Tuần qua, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tổ chức cuộc họp bàn các giải pháp tháo gỡ khó khăn và bất cập khi xây dựng các trạm thu phát sóng điện thoại di động (trạm BTS).
Trong những năm qua viễn thông Việt Nam phát triển rất ấn tượng và là một trong những nước có tốc độ phát triển điện thoại di động nhanh nhất thế giới. Để đảm bảo hoạt động cho 28 triệu điện thoại di động 6 nhà cung cấp dịch vụ viễn thông đã phải xây dựng 12.000 trạm BTS và cuối năm 2007 sẽ đạt 17.000 trạm.
Cũng giống như các ngành khác, sau giai đoạn phát triển nhanh sẽ phải giải bài toán cho phát triển bền vững, bài toán của môi trường và chấp hành quy định của luật. Tại một số địa phương người dân đã thực sự bức xúc và các doanh nghiệp đang gặp khó khăn. Thực trạng này trên địa bàn TPHCM hiện nay ra sao?
Xây dựng trạm BTS không có giấy phép
Các trạm phát sóng điện thoại này có gây ảnh hưởng đến đời sống người dân?Ảnh: Đức Trí
Theo báo cáo của Sở Bưu chính Viễn thông TPHCM, địa bàn TPHCM là thị trường viễn thông di động lớn nhất cả nước với 6 doanh nghiệp cung cấp dịch vụ điện thoại di động hoạt động. Tính đến tháng 10-2007 ước đạt 6,75 triệu thuê bao với gần 2.000 trạm BTS.
Theo quy định, để được hoạt động các trạm BTS phải có giấy phép xây dựng và phải được kiểm định. Tại TPHCM, UBND TP đã giao UBND quận, huyện thực hiện cấp phép xây dựng, lắp đặt công trình dân dụng như trạm BTS.
Đồng thời, Bộ Bưu chính Viễn thông (nay là Bộ Thông tin và Truyền thông) đã có quy định bắt buộc các trạm BTS khi đưa vào sử dụng phải thực hiện kiểm định. Trên thực tế, trên địa bàn TPHCM chưa có trạm BTS nào có giấy phép xây dựng và mới chỉ có 151 trạm được kiểm định.
Không chỉ có các địa phương lúng túng khi doanh nghiệp triển khai xây dựng các trạm BTS, Theo quy định hiện hành thì các trạm BTS phải có giấy phép xây dựng do địa phương cấp nhưng Bộ Xây dựng có công văn gửi Công ty cổ phần Viễn thông Hà Nội và Công ty cổ phần Dịch vụ Bưu chính Viễn thông Sài Gòn hướng dẫn các đơn vị này không phải xin phép xây dựng (công văn số 1047/BXD-XL ngày 1-6-2006 và công văn số 26/BXD-XL ngày 9-10-2006).
Theo ông Lê Mạnh Hà, Giám đốc Sở Bưu chính Viễn thông TPHCM thì hướng dẫn này không phù hợp với các Nghị định của Chính phủ về quản lý xây dựng và gây mất bình đẳng giữa doanh nghiệp trong nước với doanh nghiệp hợp tác kinh doanh với nước ngoài.
Cục Quản lý chất lượng bưu chính, viễn thông và công nghệ thông tin đã có phương án phối hợp với sở tiến hành kiểm định tất cả các trạm BTS của các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông được đưa vào sử dụng, nhưng đến nay vẫn chưa nhận được kế hoạch kiểm tra cụ thể.
Dân kiện, doanh nghiệp kêu, cần làm gì
Ông Lê Mạnh Hà cũng cho biết thêm, khiếu nại về xây dựng trạm BTS trên địa bàn TPHCM không nhiều và không phức tạp như một số địa phương khác. Nội dung khiếu nại chủ yếu về ảnh hưởng do sóng điện từ phát ra từ các trạm gốc điện thoại di động, gây nhiễu đến các thiết bị điện tử dân dụng của các hộ dân, có thể bị ảnh hưởng sét lan truyền từ trạm BTS, không an toàn trong xây lắp đối với các nhà, công trình đã có sẵn, chiều cao cột, trạm có thể ngã đổ khi có mưa, bão, yêu cầu đo kiểm và thông báo mức độ an toàn về bức xạ của các trạm BTS. Sở BCVT trực tiếp giải quyết 5 trường hợp khiếu nại và phối hợp với UBND địa phương, doanh nghiệp để giải quyết 10 trường hợp.
