vị trí, yêu cầu nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng và chất lượng đội ngũ đảng viên; năng lực lãnh đạo, chỉ đạo của một số cấp ủy chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ. Một số tổ chức cơ sở đảng buông lỏng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, chưa nắm chắc diễn biến tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của đảng viên; đánh giá, xếp loại chất lượng tổ chức cơ sở đảng, đảng viên còn biểu hiện nể nang, hình thức, nặng về thành tích; chưa làm tốt công tác quản lý, kiểm tra, giám sát đảng viên, việc chuyển sinh hoạt đảng, xét miễn sinh hoạt đảng còn lỏng lẻo; chưa thường xuyên rà soát, kiên quyết sàng lọc đưa đảng viên không đủ tư cách ra khỏi Đảng. Công tác phát triển đảng viên ở một số nơi còn hạn chế, nặng về số lượng, chưa quan tâm giáo dục lý tưởng cách mạng và rèn luyện, thử thách đối với quần chúng phấn đấu vào Đảng; chất lượng một số đảng viên mới còn hạn chế. Một số quy định, hướng dẫn về tổ chức cơ sở đảng, đảng viên chậm được nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung.
Đồng chí Trương Thị Mai cho rằng, cần bồi dưỡng đảng viên trẻ. “Vừa qua tôi dự lễ kết nạp đảng viên cho 2 em học sinh lớp 12, là học sinh giỏi quốc gia, tham dự thi quốc tế, tôi rất mừng. Có nhiều những đảng viên trẻ như thế, sẽ rất yên tâm”, đồng chí Trương Thị Mai phát biểu. Đồng thời Trưởng Ban Tổ chức Trung ương cho rằng, hiện nay, một số nơi chưa quan tâm phát triển công tác đảng viên, nhiều nơi kết nạp đảng viên mới còn chạy theo số lượng, chưa chú trọng chất lượng.
Về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu mà nghị quyết của Trung ương đã đề ra, đồng chí Trương Thị Mai cho biết, trước hết phải củng cố, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng. Đổi mới, hoàn thiện tổ chức các loại hình tổ chức cơ sở đảng. “Chúng tôi sẽ báo cáo Ban Bí thư các vấn đề: mô hình tổ chức cơ sở đảng đặc thù, như thế sẽ tạo điều kiện cho những đảng viên không đủ điều kiện để sinh hoạt chi bộ trực tiếp, hoặc những chi bộ quá đông đảng viên… Sẽ có nghiên cứu, tổng kết để trình Trung ương”, đồng chí Trương Thị Mai cho biết.
Cũng theo đồng chí Trương Thị Mai, cần tiếp tục thực hiện nghiêm chế độ sinh hoạt chi bộ, sinh hoạt cấp ủy; biến sinh hoạt chi bộ thành nơi sinh hoạt chính trị thực sự, thực chất. Các cấp ủy viên, cán bộ lãnh đạo, quản lý, nhất là người đứng đầu phải gương mẫu, nêu cao trách nhiệm đối với công tác xây dựng Đảng ở đảng bộ, chi bộ nơi mình sinh hoạt; chịu trách nhiệm khi tổ chức Đảng nơi mình đang sinh hoạt yếu kém, xảy ra tham nhũng, tiêu cực.
Một giải pháp quan trọng mà nghị quyết đề ra, đó là thường xuyên rà soát, sàng lọc, kiên quyết đưa đảng viên không đủ tư cách ra khỏi Đảng; kịp thời chấn chỉnh đối với đảng viên không hoàn thành nhiệm vụ, đảng viên không thực hiện đúng quy định về chuyển sinh hoạt đảng; đảng viên vi phạm kỷ luật đảng, pháp luật Nhà nước; đảng viên thiếu gương mẫu, uy tín thấp.
Các giải pháp quan trọng khác là tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng; đẩy mạnh và nâng cao chất lượng công tác kết nạp đảng viên; phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân tham gia xây dựng, nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên.