Nghị quyết 98 có quy mô lớn, với nhiều cơ chế chính sách mới, khá toàn diện liên quan đến 4 nhóm chính sách: làm tăng thêm nguồn lực tài chính; biến nguồn lực thành nguồn đầu tư; khai thác đầu tư; và tổ chức, cán bộ, con người. So với các nghị quyết đặc thù của các địa phương khác, Nghị quyết 98 có nhiều điểm vượt trội và theo tinh thần: “TPHCM không xin thêm phần của cái bánh ngân sách đã có mà làm sao cho cái bánh lớn hơn”.
Quá trình thảo luận tại nghị trường, nhiều đại biểu Quốc hội mong muốn trao gửi nhiều hơn những cơ chế chính sách, những công cụ nhằm tháo gỡ nhiều hơn những ách tắc cho TPHCM, giúp tạo nên bước chuyển mạnh mẽ làm thay đổi diện mạo, tầm vóc của một thành phố vốn có nhiều nguồn lực, nhiều tiềm năng và thế mạnh để đóng góp lớn hơn cho cả nước. Điều đó không chỉ thể hiện sự thấu hiểu, tinh thần trách nhiệm mà còn là tình cảm lớn của cả nước dành cho TPHCM.
Cũng vì thế, Nghị quyết 98 được kỳ vọng sẽ tạo nên động lực cho sự chuyển mình, đột phá và từ thực tiễn của TPHCM, có thể sớm xây dựng Luật Đô thị, với cơ chế, chính sách đầy đủ hơn, phù hợp với tính chất, đặc điểm của đô thị và có những đóng góp tích cực vào việc hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật.
Nghị quyết 98 ra đời được xem là thành công cho TPHCM và cả nước - thành công của tinh thần cải cách, của đòi hỏi từ thực tiễn và yêu cầu phát triển. Vấn đề đặt ra là phải triển khai và tổ chức thực hiện đạt hiệu quả cao. Quá trình triển khai cũng có những khó khăn bởi chính sách pháp luật hiện hành còn chung chung, chồng chéo và có nhiều xung đột. Nếu có sự phối hợp chặt chẽ giữa Trung ương và TPHCM, sự phối hợp tốt với các địa phương trong vùng và sự nhịp nhàng của các cấp, các ngành trong phạm vi của TPHCM, những vướng mắc, khó khăn sẽ được lắng nghe và tháo gỡ kịp thời. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã có kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết 98.
Tại kỳ họp lần thứ 10 HĐND TPHCM khóa X, UBND TPHCM đã có tờ trình và HĐND TPHCM đã ban hành Nghị quyết thực hiện Nghị quyết 98, nêu rõ 14 nhiệm vụ và thẩm quyền thuộc HĐND TPHCM phải được cụ thể hóa trong năm 2023. Với tinh thần khẩn trương, quyết liệt, nhiều việc sẽ được triển khai ngay khi Nghị quyết 98 có hiệu lực.
Trên cơ sở đó, TPHCM sẽ khởi động lại các dự án đóng băng và nhanh chóng chuẩn bị khởi công các dự án mới, có cả dự án giao thông và văn hóa, xã hội. Cùng với đẩy nhanh tiến độ giải ngân đầu tư công và các giải pháp, các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó, tạo điều kiện giải quyết vấn đề lao động, việc làm, giúp đảm bảo an sinh xã hội, hoàn thành chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 2023.
Nghị quyết 98 tạo bước tiến mới về sự chủ động của địa phương trong tổ chức bộ máy, sắp xếp cán bộ công chức và người làm việc không chuyên trách ở phường, xã một cách hợp lý theo quy mô dân số và tính chất công việc; tăng tính chủ động trong huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển.
Cơ chế chính sách mới sẽ tạo ra sự thay đổi về phương thức, hiệu quả làm việc của cán bộ, công chức, viên chức, gắn với thay đổi về cơ chế đánh giá, cơ chế quản lý. Để khuyến khích cán bộ, công chức năng động sáng tạo vì lợi ích chung, TPHCM đang xây dựng đề án thí điểm một số chính sách để triển khai sao cho thiết thực, hiệu quả.
Trong quá trình thực hiện Nghị quyết 98, TPHCM có sự chủ động kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng, cơ quan dân cử nhằm phát huy nhân tố tích cực, tiếp tục hoàn thiện chính sách pháp luật và phòng ngừa sai phạm.
Trong bối cảnh phải đương đầu với những ảnh hưởng bất lợi của tình hình kinh tế thế giới, những điểm nghẽn chậm được tháo gỡ ở bên trong, những phát sinh cần xử lý, cả khi cơ chế “xin - cho” còn nặng nề, Nghị quyết 98 như luồng gió mới, cổ vũ, động viên Đảng bộ, chính quyền và người dân TPHCM tiến về phía trước với sức mạnh từ nhận thức đến hành động, trên dưới đồng lòng với tinh thần “TPHCM vì cả nước, cả nước vì TPHCM”.
Sự cam kết trách nhiệm, hành động trên cơ sở phân công, phân cấp rõ ràng, với sự vào cuộc của hệ thống chính trị, Nghị quyết 98 nhất định sẽ tạo nên sức bật mới. Và có lẽ, hơn ai hết, người dân sẽ cảm thấy được hưởng lợi từ việc giải quyết công việc được nhanh hơn.
