Theo ghi nhận, tại các bãi chứa tro, xỉ than của 4 NMNĐ tại tỉnh Bình Thuận (Vĩnh Tân 1, Vĩnh Tân 2, Vĩnh Tân 4 và Vĩnh Tân 4 mở rộng), lượng xe chở tro, xỉ đi chôn lấp khá thưa thớt bởi đa phần đã được đưa đi tiêu thụ.
Bà Nguyễn Thị Mỹ Ngọc, Trưởng phòng Hành chính tổng hợp NMNĐ Vĩnh Tân 2, cho biết, hiện tro, xỉ than đã được chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy một số tiêu chuẩn để làm vật liệu san lấp, bê tông, đắp nền đường, phụ gia khoáng cho bê tông đầm lăn. Năm 2022, nhà máy đã tiêu thụ hơn 1 triệu tấn; năm 2023 đã ký 3 hợp đồng nên cơ bản đã tiêu thụ được toàn bộ tro, xỉ phát sinh trong quá trình sản xuất.
Tương tự, đại diện NMNĐ Vĩnh Tân 1 thông tin, trong 9 tháng đầu năm 2023, tổng lượng tro, xỉ thải ra từ quá trình sản xuất của nhà máy là hơn 1,1 triệu tấn thì đã tiêu thụ được hơn 811.000 tấn.
 |
Hiện còn hơn 12 triệu tấn tro, xỉ than của các nhà máy nhiệt điện ở Bình Thuận đang lưu tại các bãi chứa |
Ông Phạm Hải Đăng, Phòng Quản lý tiêu thụ tro, xỉ của NMNĐ Vĩnh Tân 1, chia sẻ, tro, xỉ than hiện đang được rất nhiều đơn vị nộp hồ sơ tham gia đấu thầu. Nhờ đó, tro, xỉ phát sinh hàng ngày của nhà máy đa phần đã được tiêu thụ ngay sau khi được thải ra.
Còn ông Vũ Thanh Hải, Giám đốc NMNĐ Vĩnh Tân 4, cho biết, hiện nay, lượng tro, xỉ sản sinh trong quá trình vận hành tại nhà máy gần như được tiêu thụ hết. Tuy nhiên, theo các NMNĐ, số lượng tro, xỉ được tiêu thụ chủ yếu được dùng làm nguyên liệu sản xuất xi măng, còn lượng tro, xỉ dùng làm vật liệu san lấp, làm đường… vẫn chưa thể triển khai do vướng các thủ tục, quy định liên quan.
Từ đó, các NMNĐ chỉ tiêu thụ được lượng tro, xỉ phát sinh hàng ngày của các tổ máy, còn lượng tro, xỉ tồn kho từ nhiều năm nay vẫn còn rất lớn. Đến nay, tổng lượng tro, xỉ được lưu chứa trong nhiều năm qua tại 2 bãi chứa của 4 NMNĐ đã lên tới hơn 12,3 triệu tấn, trong đó NMNĐ Vĩnh Tân 2 hơn 7 triệu tấn, NMNĐ Vĩnh Tân 1 hơn 4,3 triệu tấn.
Ông Nguyễn Minh Duy, Trưởng phòng Quản lý xây dựng và hạ tầng kỹ thuật, Sở Xây dựng tỉnh Bình Thuận, cho biết, mặc dù Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ TN-MT ban hành quy chuẩn kỹ thuật, hướng dẫn kỹ thuật về xử lý, sử dụng tro, xỉ, thạch cao để hoàn nguyên các khu vực đã kết thúc khai thác khoáng sản, nhưng đến nay bộ chưa ban hành nên tỉnh chưa có cơ sở hướng dẫn các đơn vị trên địa bàn tỉnh để triển khai thực hiện. Với việc sử dụng tro, xỉ nhiệt điện để san lấp, Bộ Xây dựng lại có một số yêu cầu rất khắt khe khi sử dụng (như lớp lót HDPE tối thiểu 2mm, thí nghiệm chất lượng nước rỉ từ khối san lấp, an toàn bức xạ…), đã gây nhiều khó khăn cho các chủ đầu tư có nhu cầu sử dụng.
Do đó, tỉnh Bình Thuận đã kiến nghị Bộ Xây dựng cần sớm xem xét, điều chỉnh phù hợp. Liên quan đến việc sử dụng tro, xỉ làm vật liệu xây dựng đường giao thông, hiện Bộ GTVT cũng chưa hoàn thiện, bổ sung các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, hướng dẫn liên quan, dẫn đến khó khăn trong việc triển khai ở địa phương.
