UBND TPHCM vừa ban hành kế hoạch thực hiện các khu vực phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD) dọc tuyến Metro số 1, Metro số 2, tuyến Vành đai 3 theo Nghị quyết 98/2023/QH15.
Giai đoạn từ nay đến hết năm 2025, TPHCM áp dụng cơ chế của Nghị quyết 98 để triển khai một số dự án thí điểm phát triển tại 9 vị trí, khu vực TOD thuộc tuyến Metro số 1, Metro số 2, đường Vành đai 3.
Các vị trí này qua địa bàn quận Tân Phú, Tân Bình, quận 10, TP Thủ Đức, huyện Hóc Môn. Giai đoạn 2026-2028, tiếp tục triển khai 2 vị trí tại huyện Hóc Môn và huyện Bình Chánh.
Các khu vực được chia thành 2 nhóm trên cơ sở đánh giá hiện trạng sử dụng đất, nguồn gốc pháp lý đất, điều kiện và động lực phát triển. Cụ thể, nhóm đầu tư mới có hiện trạng khu vực là đất trống, hoặc dân cư thưa thớt, hoặc có nhà máy, xí nghiệp dự kiến di dời... thuận lợi để thu hồi, giải phóng mặt bằng và đầu tư xây dựng mới. Khu vực có phần lớn diện tích đất do Nhà nước trực tiếp quản lý (trụ sở cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp được giao thuê có thời hạn, có thể di dời...).
Nhóm cải tạo, chỉnh trang khu vực hiện hữu thực hiện trên khu vực đã hình thành dân cư hiện hữu, có điều kiện đô thị xuống cấp, cần cải tạo chỉnh trang phát triển đô thị. Khu vực có một phần diện tích đất do Nhà nước trực tiếp quản lý (trụ sở cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp được giao thuê có thời hạn, có thể di dời).
Các quận, huyện TP Thủ Đức ưu tiên lựa chọn các khu vực TOD đề xuất thực hiện trong giai đoạn 2024-2025 và giai đoạn 2026 - 2028 dựa trên các nguyên tắc, tiêu chí ưu tiên: dễ triển khai (nhiều thuận lợi trong việc thu hồi, giải phóng mặt bằng); sớm thực hiện; hiệu quả cao.
TPHCM nghiên cứu 3 mô hình TOD. Cụ thể, mô hình TOD tại vùng lõi nhà ga (trong phạm vi bán kính từ 400 đến 500m), phát triển đô thị mật độ cao tối ưu; đất sử dụng hỗn hợp, đa chức năng, thương mại - dịch vụ kết hợp ở; đi bộ là hình thức đi lại chủ yếu trong khu vực TOD; giao thông đối ngoại chủ yếu bằng đường sắt đô thị.
Mô hình TOD tại vùng chuyển tiếp nhà ga (ngoài phạm vi bán kính 400-500m và thuộc bán kính 800 - 1000m), phát triển đô thị mật độ cao; sử dụng đất hỗn hợp với nhà ở và công trình dịch vụ xã hội; giao thông nội khu chủ yếu đi bộ và xe đạp; kết nối giao thông với nhà ga bằng xe buýt hoặc xe cá nhân nhẹ (xe đạp, xe điện...); giao thông đối ngoại chủ yếu vẫn là đường sắt đô thị.
Mô hình đô thị tập trung tại vùng phụ cận các nút giao thông của đường Vành đai 3. Mô hình này phát triển đô thị tại vùng phụ cận các nút giao thông đối với các khu vực có kết nối giao thông thuận lợi với đường Vành đai 3 hoặc tuyến nhánh rẽ của đường Vành đai 3; theo hướng hình thành các khu dân cư tập trung, khu chức năng đô thị, các khu công nghiệp, logistics... phát huy tối đa năng lực khai thác giao thông và hạ tầng kỹ thuật của đường Vành đai 3 và các trục giao thông chính kết nối với đường Vành đai 3.
Phát triển đô thị trung cao tầng quanh lõi trung tâm, sử dụng đất hỗn hợp khu ở và dịch vụ xã hội; giao thông nội khu chủ yếu xe đạp, xe điện; giao thông đối ngoại chủ yếu kết nối đường nhánh và giao thông công cộng.