Kinh nghiệm đưa ra khi gặp khiếu kiện của người dân là sở tiếp xúc, ghi nhận ý kiến của người khiếu nại, trả lời sơ bộ về các vấn đề liên quan. Sau đó, sở đã làm việc với doanh nghiệp, trao đổi với UBND tại địa phương để giúp tổ chức cuộc họp giải thích và thông báo tình hình chung cho người dân.
Sau cùng, sở trả lời khiếu nại bằng văn bản. Sau khi trả lời bằng văn bản và tổ chức buổi tiếp xúc để giải thích về nội dung khiếu nại đều được người dân đồng ý, không có ý kiến phản ứng gay gắt hoặc khiếu nại tiếp. Các trạm BTS đã lắp đặt chưa gặp phải tình trạng buộc dừng xây lắp hoặc tháo dỡ, di dời.
Bên cạnh đó, Sở BCVT phối hợp với Sở Xây dựng và UBND quận, huyện rà soát việc thực hiện các quy định về quản lý xây dựng của các doanh nghiệp viễn thông. Qua báo cáo của các doanh nghiệp và kết quả rà soát thì chưa có trạm BTS nào được cấp phép xây dựng.
Việc doanh nghiệp chưa tuân thủ quy định của pháp luật có nhiều nguyên nhân, trong đó có trách nhiệm của đơn vị chủ quản doanh nghiệp, có trách nhiệm của địa phương và thiếu hướng dẫn của ngành BCVT. Do vậy việc xử lý các hành vi vi phạm cần có hướng dẫn và có lộ trình cụ thể.
Theo ông Hà, Sở BCVT đang nghiên cứu việc quy hoạch hệ thống mạng ngoại vi trên địa bàn thành phố, trong đó có hệ thống trạm BTS theo hướng dùng chung cột giữa các doanh nghiệp.
Đối với các trạm đã xây dựng sẽ đề nghị bộ hướng dẫn giải quyết các trường hợp xây dựng trạm BTS không có giấy phép xây dựng trước đây theo hướng đúng quy định nhưng đơn giản về thủ tục. Đồng thời, hướng dẫn kiểm định đối với các trạm BTS chưa được kiểm định.
Với hạn chế về lực lượng như hiện nay của Sở BCVT và Cục Quản lý chất lượng bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin thì có lẽ rất lâu mới kiểm định xong gần 2.000 trạm BTS đã đưa vào sử dụng, cấp phép xây dựng cho các trạm BTS mới. Việc cấp phép xây dựng nên thực hiện đồng thời với kiểm định.
Được biết, UBND TPHCM có ý định giao Sở BCVT cấp phép xây dựng các công trình trụ, tháp phục vụ thông tin liên lạc. Việc ủy quyền phù hợp với thực tế hiện nay, vì đối với công trình chuyên ngành viễn thông, ngoài nội dung trong giấy phép xây dựng (lộ giới, độ cao, diện tích và những nội dung khác) cần bắt buộc áp dụng các tiêu chuẩn của ngành.
Khi giao Sở BCVT cấp phép xây dựng sẽ gắn việc xây dựng công trình với thực hiện kiểm định trước khi đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có chỉ đạo của bộ sau khi sở đã có đề nghị bằng văn bản về vấn đề này từ tháng 3-2007.
Sở BCVT TPHCM cũng đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông hướng dẫn quy hoạch các mạng ngoại vi, trong đó có mạng BTS cho các địa phương vì sở đã chuẩn bị xây dựng quy hoạch nhưng chưa có hướng dẫn nên gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, đề nghị bộ sớm có văn bản kết luận chính thức về sự ảnh hưởng của các trạm BTS nhằm đảm bảo quyền được thông tin của người dân xung quanh khu vực có xây lắp các trạm thu, phát sóng.
HOA LÊ
