Theo thống kê hiện trên địa bàn TPHCM có rất nhiều trường hợp dự án phát triển nhà ở trước đây đã được Sở Tài nguyên Môi trường (TNMT) thẩm định đủ điều kiện cấp GCN cho người mua và đã được Văn phòng đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) TPHCM lập hồ sơ, trình Sở TNMT ký cấp GCN.
Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, do một số nguyên nhân như quy định pháp luật thay đổi (thực hiện nghĩa vụ tài chính bổ sung theo quy định tại Nghị định 148/2020/NĐCP; liên quan đến công tác thanh tra, kiểm tra, điều tra của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền… mà VPĐKĐĐ TPHCM phải tạm ngưng giải quyết hồ sơ.
Trong tổng số 398 dự án đã nộp với tổng 191.348 căn nhà ở gồm căn hộ, nhà ở riêng lẻ. TPHCM đã cấp GCN cho 110.016 căn và 81.332 căn chưa cấp GCN.
Trong đó, có 7 dự án chủ đầu tư chưa hoàn tất nghĩa vụ tài chính bổ sung, với tổng 5.386 căn nhà; 10.019 căn nhà bị vướng do thuộc loại hình bất động sản mới (officetel, shophouse…); 17.515 căn nhà không đủ điều kiện cấp GCN.
Cũng theo VPĐKĐD TPHCM, trong giai đoạn này, số lượng hồ sơ đề nghị cấp GCN tiếp nhận và giải quyết tăng đều qua các năm, đặc biệt so với năm 2021 thì năm 2022 có số lượng hồ sơ nhận vào tăng đột biến từ 28.835 hồ sơ lên 38.144 hồ sơ.
Báo cáo của VPĐKĐĐ TPHCM cho thấy có rất nhiều nguyên nhân ảnh hướng đến tiến độ cấp GCN như bị rà soát quá trình giao đất, chuyển nhượng, góp vốn thực hiện dự án, chuyển mục đích sử dụng đất, rà soát lại phương án sử dụng đất khi cổ phần hóa doanh nghiệp, xác định lại nghĩa vụ tài chính. Việc xác định nghĩa vụ tài chính của cơ quan nhà nước có thẩm quyền còn chậm; chủ đầu tư chậm thực hiện nghĩa vụ tài chính nên kéo dài thời gian giải quyết hồ sơ. Hay nhiều dự án sử dụng vào mục đích sử dụng hỗn hợp như làm căn hộ lưu trú (căn hộ cho thuê) hoặc văn phòng kết hợp lưu trú (officetel, condotel, shophouse) nên chưa có cơ sở pháp lý để giải quyết hồ sơ cấp GCN.
Do đó, VPĐKĐĐ TPHCM kiến nghị HĐND TPHCM kiến nghị với các cơ quan Trung ương bổ sung quy định cụ thể về việc cấp GCN đối với loại hình bất động sản mới (officetel, Shophouse…). Kiến nghị Hội đồng thẩm định giá Thành phố, Sở TNMT sớm tham mưu và trình UBND TP ban hành quyết định về phê duyệt giá đất để các chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính. Sớm xem xét, xác nhận việc hoàn tất thực hiện nghĩa vụ về nhà ở xã hội đối với các chủ đầu tư lựa chọn hình thức nộp tiền vào ngân sách Nhà nước.