Sập bẫy tín dụng đen
Tín dụng đen được hiểu là các tổ chức, cá nhân có hoạt động cho vay trái phép với lãi suất rất cao so với quy định. Tại TPHCM, tín dụng đen tiếp cận người dân bằng cách dán các tờ rơi quảng cáo ở khắp các cột điện, tường rào khu dân cư với nội dung “cho vay trả góp”, “cho vay không thế chấp”, “hỗ trợ vay tiêu dùng”…
Không chỉ thế, trên các trang Zalo, Facebook cá nhân còn có dịch vụ giới thiệu cho vay tiền mặt nhanh trong ngày. Người cần tiền gọi điện thoại liên hệ sẽ được “tư vấn” hết sức nhiệt tình, rằng thủ tục rất đơn giản, chỉ cần xác minh địa chỉ, chứng minh nhân dân, sổ hộ khẩu, giấy phép lái xe… Phương án trả nợ theo ngày, theo tháng với số tiền trên dưới 10 triệu đồng; lãi suất vay “cắt cổ”, khoảng 20%/tháng, tức bằng 240%/năm.
Gọi đến đường dây nóng Báo SGGP, ông L.N.H. (chủ một doanh nghiệp tại quận 12 từng vướng vào tín dụng đen) phản ánh: “Ban đầu tôi vay ngân hàng để làm ăn. Có thời điểm đến hạn trả nợ ngân hàng mà đối tác chưa thanh toán, tôi phải liều vay tín dụng đen để đảo nợ. Rồi lãi mẹ sinh lãi con. Hàng ngày, các chủ nợ chửi bới, đe dọa, khiến tôi không còn tinh thần mà điều hành doanh nghiệp, hoạt động kinh doanh vì thế ngày càng đi vào ngõ cụt, rơi vào tình cảnh vay nợ để trả nợ”.
Nhiều bạn trẻ là sinh viên, công nhân gặp lúc khó khăn, túng thiếu phải đi vay mượn một ít tiền là chuyện bình thường. Nay chỉ cần một cú click chuột là có thể vay tiền nhanh chóng, thậm chí là chỉ trong vòng 30 phút có ngay tiền cần vay mà không phải thế chấp. Do vậy, ngoài những trường hợp túng ngặt còn có nhiều bạn vì ham chơi, thích tiêu xài lãng phí, hoặc cờ bạc, cá độ… đã liều vay tín dụng đen, rồi sau đó bị nhấn chìm trong vòng xoáy nợ nần.
Đừng liều vay “cắt cổ”
Hoạt động cho vay nóng với lãi suất cao là vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, việc xử lý của các cơ quan chức năng ở TPHCM trong thời gian qua chưa mạnh tay, nên vẫn xảy ra nhiều vụ “khủng bố” đòi nợ, gây mất an ninh trật tự, ảnh hưởng đến đời sống xã hội và việc mưu sinh của người dân.
Luật sư Đinh Công Hưng, Trưởng Văn phòng luật sư Đinh Công Hưng (Đoàn luật sư TPHCM), nhận định: “Hoạt động cho vay nặng lãi đang diễn ra rất phổ biến ở TPHCM. Tuy nhiên, do cơ quan chức năng xử lý hời hợt nên vấn đề này tồn tại trong thời gian dài. Với hành vi cho vay nặng lãi thì nhất thiết phải truy cứu trách nhiệm hình sự. Cũng cần có những quy định cụ thể chế tài đối với những hành vi vi phạm liên quan đến cho vay nặng lãi mà chưa đến mức truy cứu hình sự. Các cơ quan chức năng liên quan ở TPHCM cần siết chặt quản lý để phát hiện và xử lý nghiêm minh. Đối với người dân, cần nâng cao nhận thức về hiểu biết pháp luật để hiểu đúng về tín dụng đen, từ đó có ý thức loại trừ nhu cầu vay lãi suất cao vì tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý cho chính người đi vay”.
Khi mức sống ngày càng nâng cao, chi phí ngày càng tăng, thì việc lên kế hoạch tiết kiệm bắt đầu từ những khoản tiền đều đặn hàng tháng là vô cùng cần thiết. Nhiều bạn trẻ với khoản thu nhập thấp nhưng có cách chi tiêu hợp lý, tiết kiệm nên không vướng vào nợ nần và thậm chí luôn có sẵn một khoản tiền dự trữ những lúc cần thiết.
Nguyễn Vân Anh (sinh viên Đại học Mở TPHCM) chia sẻ: “Với 3 triệu đồng mà ba mẹ chu cấp hàng tháng, mình vẫn sống ổn định và có một khoản tiền nhỏ dự trữ. Ngoài việc đi học, mình đi làm thêm buổi tối nên có thêm ít tiền để mua sắm vật dụng cá nhân. Dĩ nhiên ai cũng muốn ăn ngon mặc đẹp, vui chơi giải trí, nhưng mình nghĩ cũng nên biết điểm dừng; tiết kiệm, tích góp một chút thì sẽ không vướng vào nợ nần. Để không lún sâu vào vòng xoáy nợ nần, nên có kế hoạch chi tiêu phù hợp, tiết kiệm; nhất là đối với các bạn sinh viên. Lỡ khi gặp tình huống túng ngặt, cũng tuyệt đối không tìm đến tín dụng đen; cần phải xác định được khả năng chi trả của bản thân, tránh vướng vào nợ nần dai dẳng”.
Cách căn cơ để hạn chế tín dụng đen là phải làm tốt hơn nữa các hoạt động tín dụng nhân dân ở cơ sở. Đó là các hình thức hỗ trợ vốn không có lãi hoặc lãi suất thấp, dành cho một số đối tượng đặc biệt nào đó như người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, người có hoàn cảnh ngặt nghèo (tai nạn, bệnh tật, thiên tai…).