* Ông NGUYỄN CHÍ DŨNG, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư: Chú trọng kiểm tra, giám sát thực hiện
Nghị quyết 98 thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM đã được Quốc hội ban hành với tinh thần tháo gỡ tối đa các rào cản và cho phép TPHCM được áp dụng những thể chế, chính sách vượt trội, thể hiện một trách nhiệm rất cao cùng tình cảm rất lớn đối với thành phố mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bây giờ là giai đoạn triển khai nghị quyết sao cho nhanh chóng nhất, đạt hiệu quả cao nhất, tất nhiên là với sự đồng hành, hỗ trợ của các bộ ngành và địa phương cả nước.
Tôi muốn nhấn mạnh vào nhóm 27 chính sách mới. Đây là những chính sách đã được cân nhắc rất kỹ lưỡng và chọn lọc, đảm bảo có trọng tâm, trọng điểm, tạo được xung lực phát triển mới cho thành phố. Song quá trình thực hiện vẫn cần có sự giám sát, kiểm tra kịp thời, sát sao. Hiện nay, Bộ KH-ĐT đang gấp rút cùng TPHCM và các cơ quan liên quan hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành nghị định hướng dẫn chi tiết, tạo điều kiện để thành phố triển khai thực hiện ngay sau khi Nghị quyết 98 có hiệu lực (ngày 1-8 - PV). Tôi được biết, TPHCM đã xây dựng một chương trình, kế hoạch rất cụ thể với quyết tâm cao. Chính phủ cam kết sẽ giám sát và đồng hành, hỗ trợ thành phố; các bộ, các ngành sẽ tham gia cùng với thành phố để đưa nghị quyết vào cuộc sống, phát huy cao nhất và mang lại hiệu quả lớn nhất.
Cuối cùng, như tôi đã phát biểu trước khi Quốc hội biểu quyết thông qua nghị quyết này, đây không phải là một văn bản pháp quy đã “đóng khung” cứng nhắc. Trong quá trình bàn thảo tại Quốc hội, một số đại biểu đã đưa ra nhiều gợi ý mới rất đáng lưu ý, như đề xuất cho thành phố phát hành trái phiếu quốc tế hay vay một khoản vay quốc tế đủ lớn để giải quyết toàn bộ vấn đề hạ tầng cốt lõi… Tuy chưa đủ điều kiện đánh giá, thẩm định nên chưa thể đưa ngay vào nghị quyết này, nhưng chúng tôi sẽ tiếp tục cùng thành phố và các bộ, ngành nghiên cứu tiếp thu. Nếu thấy thiết thực và phù hợp, Bộ KH-ĐT sẽ báo cáo với các cơ quan có thẩm quyền quyết định.
* Ông VÕ ĐỨC TRONG, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Tây Ninh: Cơ hội, động lực mới để TPHCM tăng tốc
TPHCM và các tỉnh miền Đông Nam bộ đã ký kết thỏa thuận Hợp tác phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2025, trong đó có những nội dung nổi bật hợp tác giữa Tây Ninh với TPHCM, như: Dự án đường cao tốc TPHCM - Mộc Bài, phát triển các tuyến đường thủy nội địa (sông Sài Gòn và sông Vàm Cỏ), Đề án phát triển chuỗi công nghiệp - đô thị Mộc Bài - TPHCM - cảng Cái Mép - Thị Vải gắn với hành lang kinh tế Xuyên Á, liên kết phát triển du lịch.
Tôi tin rằng, với cơ chế, chính sách đặc thù vừa được Quốc hội thông qua sẽ mở ra cơ hội, động lực mới để TPHCM tăng tốc, bứt phá phát triển kinh tế - xã hội mạnh mẽ và bền vững. Cùng với việc thực hiện thành công Nghị quyết 24 và các thỏa thuận hợp tác đã ký kết sẽ là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội Vùng Đông Nam bộ nói chung, của TPHCM và tỉnh Tây Ninh nói riêng.
* Bà NGUYỄN THỊ NGỌC XUÂN, Phó Trưởng đoàn chuyên trách, Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương: Hoàn thiện pháp luật cho đô thị đặc biệt
Nghị quyết 98 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM vừa được Quốc hội ban hành sẽ tác động lớn đến sự phát triển TPHCM và cả vùng Đông Nam bộ. Tôi tin tưởng với việc Quốc hội, Chính phủ phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho chính quyền thành phố, mọi việc sẽ được tập trung triển khai nhanh chóng, thiết thực và hiệu quả. Từ việc quản lý đầu tư, ngân sách đến việc thu hút các nhà đầu tư chiến lược về khoa học - công nghệ, việc hỗ trợ hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong các lĩnh vực ưu tiên của thành phố, để từ đó TPHCM phát triển bền vững hơn, đóng góp chung cho cả nước nhiều hơn nữa.
Việc thí điểm các chính sách này trong thực tế - có tính khả thi và hiệu quả cao, sẽ giúp cho việc hoàn thiện hệ thống pháp luật, phân cấp, phân quyền liên quan đến chính quyền đô thị và đô thị đặc biệt trong thời gian tới.
BẢO VÂN - HOÀNG BẮC - XUÂN TRUNG ghi
