Trưng bày 80 tác phẩm nghệ thuật nhân kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa

Triển lãm Nghệ sĩ là chiến sĩ giới thiệu 80 tác phẩm sáng tác từ 1945 đến 1954 của các thế hệ họa sĩ Mỹ thuật Đông Dương, Mỹ thuật Gia Định và Mỹ thuật kháng chiến. Từ những người con của mọi miền đất nước, các họa sĩ đã trở thành chiến sĩ trên mặt trận văn hóa, lấy nhiệm vụ phụng sự Tổ quốc, hạnh phúc của nhân dân làm niềm cảm hứng, đề tài sáng tác.

Hòa mình và tham gia vào những đoàn quân Nam tiến, dân công, Hội Văn hóa Cứu quốc, Thanh niên Cứu quốc, bộ đội, du kích…, người nghệ sĩ - chiến sĩ đã kịp thời ghi lại những hình ảnh chân thực, giàu cảm xúc về lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết, thi đua tăng gia sản xuất, giết giặc lập công của đồng bào và quân dân cả nước.

Trong số này có thể kể đến nhiều tác phẩm tiêu biểu như: Dao găm rèn cho du kích (1945, Nguyễn Hiêm), Làm kíp lựu đạn (1947, Nguyễn Đỗ Cung), Đoàn kết chống xâm lăng (1947, Văn Giáo), Du kích Bến Tre (1948, Diệp Minh Châu), Dân công kháng chiến (1948, Lê Quốc Lộc), Kéo bễ lò rèn (1951, Trần Văn Cẩn), Bộ đội nghỉ trong hang (1951, Tô Ngọc Vân), Làm lán trú quân (1952, Nguyễn Trọng Hợp), Tay bừa tay súng (1954, Huỳnh Văn Thuận), Đi cấy (1954, Nguyễn Văn Tỵ) …

Tác phẩm “Thổ, Nùng, Mán, Kinh đoàn kết đuổi giặc Pháp” của Trần Văn Cẩn, giai đoạn 1947-1954, với chất liệu giấy

Theo TS Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, những tác phẩm hội họa được trưng bày tại triển lãm sẽ mang đến cho công chúng cảm nhận rõ nét hơn về một giai đoạn lịch sử đặc biệt, bản Đề cương về văn hóa Việt Nam đã vạch ra phương hướng đấu tranh đúng đắn chống thực dân, phát xít, xây dựng đường lối văn hóa mới của Đảng.

Đặc biệt, bản Đề cương có tác động tích cực, thức tỉnh đội ngũ văn nghệ sĩ, trong đó có nhiều họa sĩ đã rũ bỏ tâm thế “Mơ theo trăng và vơ vẩn cùng mây”, để lại sau lưng những hào nhoáng chốn phồn hoa đô thị, khoác lên mình chiếc ba lô, theo những đoàn quân suốt dặm trường kháng chiến…

Tác phẩm "Dao găm rèn cho du kích" năm 1945 của Nguyễn Hiêm

Nhiều họa sĩ trong giai đoạn này không chỉ là những chiến sĩ, trực tiếp tham gia cuộc chiến mà còn sử dụng ngôn ngữ đặc trưng của nghệ thuật tạo hình, ghi lại chân thực những sinh hoạt của quân và dân những ngày đầu kháng chiến, đồng thời góp phần tích cực vào công cuộc tuyên truyền chủ trương đường lối của Đảng, ủng hộ khích lệ các phong trào Bình dân học vụ, Diệt giặc đói giặc dốt, Thi đua yêu nước, tăng gia sản xuất, kêu gọi đoàn kết toàn dân, đấu tranh chống ngoại xâm, giành độc lập…

Nhiều tác giả tại triển lãm là những tên tuổi góp phần quan trọng trong lịch sử mỹ thuật Việt Nam cũng như bức tranh nền văn học nghệ thuật nước nhà.

Điểm nhấn là bộ tranh địch vận của họa sĩ Lương Xuân Nhị, một hình thức tuyên truyền góp phần làm dao động tâm lý phía bên kia chiến tuyến. Sử dụng nhiều loại giấy có trong thời điểm đó, bằng các kỹ thuật ký họa chì, mực, vẽ màu nước, bột màu, in…, các họa sĩ đã thể hiện sự quyết tâm, hăng say, sáng tạo trong hành trình làm chiến sĩ, thể hiện niềm tin, sự quyết tâm gánh vác trọng trách của đất nước.

Triển lãm khai mạc 24-2, tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.