Làng lên phố
Chỉ 2 năm sau khi tỉnh Hà Tây được sáp nhập vào Thủ đô, TP Hà Nội đã thông xe tuyến Đại lộ Thăng Long đúng dịp kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội đánh dấu bước ngoặt mới cho sự phát triển ở khu vực phía Tây với nhiều huyện thuộc tỉnh Hà Tây trước đây như: Ba Vì, Thạch Thất, Quốc Oai, Phúc Thọ và thị xã Sơn Tây, là vùng đất xứ Đoài xưa.
Thời điểm tuyến Đại lộ Thăng Long được thông xe, suốt tuyến đường dài gần 30km, hai bên đường chủ yếu là đồng ruộng, làng mạc thưa thớt dân cư. Tuy nhiên đến nay sau 15 năm trôi qua, những khu vực xung quanh trục đại lộ hiện đại bậc nhất Thủ đô đang có sự phát triển chóng mặt. Tính từ đầu tuyến đường là Trung tâm hội nghị Quốc gia cho tới cuối tuyến đường Khu công nghệ cao Hoà Lạc là rất nhiều các khu đô thị hiện đại như: Đại Mỗ, Tây Mỗ, An Khánh Vinaconex, Vinhomes Smart City… với hàng loạt toà chung cư hiện đại tấp nập cư dân.
 |
Đại lộ Thăng Long- tuyến đường đã góp phần to lớn thúc đẩy phát triển phía Tây TP Hà Nội. Ảnh: QUANG PHÚC |
Không chỉ có góp phần phát triển về hạ tầng và đô thị của phía Tây thành phố mà Đại lộ Thăng Long còn kết nối khu vực trung tâm của Hà Nội với các chuỗi đô thị vệ tinh, đang trong quá trình phát triển như: Xuân Mai, Miếu Môn, Sơn Tây và các khu du lịch giàu tiềm năng như Làng Văn hóa các dân tộc Việt Nam, Ba Vì, Suối Hai… Đặc biệt tuyến đường đã góp phần thúc đẩy phát triển mạnh mẽ Khu Công nghệ cao Hòa Lạc. Đây cũng là con đường đóng vai trò rất quan trọng trong việc phát triển mở rộng Hà Nội về phía Tây và Tây Nam, tạo ra một Thủ đô hiện đại và văn minh.
 |
Một khu đô thị tại phía Tây của TP Hà Nội sau khi địa giới hành chính được được mở rộng. Ảnh: QUANG PHÚC |
Theo đánh giá của UBND TP Hà Nội vào thời điểm Thủ đô Hà Nội được hợp nhất có diện tích 3.328,89 km2 với dân số hơn 6,2 triệu người, gồm 29 quận, huyện, thị xã và 577 xã, phường, thị trấn. Đến nay, qua 15 năm phát triển (từ 2008 - 2023), dân số Hà Nội ước tính trên 8,5 triệu người, có 30 quận, huyện, thị xã và 579 xã, phường, thị trấn.
Theo đồng chí Đinh Tiến Dũng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội, hiện nay TP Hà Nội đang tập trung triển khai tổ chức lập Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 theo hướng văn hiến, văn minh, hiện đại, giữ được văn hóa nông thôn Bắc bộ gắn với làng nghề, di tích văn hóa, lịch sử. Đặc biệt, trong tương lai Thủ đô sẽ phát triển 2 thành phố trực thuộc, gồm: thành phố ở phía Bắc sông Hồng (huyện Mê Linh - Sóc Sơn - Đông Anh) và thành phố phía Tây (Hòa Lạc - Xuân Mai) tập trung về khoa học công nghệ cao và giáo dục.
Kinh tế- xã hội phát triển mạnh mẽ
Sau khi mở rộng địa giới hành chính, trong suốt những năm qua, TP Hà Nội luôn nhận được sự quan tâm, lãnh đạo thường xuyên, trực tiếp của Trung ương Đảng, Quốc hội và Chính phủ; sự phối hợp giúp đỡ của các bộ, ngành trung ương, các đơn vị, địa phương, của các nhà trí thức, nhà khoa học và sự ủng hộ, động viên to lớn của nhân dân cả nước. Một số cơ chế, chính sách được ban hành đã tạo điều kiện cho Hà Nội huy động mọi nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh và đối ngoại.
 |
TP Hà Nội sau khi được mở rộng địa giới hành chính đã có sự phát triển mạnh mẽ rất hiện đại. Ảnh: QUANG PHÚC |
Do đó, nền kinh tế Thủ đô luôn giữ vị trí đầu tàu và là động lực phát triển Vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ và ngày càng đóng vai trò quan trọng đối với kinh tế của cả nước. Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) giai đoạn 2008 - 2010 (theo quy mô chưa thay đổi) đạt 9,68%/năm. Giai đoạn 2011 - 2022 (theo quy mô GRDP điều chỉnh) GRDP tăng bình quân 6,67%/năm; trong đó, dịch vụ tăng 6,77%; công nghiệp - xây dựng tăng 8,19%; nông nghiệp tăng 2,87%. Hà Nội luôn duy trì tăng trưởng cao, bình quân giai đoạn 2011 - 2022, GRDP tăng gấp 1,12 lần so với mức tăng chung cả nước. Năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh được cải thiện, năng suất lao động năm 2022 đạt 291,3 triệu đồng/lao động (giá hiện hành), gấp 2,34 lần năm 2011 (124,5 triệu đồng/lao động) và gấp 1,6 lần bình quân cả nước (181,1 triệu đồng/lao động).
 |
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát động khởi công xây dựng đường Vành đai 4- Vùng Thủ đô. Ảnh: QUANG PHÚC |
Năm 2022, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu của TP Hà Nội đạt hơn 58 tỷ USD (gấp 1,93 lần so với năm 2008). Lạm phát được kiểm soát tốt; thực hiện quản lý, điều hành hiệu quả giá cả theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước; chỉ số giá tiêu dùng giảm từ mức 18% năm 2011 còn 3,4% năm 2022, góp phần quan trọng ổn định tình hình kinh tế vĩ mô cả nước.
