Theo báo cáo của đoàn giám sát về “Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng” được trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) sáng nay 11-4, trong khuôn khổ phiên họp thứ 22, trong 3 năm 2020-2022, tổng số tiền đã huy động để phòng, chống dịch Covid-19 là hơn 236.452,549 tỷ đồng.
 |
Quang cảnh phiên họp |
Vướng trong thanh quyết toán cho hơn hàng trăm ngàn tỷ đồng
Trong số 236.452,549 tỷ đồng nói trên, số huy động từ nguồn ngân sách nhà nước (NSNN) 189.404,549 tỷ đồng, từ các nguồn khác 47.048 tỷ đồng.
Tổng số NSNN đã phân bổ cho công tác phòng, chống dịch Covid-19 và hỗ trợ người dân là 131.259,371 tỷ đồng.
Trong đó, kinh phí mua sắm kit test: 2.593,155 tỷ đồng, thu phí dịch vụ xét nghiệm là 534,736 tỷ đồng. Kinh phí mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, thuốc, sinh phẩm (trừ kit test): 5.291,001 tỷ đồng. Kinh phí khám, cấp cứu, điều trị bệnh nhân Covid-19: 719,871 tỷ đồng. Kinh phí sàng lọc, thu dung, cách ly y tế (F1, F2…): 89,958 tỷ đồng. Kinh phí xây dựng mới, sửa chữa, nâng cấp cơ sở điều trị, cơ sở cách ly, bệnh viện dã chiến: 403,872 tỷ đồng...
Bên cạnh những kết quả đạt được, vấn đề nổi lên hiện nay là vướng mắc trong việc phân bổ, quản lý, sử dụng, thanh toán, quyết toán nguồn lực từ NSNN. Các quy định hướng dẫn mua sắm vật tư, trang thiết bị chậm được điều chỉnh, dẫn đến tâm lý lo ngại, sợ sai từ sau các vụ việc tiêu cực đã được phát hiện. Sai phạm trong mua sắm vẫn còn ở nhiều mức độ khác nhau, có vụ việc đến mức phải xử lý hình sự.
 |
Thành viên UBTVQH dự họp |
Những vướng mắc về thủ tục, hồ sơ thanh quyết toán chưa được các cơ quan quản lý nhà nước hướng dẫn kịp thời hoặc đề xuất với cấp có thẩm quyền để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc; chậm chi trả chế độ hỗ trợ cán bộ trực tiếp làm công tác phòng, chống dịch và chi hỗ trợ người dân, người lao động và doanh nghiệp.
Việc tiếp nhận trang thiết bị, phương tiện, thuốc, sinh phẩm, hóa chất được tài trợ thiếu thủ tục, hồ sơ, không xác định được giá trị tài sản dẫn đến không đủ cơ sở pháp lý trong việc xác nhận quyền sở hữu toàn dân, quản lý, theo dõi, hạch toán.
Trong nước chưa chủ động được nguồn thuốc, vaccine, trang thiết bị y tế, sinh hóa phẩm; một số tỉnh, thành phố tuy đã có kế hoạch ứng phó nhưng nguồn lực tại chỗ chưa thể đáp ứng ngay, chưa đảm bảo được nguồn lực cho công tác phòng, chống dịch nhất là trong giai đoạn dịch bùng phát nhanh, phức tạp, thực hiện giãn cách kéo dài.
Thẳng thắn chỉ rõ “địa chỉ trách nhiệm” chính trong các tồn tại, hạn chế nêu trên thuộc về Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và người đứng đầu các bộ, ban, ngành và các địa phương, song báo cáo giám sát cũng cho rằng Quốc hội, HĐND có phần trách nhiệm khi công tác theo dõi, giám sát việc triển khai thực hiện luật chưa thực hiện thường xuyên, liên tục.
Kiến nghị hướng xử lý cụ thể
Từ kết quả giám sát, đoàn giám sát kiến nghị Quốc hội ban hành nghị quyết sau giám sát, trong đó cho phép thanh toán, quyết toán một số chi phí, xác lập tài sản sở hữu toàn dân liên quan đến công tác phòng, chống dịch Covid-19 và phải hoàn thành trước 31-12-2023.
Cụ thể là:
Cho phép thanh toán, quyết toán chi phí đối với thuốc, vật tư, hóa chất, trang thiết bị thực tế sử dụng phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19 đã thực hiện dưới các hình thức tạm ứng, vay, mượn trước ngày 31-12-2022 theo giá và thủ tục thanh toán do Chính phủ quy định.
Cho phép thanh toán, quyết toán chi phí đã cung cấp thực tế dịch vụ xét nghiệm SARS-CoV-2 theo cơ chế đặt hàng nhưng chưa có hợp đồng đặt hàng theo khối lượng thực tế phát sinh, theo giá do UBND cấp tỉnh quyết định.
Cho phép xác lập quyền sở hữu toàn dân đối với các tài sản được tài trợ, cho, biếu, tặng từ ngày 1-1-2020 đến hết ngày 31-12-2022 tại các cơ quan Nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập thực tế đã tiếp nhận, quản lý, sử dụng nhưng vì lý do khách quan nên không có đủ hồ sơ, tài liệu, không xác định giá trị hoặc giá trị tài trợ trong biên bản tài trợ có sự chênh lệch cao hơn so với giá mặt hàng tương đương được công bố, công khai trên thị trường hoặc trên cổng thông tin của cơ quan chức năng. Chính phủ hướng dẫn việc thành lập hội đồng để xác nhận giá trị tài sản xác lập quyền sở hữu toàn dân đối với các tài sản quy định tại nghị quyết.
Cuộc giám sát có phạm vi toàn quốc về nội dung việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid- 19 từ ngày 1-1-2020 đến hết ngày 31-12-2022 và về việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng từ ngày 1-1-2018 đến hết ngày 31-12-2022.
