Cụ thể, Sở TN-MT kiến nghị UBND TPHCM giao Sở Xây dựng rà soát lại quy chế phối hợp quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn TP ban hành kèm theo quyết định số 17/2024 ngày 1-4-2024 của UBND TP; Đối chiếu với quy định pháp luật đất đai hiện hành để điều chỉnh, sửa đổi cho phù hợp; Trên nguyên tắc mọi cơ quan, đơn vị đều đảm bảo sự phối hợp, trao đổi thông tin trong thực hiện công tác quản lý xây dựng; Phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm xử lý của từng cơ quan, đơn vị, không để xảy ra chồng chéo.
Đồng thời giao Chủ tịch UBND các quận, huyện và TP Thủ Đức tăng cường chỉ đạo các giải pháp phối hợp thực hiện giữa các cơ quan, đơn vị trong quản lý trật tự xây dựng; xác định trách nhiệm kiểm tra, xử lý sai phạm không phép, sai phép là của UBND quận, huyện, TP Thủ Đức; phường, xã, thị trấn theo đúng quy chế phối hợp quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn TPHCM theo quyết định số 17.
Các địa phương chủ động cung cấp thông tin gửi Văn phòng Đăng ký đất đai TP và Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai quận, huyện và TP Thủ Đức về cấp giấy phép xây dựng, biên bản vi phạm hành chính, quyết định xử phạt hoặc đề nghị áp dụng các biện pháp cần thiết để ngăn chặn đối với những công trình vi phạm trật tự xây dựng.
Đồng thời, các địa phương chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, cá nhân được giao nhiệm vụ quản lý trật tự xây dựng rà soát lại các trường hợp đã có biên bản vi phạm hoặc quyết định xử lý vi phạm, nếu xét thấy cần thiết thì có văn bản gửi Văn phòng Đăng ký đất đai TP và Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai quận, huyện và TP Thủ Đức áp dụng biện pháp ngăn chặn theo quy định.
Theo Sở TN-MT, quyết định số 17/2024 của UBND TP quy định trách nhiệm của Văn phòng Đăng ký đất đai khi giải quyết thủ tục chứng nhận tài sản trên đất mà phát hiện công trình vi phạm xây dựng thì chuyển cơ quan chức năng kiểm tra xử lý. Đây là trách nhiệm phối hợp. Bên cạnh đó, theo quy định Luật Đất đai 2013 và nghị định hướng dẫn thì Văn phòng Đăng ký đất đai khi giải quyết cấp giấy chứng nhận lần đầu và đăng ký bổ sung tài sản gắn liền với đất trường hợp cần thiết thì xác minh thực địa, không quy định việc kiểm tra hiện trạng.
Nay Luật Đất đai 2024 và các văn bản hướng dẫn có hiệu lực không quy định Văn phòng Đăng ký đất đai thực hiện kiểm tra hiện trạng khi giải quyết thủ tục đăng ký biến động. Việc kiểm tra xác minh hiện trạng nhà ở, công trình sai phép, không phép không thuộc quy trình, thủ tục và không thuộc chức năng, nhiệm vụ của Văn phòng Đăng ký đất đai.
Theo Sở TN-MT, việc Văn phòng Đăng ký đất đai kiểm tra hiện trạng khi giải quyết thủ tục đăng ký biến động đối với nhà ở, công trình xây dựng gắn liền với đất gây chậm trễ, ách tắc trong việc giải quyết thủ tục, dẫn đến phản ánh, khiếu nại, khiếu kiện.
Vào đầu tháng 11-2024, Giám đốc Sở TN-MT cũng đã có văn bản gửi đến hệ thống Văn phòng Đăng ký đất đai tại TPHCM để chấn chỉnh việc kiểm tra hiện trạng nhà ở, công trình khi cấp giấy chứng nhận cho người dân.