Ngành công nghiệp được tích cực cơ cấu lại, tăng tỷ trọng các ngành chế biến, chế tạo và phát triển công nghệ cao. Giai đoạn 2011 - 2022, công nghiệp và xây dựng tăng bình quân 8,19%/năm (cao hơn bình quân chung 6,67%). Một số lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao đã có bước phát triển khá. Hà Nội luôn chú trọng phát triển kinh tế tri thức, kinh tế số, là địa phương dẫn đầu cả nước về doanh thu công nghiệp ICT (đạt khoảng 320 nghìn tỷ đồng), với khoảng gần 8.500 doanh nghiệp công nghệ thông tin và có 2/5 khu công nghiệp công nghệ thông tin tập trung của cả nước.
 |
Hà Nội chú trọng phát triển công nghệ cao trong sản xuất. Ảnh: QUANG PHÚC |
Thu ngân sách nhà nước trên địa bàn từ 2008 đến nay đều hoàn thành và vượt dự toán thu được trung ương giao. Giai đoạn 2008 - 2022, tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội trên địa bàn Thủ đô huy động gần 4,04 triệu tỷ đồng, tăng hàng năm 11,04%. Thành phố triển khai nhiều giải pháp, đã thu hút mới trên 4.500 dự án FDI với tổng vốn đầu tư đăng ký trên 33 tỷ USD; các doanh nghiệp FDI đã đóng góp trên 10% thu ngân sách và 11% vốn đầu tư phát triển toàn xã hội.
Gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa
Đặc biệt không chỉ quan tâm phát triển hạ tầng, kinh tế- xã hội, sau khi được mở rộng địa giới hành chính, TP Hà Nội luôn quan tâm phát triển nông nghiệp, nông thôn. Đến nay, đã có 15/18 huyện, thị xã đạt chuẩn nông thôn mới (còn 3 huyện: Mỹ Đức, Ứng Hoà, Ba Vì đang hoàn thiện hồ sơ); 382/382 xã đạt chuẩn nông thôn mới; đã có 111 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 20 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Diện mạo nông thôn đổi thay tích cực theo hướng ngày một văn minh, hiện đại, các giá trị bản sắc văn hóa truyền thống vẫn được lưu giữ và phát huy.
Hiện Hà Nội có 1.350 làng nghề và làng có nghề, thu hút hàng chục nghìn lao động, trong đó 313 làng được công nhận là làng nghề, làng nghề truyền thống.
 |
Vùng nông thôn, ngoại thành Hà Nội không ngừng phát triển đổi mới sau khi được mở rộng địa giới hành chính. Ảnh: QUANG PHÚC |
Bên cạnh đó, Hà Nội là địa phương đầu tiên trong nước hoàn thành tổng kiểm kê, đánh giá, phân loại di tích và bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể với 5.922 di tích và 1.793 di sản văn hóa phi vật thể. Các mô hình làng văn hóa, thôn, tổ dân phố văn hóa, gia đình văn hóa dần đi vào thực chất. Nhiều di sản văn hóa, danh hiệu cao quý được UNESCO vinh danh. Đặc biệt sau kỷ niệm 20 năm “Thành phố vì hòa bình” năm 2019, Hà Nội là địa phương đầu tiên của Việt Nam được tổ chức UNESCO công nhận là thành viên của “Mạng lưới thành phố sáng tạo” với lĩnh vực đăng ký tham gia là “Thiết kế sáng tạo”, là cơ hội, điều kiện thuận lợi để Thủ đô Hà Nội triển khai đẩy mạnh khởi nghiệp sáng tạo, phát triển công nghiệp văn hóa, định vị thương hiệu, quảng bá hình ảnh và hướng tới trở thành một thành phố sáng tạo tiêu biểu của khu vực Đông Nam Á, điểm đến của tri thức và sáng tạo trên thế giới.
 |
Phố đi bộ quanh hồ Hoàn Kiếm luôn đông nghịt người dân và du khách mỗi dịp cuối tuần. Ảnh: QUANG PHÚC |
Cùng với đó, công tác chăm lo cho con người và xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh chuyển biến tích cực. Việc ban hành, thực hiện quy tắc ứng xử nơi công sở và nơi công cộng tạo được chuyển biến từ nhận thức đến hành động, góp phần bồi đắp nền tảng văn hóa, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh.
 |
Việc xây dựng hình ảnh người Hà Nội thanh lịch văn minh luôn được thành phố quan tâm. Ảnh: QUANG PHÚC |
Đối với lĩnh vực du lịch được chú trọng phát triển, dần trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, được xếp hạng trong nhóm 10 thành phố có tăng trưởng du lịch nhanh nhất thế giới, đứng thứ 15 trong danh sách 25 điểm đến du lịch phổ biến nhất trên thế giới.
Năm 2022, tổng khách du lịch đến Hà Nội đạt 18,7 triệu lượt khách, trong đó khách quốc tế 1,5 triệu lượt (bằng 21,4% mục tiêu năm 2025). 6 tháng đầu năm 2023, tổng khách du lịch đạt 12,33 triệu lượt (so với cùng kỳ năm 2022 tăng 42%); dự kiến cả năm 2023 thu hút 22 triệu lượt khách du lịch.
