Chôm chôm, măng cụt mất mùa nặng
Xã Bảo Quang là một trong những địa phương có diện tích đất nông nghiệp và diện tích cây ăn trái lớn nhất của TP Long Khánh. Hiện, nhiều nhà vườn đang tất bật vào vụ thu hoạch trái cây. Nhưng khác với những năm trước, dọc tuyến đường Suối Chồn - Bàu Cối - Xuân Bình, nhiều khu vườn trồng chôm chôm, măng cụt, bưởi… đang vào vụ thu hoạch nhưng thiếu vắng thương lái qua lại, sản lượng thấp. “Vườn nhà tôi có diện tích 1,4ha trồng chôm chôm, măng cụt nhưng năm nay thất thu hơn 50% so với những vụ trước do nắng hạn kéo dài, thiếu nước tưới”, ông Trần Đăng Ninh (ấp Bàu Cối) than thở. Gần đó, vườn nhà ông Lê Bá Ân với diện tích 3ha trồng nhiều loại trái cây, chủ lực là chôm chôm và măng cụt, nhưng năm nay cũng mất mùa. Mọi năm, gia đình ông Ân thu được từ 350-400 triệu đồng, nhưng năm nay dự kiến chỉ được khoảng 100 triệu đồng. Ông Ân chia sẻ: “Nguyên nhân do thời tiết quá nóng và sương muối làm chôm chôm ít trái, lại chín trễ nên nhiều thương lái không mặn mà”.
Tình trạng mất mùa chôm chôm, măng cụt cũng diễn ra ở phường Xuân Lập. Một lãnh đạo UBND phường Xuân Lập cho biết, do năm nay nắng hạn kéo dài, mưa đến muộn hơn khoảng một tháng so với các năm trước nên một số loại trái cây chủ lực như chôm chôm, măng cụt giảm năng suất hơn một nửa so với năm ngoái, dẫn đến mất mùa. Bên cạnh đó, nhiều vườn trồng sầu riêng cũng bị giảm năng suất, chỉ ước đạt 75% so với vụ trước.
Lo ảnh hưởng đến lễ hội trái cây
Kế cận xã Bảo Quang là xã Bình Lộc, được coi là “thủ phủ” mô hình du lịch sinh thái vườn của TP Long Khánh, nhưng những ngày qua không khí ở nơi đây khá trầm lắng. Đang là cao điểm của mùa du lịch sinh thái, thưởng thức trái cây tại vườn, nhưng khách tham quan, trải nghiệm thưa vắng hơn mọi năm. Nhiều nhà vườn trồng măng cụt, chôm chôm, sầu riêng ngao ngán vì nắng nóng gay gắt kéo dài, thiếu nước tưới nên năng suất giảm từ 30%-40% so với vụ trái cây năm 2023. Không chỉ sản lượng giảm mà theo nhiều nông dân, chất lượng trái cây cũng giảm theo, chôm chôm ít trái, kích cỡ trái nhỏ...
Gia đình bà Nòng Quay Phóng (ấp Cây Da, xã Bình Lộc) có 0,7ha trồng chôm chôm. Vài năm trở lại đây, gia đình bà liên kết với một cơ sở chuyên tổ chức du lịch vườn, trở thành một điểm tham quan của du khách. Thế nhưng, thay vì đón khách từ cuối tháng 4, năm nay, vườn nhà bà phải chờ thêm 1 tháng mới mở cửa đón khách vì trái cây chín trễ. Còn ông Trần Văn Lộc, chủ cơ sở du lịch vườn Lộc Lộc, chia sẻ, ông liên kết với khoảng 10 vườn chôm chôm và các vườn trái cây khác, nhưng hiện đa số các vườn chưa cho thu hoạch nên phải dời lịch nhận khách đến giữa tháng 6. Không chỉ trễ vụ, nhiều nhà vườn bị giảm năng suất, chất lượng trái cũng không đạt bằng mọi năm, ảnh hưởng đến nguồn thu.
Từ hàng chục năm nay, Long Khánh được biết đến là “thủ phủ” trái cây của vùng Đông Nam bộ, nổi tiếng với các loại trái cây đặc sản ngon nức tiếng như chôm chôm, măng cụt, sầu riêng, mít, xoài. Người dân ở các địa phương lân cận có thói quen tìm đến Long Khánh vào dịp hè, từ cuối tháng 5 để thưởng thức trái cây chín tại vườn. Trong đó, chủ lực vẫn là chôm chôm, măng cụt và sầu riêng. Hình ảnh những chùm chôm chôm chín đỏ treo trên giỏ xe đạp, xe máy sau khi tham quan vườn cây đã trở nên quen thuộc với nhiều người dân và du khách khi đến đây.
Để chuẩn bị cho lễ hội trái cây năm nay, phường Xuân Lập đã lên danh sách 14 hộ gia đình liên kết làm điểm du lịch sinh thái vườn, phục vụ du khách trong dịp lễ hội. Chủ tịch UBND phường Xuân Lập Nguyễn Ngọc Trường cho hay, diện tích chôm chôm của phường hiện chỉ còn vài hécta và nếu thiếu, phường sẽ tăng cường thêm từ xã Bảo Quang và Xuân Lộc. Nhưng việc 2 loại trái cây chủ lực là chôm chôm, măng cụt bị mất mùa nặng sẽ ít nhiều ảnh hưởng đến chất lượng của lễ hội trái cây sắp diễn ra.
Trao đổi với ông Tăng Quốc Lập, Phó Chủ tịch UBND TP Long Khánh, ông cho biết, do năm nay nắng nóng kéo dài, thiếu nước tưới, sâu bệnh nên năng suất, sản lượng trái cây tại nhiều nhà vườn thấp hơn năm trước, nhưng bù lại có một số loại trái cây được giá cao. Ngành nông nghiệp của TP Long Khánh đối diện nhiều khó khăn, thử thách, có năm được mùa, có năm mất mùa, giá cả thất thường nhưng không ảnh hưởng đến lễ hội trái cây Long Khánh. Lãnh đạo thành phố mong muốn, thông qua lễ hội giúp các chủ vườn kết nối với khách hàng, đối tác để mở rộng thêm kênh tiêu thụ nông sản, đặc sản địa phương; kết nối du khách và các đơn vị, doanh nghiệp du lịch hợp tác, khai thác mô hình du lịch sinh thái vườn để du khách trong, ngoài tỉnh biết đến trái cây Long Khánh nhiều hơn nữa.
Trong đề án Điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung xây dựng và quy hoạch sử dụng đất TP Long Khánh đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050 có quy hoạch 3 phân khu (5, 9, 10) thuộc các xã Bàu Trâm, Bình Lộc và Bảo Quang là các khu vực trọng điểm về sản xuất nông nghiệp. Tổng diện tích của 3 xã hơn 6.857ha, được quy hoạch chủ yếu phát triển nông nghiệp công nghệ cao; phát triển kết hợp giữa sản xuất, chế biến nông nghiệp và du lịch canh nông.
