Nguy cơ cháy bất cứ lúc nào
Bước vào đầu mùa khô năm nay, trên địa bàn TPHCM liên tiếp xảy ra nhiều vụ cháy cỏ. Trong đó, nhiều vụ cháy lớn như vụ xảy ra vào ngày 1-2 tại bãi cỏ trên đường Phan Chu Trinh (phường 26, quận Bình Thạnh). Người dân bị một phen hoảng hốt bởi đám cháy xảy ra cạnh khu chung cư cao tầng 1050, nơi có đông người sinh sống. Vụ cháy ở bãi cỏ trên đường Cây Keo (phường Tam Phú, TP Thủ Đức) xảy ra ngày 14-4, đã khiến cả ngàn mét vuông cỏ bị lửa thiêu rụi, uy hiếp các khu dân cư xung quanh. Ngày 17-3, lửa bùng phát tại bãi cỏ ở khu D2-D10 của Khu Công nghệ cao TPHCM (phường Thạnh Mỹ Lợi, TP Thủ Đức), gặp lúc gió mạnh, trong 1 giờ đã lan rộng đến 5.000m2, khói bụi bay xa hàng kilômét, lên đến khu vực Trường Đại học Quốc gia TPHCM… Mặc dù các vụ cháy không gây chết người, nhưng để nỗi lo lắng cho người dân, người lao động trong các khu dân cư, nhà máy xung quanh đám cháy.
Những ngày giữa tháng 4, khi mùa khô vào đỉnh điểm, trời nắng kéo dài, nhiệt độ ngoài trời luôn ở mức cao càng làm cho cây cỏ khô héo, nguy cơ cháy càng cao. Những bãi cỏ trên đường Phan Chu Trinh (phường 6, quận Bình Thạnh), đường Phạm Văn Đồng (phường Linh Đông, TP Thủ Đức), Khu Công nghệ cao TPHCM (phường Long Thạnh Mỹ, TP Thủ Đức)… cũng đã bạc trắng vì nắng nóng.
Phường Long Thạnh Mỹ (TP Thủ Đức) là một trong những “điểm nóng” về cháy cỏ. Ông Trần Nguyễn Quốc Thịnh, Phó Chủ tịch UBND phường Long Thạnh Mỹ, cho biết, trên địa bàn phường có nhiều khu cỏ rộng từ hàng trăm đến vài ngàn mét vuông, có nguy cơ cháy cao.
Cụ thể như bãi cỏ ở khu đất Công ty A Sung (hẻm 18 đường Hoàng Hữu Nam); khu tái định cư Phước Thiện của Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích quận 9; dự án đầu tư xây dựng Trường Đại học Kiến trúc TPHCM… Nhưng “nóng” nhất là các bãi cỏ tại Khu công nghệ cao, như bãi cỏ tại khu đất đường D9-D8 của Công ty Silicon; khu lưu trú công nhân, cuối đường số 4 khu phố Giãn Dân; khu nhà ở chuyên gia…
Có mặt tại Khu Công nghệ cao TPHCM, nơi đã xảy ra vụ cháy cỏ vào ngày 17-3 lan rộng 5.000m2, chúng tôi càng cảm thấy nguy cơ cháy gần hơn bao giờ hết. Xen giữa nhà máy, trụ sở công ty là những bãi lau sậy, cỏ dại cao quá đầu người, rộng đến hàng ngàn mét vuông. Dưới trời nắng gắt, những bãi cỏ đan dày, lá đã khô quắt, bạc trắng dần. Với tình trạng nắng nóng kéo dài trong ngày, nền nhiệt cao như hiện nay, chỉ một sơ suất nhỏ trong sinh hoạt là ngọn lửa bùng phát, lan rộng, hậu quả rất khó lường.
Truy trách nhiệm của chủ đất
Cứ đến mùa khô, người dân TPHCM sinh sống, làm việc gần các bãi cỏ hoang, dự án “treo” lại canh cánh nỗi lo cháy cỏ. Những năm trở lại đây, thời tiết biễn biến thất thường, nắng nóng kéo dài cùng với nhiều dự án “treo”, bãi cỏ hoang đã khiến các vụ cháy cỏ ngày nhiều và nghiêm trọng hơn. Người dân ở chung cư 1050 đường Phan Chu Trinh (quận Bình Thạnh) cho biết, vụ cháy xảy ra vào ngày 1-2 không phải là lần đầu tiên, mà nơi đây đã 3 lần xảy ra cháy cỏ. Cứ đến mùa khô, khi bãi cỏ chuyển từ màu xanh sang màu vàng là đám cháy bùng phát.
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Hải, Phó Chủ tịch phường An Phú (TP Thủ Đức), thông tin, đầu mùa khô, trên địa bàn phường cũng đã xảy ra cháy cỏ ở một dự án “treo”. Năm nào chính quyền địa phương cũng gửi thông báo yêu cầu chủ đất, chủ dự án… phát quang, cắt cỏ, nhưng vẫn còn nhiều bãi cỏ hoang tồn tại và cháy cỏ lại xảy ra. Để ngăn ngừa cháy cỏ hữu hiệu, theo ông Hải, nhà nước cần có biện pháp chế tài xử phạt nghiêm những chủ đất, chủ dự án không phát quang, cắt cỏ. Không có cỏ mọc hoang thì mới chấm dứt được tình trạng cháy cỏ mùa khô.
Đồng tình với ý kiến phải truy trách nhiệm, xử phạt nặng các chủ đất, chủ dự án để cỏ dại mọc tràn lan, ông Trần Nguyễn Quốc Thịnh, Phó Chủ tịch UBND phường Long Thạnh Mỹ (TP Thủ Đức), chia sẻ, ý thức của người dân, của chủ dự án là yếu tố quyết định về phòng chống cháy cỏ. Ngoài việc thường xuyên tổ chức kiểm tra, gửi thông báo đến các chủ đất, chủ dự án yêu cầu phát quang, làm sạch cỏ, phường còn phối hợp Đội Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy (Công an TP Thủ Đức) hỗ trợ lực lượng, phương tiện tổ chức đốt cỏ có kiểm soát, nhưng tình trạng cháy cỏ vẫn xảy ra.
Nhiều lãnh đạo phường nêu ý kiến, tình trạng cháy cỏ vào mùa khô ngày càng tăng là do thiếu biện pháp chế tài đối với chủ đất, chủ dự án bỏ hoang thiếu ý thức, để cỏ dại mọc tràn lan. Rút kinh nghiệm từ kết quả xử phạt nghiêm đối với hành vi xả rác ra đường, kênh rạch, thành phố cần sớm quy định, có biện pháp chế tài xử phạt thật nặng đối với hành vi chủ đất không phát quang, cắt cỏ. Đây là biện pháp căn cơ, bền vững trong việc phòng chống cháy cỏ, để người dân không còn lo cháy cỏ mỗi khi mùa khô đến.