Cuốn sách này được Công ty TNHH Văn Hóa Sáng Tạo First News - Trí Việt (gọi tắt là First News) và Công ty Sách Thái Hà (gọi tắt là Thái Hà) cùng xuất bản với 2 cái tên khác nhau. Cụ thể, First News lấy tên sách là Nghĩ giàu và làm giàu; còn Thái Hà dùng tên 13 nguyên tắc nghĩ giàu, làm giàu.
Từ phàn nàn nhái bìa sách
Tranh chấp nổ ra từ trước Tết Canh Tý 2020. Khi đó, ông Nguyễn Mạnh Hùng, Giám đốc Thái Hà liên tiếp có những lời phàn nàn trên trang cá nhân về việc First News “nhái bìa” từ cuốn sách 13 nguyên tắc nghĩ giàu, làm giàu do công ty mình xuất bản. Ngay lập tức ông Nguyễn Văn Phước, Giám đốc First News lên tiếng khẳng định công ty mình không nhái bìa. Cụ thể là chi tiết 2 chiếc chìa khóa trên 2 bìa sách khác nhau, tên sách khác nhau. “Bìa này các quốc gia đều làm như vậy”, ông Phước nói với phóng viên.
Câu chuyện này vô tình lại châm ngòi cho một vấn đề lớn hơn liên quan đến bản quyền của cuốn sách mà 2 bên đang nắm giữ. Đại diện First News trưng ra nhiều chứng cứ liên quan cho rằng cuốn sách Nghĩ giàu và làm giàu được mua bản quyền vào ngày 26-1-2005 từ chính tổ chức Napoleon Hill Foundation (NHF) - đại diện bản quyền hợp pháp của gia đình tác giả Napoleon Hill - trong đó có ghi rõ: “Độc quyền tiếng Việt ở Việt Nam và trên toàn thế giới”.
Ông Nguyễn Văn Phước cho biết, việc tranh chấp bản quyền đã diễn ra từ năm 2017. Trước đó, vào cuối năm 2013 đầu năm 2014, khi phát hiện ra một phiên bản khác của Think and Grow Rich, First News đã gửi công văn sang Thái Hà và NXB Lao Động (đơn vị cấp phép) thông báo về việc vi phạm trên và yêu cầu kiểm tra bản quyền, ngưng cấp phép xuất bản cuốn sách này. Về nguyên tắc bản quyền quốc tế, First News ngay lúc đó vẫn gửi sách 13 nguyên tắc nghĩ giàu, làm giàu kèm hợp đồng bản quyền của Thái Hà ký với MindPower Press báo cáo với tổ chức NHF. Ngày 20-6-2017, sau khi cho dịch ngược cuốn sách của Thái Hà ra tiếng Anh để đối chiếu, NHF đã có văn bản chính thức gửi First News, trong đó có đoạn: “NHF đã trao độc quyền xuất bản ấn phẩm tiếng Việt của cuốn sách Nghĩ giàu và làm giàu, được viết bởi Napoleon Hill cho First News tại TPHCM, Việt Nam. NHF là nhà xuất bản đầu tiên của cuốn sách này và nắm giữ toàn quyền chuyển ngữ của tác phẩm. Chúng tôi cũng xác nhận rằng, Napoleon Hill, NHF và các công ty con không hề trao quyền xuất bản cuốn sách này cho bất kỳ công ty, đối tác nào khác ở Việt Nam. Bản dịch tiếng Việt duy nhất đã được NHF thông qua được First News thực hiện”.
Ngay sau khi có phúc đáp từ NHF, First News tiếp tục gửi công văn lên Cục Xuất bản kèm văn bản khẳng định của chủ sở hữu bản quyền NHF. “Qua điện thoại, cục trả lời là bên kia (tức Thái Hà) cũng có hợp đồng bản quyền, bên này cũng có, giờ không biết tin ai cả. Phía cục nói rằng, khi cuốn sách có tranh chấp bản quyền thì sẽ ngưng cấp giấy phép cả 2 bên. Đã đến lúc Cục Xuất bản phải làm rõ ngay và không cấp giấy phép xuất bản cho Thái Hà với những chứng cứ mới quá rõ ràng”, ông Phước nói.
Thái Hà khẳng định có bản quyền hợp pháp
Trong thư gửi báo chí gần đây, phía Thái Hà cho biết, cuốn sách 13 nguyên tắc nghĩ giàu, làm giàu được đơn vị này ký hợp đồng bản quyền với Mindpower Press (công ty mẹ là Achieve It, Inc), thông qua đại lý bản quyền Yorwerth Associates, LLC vào ngày 25-9-2007. Sau đó có 2 lần tái ký vào ngày 16-1-2013 và 22-1-2020. Đơn vị này khẳng định, mình sở hữu bản quyền hợp pháp cuốn sách trên của tác giả Napoleon Hill, do Ross Cornwell biên tập và chú thích.
Hiện tại Thái Hà cũng đang xuất bản một số ấn phẩm khác cũng do Napoleon Hill viết nhưng sở hữu bản quyền gốc lại không thuộc về NHF như: Làm giàu (tên gốc: Grow rich with peace of mind, đơn vị giữ bản quyền gốc: Penguin Publising Group); Nghĩ giàu làm giàu 365 ngày (tên gốc: Positive action plan, đơn vị giữ bản quyền gốc: Penguin Publising Group). “Điều này chứng minh rằng không phải tác phẩm nào do tác giả Napoleon Hill viết cũng thuộc quyền sở hữu của NHF”, đại diện Thái Hà cho biết.
Cũng trong văn bản gửi First News, NHF một mặt khẳng định MindPower Press hoàn toàn không được NHF ủy quyền xuất bản tựa sách Think and Grow Rich, mặt khác NHF cũng đang đệ đơn tại Hoa Kỳ để khiếu nại việc xuất bản cuốn sách của MindPower Press khi đã có hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của NHF. Có điều, dù đã gần 3 năm trôi qua nhưng phía First News vẫn chưa đưa ra kết quả của lần tranh tụng này. Trong khi đó, phía Thái Hà đã cung cấp “Thư xác nhận của Văn phòng luật sư Dority & Manning, Hoa Kỳ” được gửi ngày 30-11-2017 về vụ kiện giữa nguyên đơn là Công ty Achieve It, Inc với bị đơn là NHF, thể hiện rõ Tòa án Quận Nam Carolina quyết định 2 bên đã đạt được thỏa thuận và cuốn sách 13 nguyên tắc nghĩ giàu, làm giàu, tác giả Napoleon Hill, biên tập và chú thích bởi Ross Cornwell có thể được xuất bản và phát hành trên phạm vi toàn thế giới mà không có bất kỳ khiếu nại nào của NHF!
