Khổng lồ và hiện đại
Theo New York Times, đó chính là một trang trại chăn nuôi heo theo mô hình thẳng đứng ở Trung Quốc, nơi đất nông nghiệp ngày càng khan hiếm và nguồn cung thịt heo là một yêu cầu chiến lược. Bên trong tòa nhà ở Ngạc Châu, được xem là trang trại nuôi heo thẳng đứng lớn nhất thế giới, các kỹ thuật viên sẽ giám sát heo bằng camera độ phân giải cao từ trung tâm chỉ huy.
Mỗi tầng hoạt động như một trang trại khép kín dành cho các giai đoạn khác nhau trong cuộc đời của heo: khu vực dành cho heo mang thai, phòng dành cho heo con sắp đẻ, khu vực cho heo con bú và không gian để vỗ béo heo.
Một băng chuyền sẽ vận chuyển thức ăn lên tầng trên cùng của tòa nhà, nơi đặt các bể chứa thức ăn khổng lồ. Từ đó, hơn 450kg thức ăn/ngày được đưa xuống các tầng bên dưới thông qua các máng ăn công nghệ cao tự động phân phối thức ăn cho heo dựa trên nhu cầu, giai đoạn của cuộc đời, cân nặng và sức khỏe của chúng.
Tòa nhà cao tầng thứ hai ở Ngạc Châu, giống hệt tòa nhà đầu tiên, cũng sẽ sớm được khai trương. Khi cả 2 tòa nhà đạt công suất tối đa trong năm nay, khoảng 1,2 triệu con heo sẽ được nuôi mỗi năm.
 |
Bên ngoài trang trại chăn nuôi ở TP Ngạc Châu, Trung Quốc. Ảnh: NEW YORK TIMES |
Không có quốc gia nào trên thế giới tiêu thụ thịt heo nhiều hơn Trung Quốc (tiêu thụ một nửa số thịt heo trên thế giới). Giá thịt heo tại đây được theo dõi chặt chẽ như một thước đo lạm phát và được quản lý cẩn thận thông qua kho dự trữ thịt heo chiến lược quốc gia - kho dự trữ thịt của chính phủ có thể ổn định giá khi nguồn cung cạn kiệt.
Tuy nhiên, giá thịt heo ở Trung Quốc cao hơn ở các quốc gia khác. Vì lẽ đó, trong vài năm gần đây, hàng chục trang trại chăn nuôi heo công nghiệp khổng lồ đã mọc lên khắp Trung Quốc như một phần trong nỗ lực của Bắc Kinh nhằm thu hẹp khoảng cách với các quốc gia có nền chăn nuôi tiên tiến.
Được xây dựng bởi Công ty Chăn nuôi Hubei Zhongxin Kaiwei, trang trại heo ở Ngạc Châu giống như một hình tượng cho tham vọng hiện đại hóa sản xuất chăn nuôi của Trung Quốc. Trang trại hoạt động giống như một nhà máy với độ chính xác của từng dây chuyền sản xuất. Ngay cả phân heo cũng được đo đếm, thu thập và tái sử dụng để tạo ra điện.
Rủi ro
6 thập niên sau nạn đói khiến hàng chục triệu người chết, Trung Quốc vẫn đi sau hầu hết các nước phát triển về hiệu quả sản xuất lương thực. Diện tích đất canh tác của Trung Quốc chiếm khoảng 10% diện tích đất canh tác của cả hành tinh. Tuy nhiên, sản lượng nông sản như bắp, lúa mì và đậu nành của Trung Quốc thấp hơn các nền kinh tế lớn khác và chi phí cho cây trồng cũng cao hơn. Trung Quốc là quốc gia nhập khẩu nông sản lớn nhất thế giới, trong đó có hơn một nửa lượng đậu nành của toàn cầu, chủ yếu dùng làm thức ăn chăn nuôi.
Sự tụt hậu này trở nên rõ ràng hơn trong vài năm qua khi xảy ra tranh chấp thương mại với Mỹ, gián đoạn nguồn cung liên quan đến đại dịch Covid-19 và xung đột ở Ukraine. Điều này đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về rủi ro đối với an ninh lương thực tiềm ẩn của Trung Quốc.
Trong một bài phát biểu vào tháng 12-2022, lãnh đạo Trung Quốc đã nhấn mạnh đến việc ưu tiên cho sự tự lực trong nông nghiệp của nước này. “Một quốc gia phải củng cố nền nông nghiệp của mình trước khi trở thành một cường quốc và chỉ có một nền nông nghiệp lớn mạnh mới có thể làm cho đất nước trở nên hùng cường”, một lãnh đạo Trung Quốc nói.
Trung Quốc đã cho ban hành một nghị định vào năm 2019 nêu rõ tất cả cơ quan chính phủ cần hỗ trợ ngành thịt heo, bao gồm hỗ trợ tài chính cho các trang trại chăn nuôi heo quy mô lớn. Cùng năm đó, Bắc Kinh cũng cho biết sẽ phê duyệt mô hình chăn nuôi nhiều tầng, cho phép chăn nuôi heo theo chiều dọc để nuôi nhiều heo hơn trên các lô đất nhỏ hơn.
Yu Ping, Giám đốc điều hành của Yu’s Design Institute, một công ty thiết kế trang trại heo, cho biết: “Đây là một cột mốc quan trọng không chỉ đối với Trung Quốc, bởi các trang trại nhiều tầng sẽ tác động đến thế giới”. Sự chuyển hướng sang các siêu trang trại đã tăng tốc từ năm 2018, khi dịch tả heo châu Phi tàn phá ngành công nghiệp thịt heo của Trung Quốc. Theo một số ước tính, 40% đàn heo của nước này đã bị xóa sổ.
Tuy nhiên, Brett Stuart, người sáng lập Công ty Nghiên cứu thị trường Global AgriTrends, nhận xét, trang trại heo khổng lồ có thể làm trầm trọng thêm rủi ro lớn nhất mà ngành thịt heo Trung Quốc phải đối mặt: dịch bệnh. Việc nuôi quá nhiều heo cùng nhau trong một cơ sở duy nhất khiến việc ngăn chặn lây nhiễm trở nên khó khăn hơn.
Ông Stuart cho biết, các nhà sản xuất thịt heo lớn của Mỹ đã mở rộng trang trại của họ để giảm rủi ro về an toàn sinh học. “Chúng tôi sẽ không bao giờ dám làm theo mô hình trang trại chăn nuôi ở Trung Quốc. Nó quá mạo hiểm”, ông Stuart nói.
Nhưng khi giá thịt heo tăng gấp 3 lần trong một năm, cùng với sự hỗ trợ của chính phủ đối với các trang trại chăn nuôi heo quy mô lớn, phần thưởng dường như lớn hơn rủi ro. Giá thịt heo tại Trung Quốc đã giảm khoảng 60% so với mức cao nhất năm 2019. Ngành công nghiệp thịt heo của Trung Quốc biến động giống như bitcoin, thúc đẩy các chu kỳ bùng nổ hoặc phá sản, mang lại lợi nhuận hoặc thua lỗ khổng lồ tùy thuộc vào sự dao động giá cả.
Pan Chenjun, Giám đốc điều hành bộ phận nông nghiệp và thực phẩm của Công ty RaboResearch, hy vọng những điều chỉnh về chính sách quản lý của chính phủ trong thời gian tới sẽ giúp giá cả dễ dự đoán hơn và ít biến động hơn theo thời gian. Điều này sẽ giúp ích lớn cho ngành chăn nuôi của Trung Quốc.
